همچنین رودخانه ها زیستگاه های مهمی را برای حیات وحش ایجاد می کردند. آنها نقش مهمی را در محیط زیست جنگل های انبوه و تالاب ها بازی می کنند.
در اینجا فهرستی از مهم ترین رودخانه ها در جهان وجود دارد :
10- رودخانه سِپیک (Sepik River)
رودخانه سِپیک ، طولانی ترین رودخانه در جزیره گینه نو است. این رودخانه در محدوده ویکتور امانوئل در ارتفاعات مرکزی پایو آ گینه نو (Papua New Guinea) قرار دارد. در بسیاری از قسمت های رودخانه سپیک به صورت مارپیچ است مانند رودخانه آمازون به دریای بیسمارک (Bismarck Sea) . برخلاف بسیار دیگری از رودخانه های بزرگ ، سِپیک به هیچ وجه دلتا ندارد اما به دریا جریانی مستقیم دارد. به طول کلی رودخانه 1126 کیلومتر است. هیچ شهرک مسکونی بزرگی در امتداد این رودخانه وجود ندارد. جداسازی گروه های کوچک قبیله ای رودخانه ، یکی از اصلی ترین و گسترده ترین سنت های هنری را گسترش داده است. اینجا یکی از آخرین محیط های دست نخورده در جهان باقی مانده است.
9 رودخانه می سی سی پی (Mississippi River)
رودخانه می سی سی پی در حدود 2320 مایل طول دارد ، و بزرگترین سیستم رودخانه ای در ایالت متحده و شمال آمریکا می باشد. سرچشمه این رودخانه از دریاچه ایتاسکا (Lake Itasca) می باشد و به پایین نیواورلئان (New Orleans) در خلیج مکزیک می ریزد. همراه با شاخه اصلی آن رودخانه میسوری (Missouri River) ، تمام یا بخشی از 31 ایالت متحده در آن تخلیه می شود. کشتی های بخار معروف در دهه 1820 تجارت را وارد کردند. پنبه ، تخته و الوار و مواد غذایی به پایین رودخانه منتقل می شدند. پس از ورود خطوط راه آهن در دهه 1880 ترافیک کشتی های بخار کاهش یافت ، در حالی که خصوصیات آن ها تا دهه 1920 باقی ماند. چندین کشتی بخار مانند ملکه دلتا به صورت نمادین باقی ماندند.
8 رودخانه ولگا (Volga River)
ولگا ، طولانی ترین رودخانه در اروپا و مهم ترین در روسیه می باشد. از 20 شهر بزرگ روسیه ، از جمله مسکو در حوزه رودخانه ی ولگا واقع شده اند. این رودخانه از ارتفاع 225 متری تپه والدی در شمال غرب مسکو سرچشمه می گیرد و به دریای خزر می ریزد. ولگا برای حمل و نقل داخلی و حمل و نقل در روسیه از اهمیت زیادی برخوردار است در حالی که این رودخانه در طول سه ماه از سال یخ زده می باشد.
7 زامبزی (Zambezi)
زامبزی با طول 3540 ، چهارمین رودخانه طولانی در آفریقا می باشد. این رودخانه از یک تالاب سیاه در شمال غرب زامبیا بالا می رود و از میان آنگولا ، در امتداد مرزهای نامبیا ، بوتسوانا و دوباره زامبیا ، زیمباوه به موزامبیک که به اقیانوس هند می ریزد جریان دارد. جذاب ترین ویژگی زامبزی آبشار ویکتوریا می باشد. این رودخانه جمعیت زیادی از حیوانات را پشتیبانی می کند. کرگدن ها در امتداد بسیاری از رودخانه ها فراوان می باشند و تمساح های زیادی هم وجود دارند. همچنین زامبزی از چندین گونه ماهی از جمله گونه های بزرگ حمایت می کند. به عنوان مثال کوسه نر در داخل آن پیدا شده است. این یک کوسه تهاجمی است که مسئول حملات متعددی به انسان ها می باشد.
6 رودخانه مکونگ (Mekong River)
رودخانه مکونگ با طول تخمینی 4350 کیلومتر ، دوازدهمین رودخانه طولانی در جهان می باشد. از فلات تبت این رودخانه از میان یوننان (Yunnan) چین ، برمه ، لائوس ، تایلند ، کامبوج و ویتنام جریان دارد. با توجه به تغییرات فصلی شدید در جریان ها و سرعت آبشارها حرکت در این رودخانه دشوار است. حوزه رودخانه مکونگ از نظر تنوع زیست محیطی در جهان جز غنی ترین ها می باشد که تنها آمازون از آن پیشی گرفته است. در حالی که این ساختار اولین سد در چین می باشد ، بسیاری از گونه ها از جمله دلفین مکونگ و نهنگ کوچک دریایی در معرض خطر هستند.
5 گنگ (Ganges)
گنگ با 2510 کیلومتر طول از هیمالیای غربی در هند سرچشمه می گیرد و به دلتای سوندربنز در خلیج بنگال می ریزد. این رودخانه مدت زیادی است که برای هندوها مقدس می باشد، و به عنوان الهه گانگا هندو پرستش می شود. همچنین دارای تاریخ مهمی می باشد: بسیاری از ایالت ها یا امپراتوری های سابق در سواحل آن قرار داشتند. بنارس واقع در سواحل گنگ ، توسط برخی ها به عنوان مقدس ترین شهر در آیین هندو در نظر گرفته می شود. هندو ها خاکستر عزیزانشان را در این رودخانه می ریزند و برخی ها بر این باورند که اگر حداقل یک بار در این رودخانه حمام نکنند زندگیشان کامل نیست. از آنجایی که گنگ ، رودخانه مهمی می باشد به عنوان رودخانه ملی هند اعلام شده است.
4 دانوب (Danube)
دانوب یکی از مهم ترین رودها در اروپا و بعد از ولگا ، دومین روخانه طولانی این قاره است. این رودخانه یکی از مرزهای طولانی امپراتوری روم بود و امروز به شکل بخشی از مرز 10 کشور اروپایی می باشد. این رودخانه از جنگل سیاه در آلمان سرچشمه می گیرد و با فاصله 2850 کیلومتر به سمت شرق جریان دارد و قبل از اینکه به دریای سیاه بریزد از 4 پایتخت عبور می کند. از آنجایی که کانال اصلی آلمان راین ، دانوب در سال 1992 تکمیل شد ، این رودخانه تبدیل به یک آبراه انتقالی از تمام راه های دریای سیاه به روتردام در دریای شمال شد.
3 روخانه یانگ تسه (Yangtze River)
رودخانه یانگ تسه یکی از مهم ترین رودخانه ها در جهان و طولانی ترین رودخانه در چین و سومین در جهان می باشد. این رودخانه حدود 6300 کیلومتر دارد و از یخچال های طبیعی که در بخش شرقی فلات تبت قرار دارد سرچشمه می گیرد و ازمیان دره دیدنی و جذاب یانگ تسه که برای زیبایی طبیعی اش قابل توجه است عبور می کند. سد سه دره ، یکی از سدها بر روی رودخانه ، یکی از بزرگترین نیروگاه های برق آبی در جهان است. این رودخانه یکی از شلوغ ترین آبراه های جهان است که شامل ترافیک تجاری کالاها مانند زغال سنگ و همچنین کالاهای تولیدی و مسافرتی می شود. سفر دریایی در این رودخانه چند روز طول می کشد ، به ویژه در میان منطقه زیبا و خوش منظره سه دره که مشهور می باشد.
2 رود نیل
رود نیل ، طولانی ترین رودخانه در جهان است و با 6650 کیلومتر طول از شرق آفریقا به دریایی مدیترانه امتداد دارد. این رودخانه دارای دو شاخه عمده می باشد ، رود نیل سفید و رود نیل آبی. نیل سفید در منطقه دریاچه های بزرگ آفریقای مرکزی می باشد در حالی که نیل آبی از دریاچه تانا از اتیوپی آغاز می شود. این رودخانه نقش بسیار مهمی را در توسعه تمدن مصر ارائه کرده است. گل و لای رودخانه باعث شده زمین های اطراف بسیار حاصلخیز شوند و مصریان قادر به کشت گندم و سایر محصولات زراعی باشند. همچنین رود نیل بخش مهمی از زندگی معنوی و روحانی مصریان باستان بود. تصور می شد که خدایی به اسم هاپی و فرعون سیل سالانه رود نیل را کنترل می کنند.
1 رود آمازون (Amazon River)
رود آمازون با 6400 کیلومتر طول ، دومین رودخانه طولانی در جهان است و تنها کمی کوتاه تر از رود نیل می باشد ، اگرچه منابع معتبر در مورد طول دقیق رودخانه ها با هم اختلاف نظر دارند. آنچه مسلم است این است که آمازون از لحاظ حجم برای جریانی که حدود یک پنجم از کل جهان حساب می شود ، بزرگترین رودخانه جهان است. آمازون و شاخه های آن قبل از اینکه به اقیانوس اطلس بریزند از میان پرو، بولیوی،ونزوئلا، کلمبیا، اکوادو و برزیل عبور می کنند. آمازون دارای بیش از 3000 گونه شناخته شده از ماهی ها و گونه های جدید کشف شده می باشد. رودخانه اورینکو ، یکی از زیستگاه های اصلی دلفین های آمازون ، بزرگترین گونه دلفین رودخانه ای است که می توانند به طول 2.6 متر رشد کنند. وجود کوسه نر در 4000 کیلومتری رودخانه آمازون در اکیتوز در پرو گزارش شده است. یکی دیگر از ماهی های خطرناک آمازون پیرانا می باشد که در گروه های بسیار بزرگ جمع می شوند اگرچه چند گونه شناخته شده از آن ها به انسان ها حمله می کنند.
(ایران مطلب)
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد