بازی چپ های یونان با برگ مسکو علیه اتحادیه اروپا

به گزارش جام جم آنلاین با وجود اینکه برخی دولت های اروپایی در چند هفته اخیر و با تشدید بن بست در مذاکرات دولت چپگرای یونان با تروئیکای وام دهنده از خروج یونان از منطقه یورو و حتی لزوم چنین خروجی سخن گفتند اما واقعیت این است که اروپا با وجود تظاهر به خونسردی در برابر غلتیدن یونان به خارج از یورو بسیار نگران تر از ان چیزی است که در ظاهر نشان می دهد.

در یک ماهه اخیر موضع گیری های مقام های اروپایی و بسیاری از تحلیل های رسانه ای درباره بحران یونان به وضوح نگرانی پنهان در لایه های فراتر از خبر را درباره آینده یونان و منطقه یورو نشان می داد. شاید یکی از بارزترین نشانه های این نگرانی را بتوان خیلی آشکار در اظهارات زیگمار گابریل وزیر انرژی و اقتصاد آلمان یافت؛ آنجا که در گفتگو با شبکه دویچه وله آلمان گفت: نمی گذاریم که آتن با خروج از منطقه یورو ما را فریب دهد.

نگرانی اروپا از اعلام ورشکستگی یونان و خروج از زیر چتر یورو بیراه نیست. آتن بیش از 324 میلیارد یورو به تروئیکای وام دهنده شامل اتحادیه اروپا، صندوق بین المللی پول و بانک مرکزی اروپا بدهکار است که 240 میلیارد یورو از این مبلغ را وام صندوق بین المللی پول تشکیل می دهد.

گابریل به ترس اروپایی ها درباره یونان اذعان می کند و می گوید: برخی در داخل یونان گمان می کنند ترس اروپا درباره خروج یونان از یورو کشورهای اروپایی را وادار خواهد کرد که هر چه یونان می خواهد عملی کنند، اما اینطور نیست...می خواهیم یونان به التزامات خود عمل کند و ما هم نباید خودمان را مضحکه مردم کنیم.

اگر یونان از حوزه یورو خارج شود

اینکه چقدر دولت –رفاه آینده یونان به رهبری الکسیس سیپراس جوان و چپ های رادیکال در حزب سیریزا موفق خواهند بود، هنوز نیازمند تامل است اما در نگاه اول، معنای خروج یونان از منطقه یورو در صورت رای منفی امروز مردم این کشور به پیشنهادهای ریاضتی تجویزی از سوی تروئیکای وام دهنده چیست؟

راشاتودی در گزارشی به نقل از کارشناسان اقتصادی نوشته است: سناریوهای متعددی برای یونان در وضعیت خروج از یورو و تبدیل واحد پول اروپایی آن (یورو) به ارز یونانی یعنی «دراخما» قابل تصور است. بسیاری بر این باورند که پایین آمدن نرخ دراخما بعد از تبدیل ارز یونان به این کشور اجازه افزایش صادرات و جان بخشیدن به بخش های حیاتی اقتصاد مانند گردشگری خواهد داد.

بنا به نظر ناظران اقتصادی، پایین بودن نرخ ارز رایج در یونان، این کشور را تبدیل به یکی از مراکز توجه گردشگران خواهد کرد. همچنین نرخ پایین پول ملی به کالاهای یونان امکان می دهد، قدرت رقابت با تولیدات اروپایی را بیابد. یکی از این کالاها روغن زیتون است که در صورت خروج یونان از یورو و ارزان شدن پول ملی این کشور خواهد توانست محصولات مشابه ایتالیایی و اسپانیایی را به چالش بکشد.

در واقع، حدود هفت ماه پیش رای مردم یونان به حزب چپ گرای سیریزا برای فرار از سیاست های اقتصاد ریاضتی بود، لذا دولت مود اعتماد رای دهندگان خسته از آشفتگی اقتصادی از پس 6 سال سختی و ریاضت، چگونه می تواند راهی را برود که علاوه بر تضاد با آرای مردم، آزمایشش به خطا منجر شده است؟

دیون دولتی یونان هم اکنون بیش از 175 در صد تولید ناخالص ملی یونان را تشکیل می دهد. بیکاری به مرز 30 درصد رسیده است. فقر در حال گسترش شدید است. جامعه فشار های جدید را بر نمی تابد و فضای سیاسی- اجتماعی به مرز انفجار نزدیک می شود.

آنچه الکسیس تسیپراس برای بازپرداخت دیون دولتی بر روی آن انگشت می گذارد، آن است که باز پرداخت دیون باید تابعی از روند رشد اقتصادی باشد، و مدت بازپرداخت دیون را شرایط اقتصادی یونان تعیین کند، نه تقویم از پیش تعیین شده ای که اصولا نمی تواند با واقعیات اقتصادی و اجتماعی این کشور تطابق داشته باشد.

در چنین شرایطی خروج یونان از منطقه یورو به باور بسیاری از اقتصاددانان می تواند بازار املاک را نیز در این کشور پس از کاهش ارزش ارز داخلی رونق دهد، هر چند بازگشت دراخما آثاری منفی نیز از حیث افزایش هزینه های اقلام وارداتی مانند نفت و گاز، صنایع سنگین و خودرو خواهد داشت. همچنین مهاجرت نیروهای ماهر برای اشتغال و درآمد بهتر به سایر بخش های اروپا بیشتر خواهد شد و این به معنای خروج نیروهای ماهر و آموزش دیده از کشور یونان خواهد بود.

دلیل ترس اروپا و جسارت یونان

برخی بر این نظرند که یونان با طرف های مذاکره خود مانند فرد غرق شده ای برخورد می کند که اصطلاحا «آب از سرش گذشته است»، بنابراین از ترس اروپایی ها درباره خروج آتن از حوزه یورو استفاده می کند و این نگرانی نیز وجود دارد که حمایت استثنایی طرف های مذاکرات از این کشور، باعث تشویق سایر اقتصادهای متزلزل اروپا مانند ایتالیا و اسپانیا برای خروج از حوزه یورو شود و استارت دومینوی فروپاشی اتحادیه را بزند.

اما این، تمام ماجرای یونان جدید نیست. یک معنی دیگر خروج یونان از منطقه یورو می تواند ورود آن به معادلات قدرت بین المللی جدید باشد. یونان تازه برپای ایستاده، قطعا نیاز به کمک های بیرونی هم خواهد داشت به ویژه اینکه روسیه این فرصت را برای رخنه در ارکان اروپا مناسب و همزمان با بهره برداری اقتصادی بر محور صادرات انرژی، انجام تسویه حساب هایی سیاسی با ناتوی توسعه طلب غربی را بسیار مغتنم می داند.

ترک استریم روسی؛ شکافی در قلب اروپا

کمتر از یک ماه پیش، وزیر انرژی یونان به نمایندگی از کشورش جایی بود که سران اتحادیه اروپا، برخی سازمان های بین المللی مانند صندوق بین الملی پول و البته آمریکایی ها نمی خواستند باشد؛ سن پترزبورگ؛ جایی که با همتای روس خود یادداشت تفاهمی را به مثابه طرح بدیل خروج از بحران بدهی های کشورش به امضا رساند.

صحبت از خط لوله انتقال گاز «ترک استریم» یا همان «جریان ترکیه» است؛ خط لوله ای که قرار است سالانه 63 میلیارد متر مکعب از گاز روسیه را از خاک ترکیه به یونان و اروپا برساند.

«باناگیوتیس لاوازانیس» وزیر انرژی یونان در مراسم امضای یادداشت تفاهم همکاری گازی آتن و مسکو از شهر سن پترزبورگ روسیه یک پیام بی پرده را به طرف های اروپایی و بین المللی بحران یونان داد.

او گفت: یونان برای حل بحران بدهی هایش به حمایت نیاز دارد نه اعمال فشار و همکاری ما با روس ها علیه سایر کشورها یا اروپا نخواهد بود.

این را لاوازانیس یونانی در عالم سیاست و منافع بر زبان راند، اما تقریبا در یونان و کل اروپا کیست که نداند چه طرف هایی از همراهی آتن با روسیه تحت تحریم و غضب اتحادیه اروپا، زیانکار خواهند بود و مفهوم چرخش این روزهای یونان به سوی مسکو چیست؟

یونان امروز هرچند در استانه افلاس است، اما با اینکه از اسب افتاده از اصل نیفتاده و شمشیر داموکلس جدید را بر سر اتحادیه اروپا آویخته است؛ چپ های یونان حتی اگر پشت به منطقه یورو نکنند، حالا راه خروج از بحران کشورشان را در یافتن شرکای اقتصادی جدید دیده اند و بهانه آغاز این خروج، ورود از دروازه مسکو شده است.

جام جم آنلاین- جواد ارشادی