حسن روحانی رئیسجمهور در گفتوگوی زنده تلویزیونی در سالن اجلاس سران با بیان اینکه ماه رمضان همواره ماه خیر و برکت و ماه تقرب مردم به خداوند بوده است گفت: بر اساس آنچه من شنیدهام بسیاری از مردم در دعاهایشان و در شبهای قدر برای گروه مذاکرهکننده و دستیابی به یک توافق خوب دعا کردند و من حالا به ملت بزرگوار ایران اعلام میکنم که دعای آنها مستجاب شده است.
وی افزود: ما امروز در یک مقطع مهم در تاریخ کشور و انقلاب ما در منطقه قرار داریم، مقطعی که باید بگوییم دوران 12 ساله گذشته که همراه با توهماتی از سوی قدرتها و نشر آن توهمات در میان جامعه و افکار عمومی بود کاملاً ورق خورده و صفحه جدیدی آغاز شده است، این صفحه جدید بر این مبنا آغاز میشود که راه حل معضلات در جهان مسیر کوتاهتر و کم هزینهتر هم دارد.
روحانی ادامه داد: موضوع مهم هستهای ایران از یک طرف به یک موضوع سیاسی و بینالملل تبدیل شده بود تا جایی که این موضوع در فصل هفتم منشور سازمان ملل متحد در شورای امنیت با قطعنامههای متعدد تحریم روبرو شد و از طرفی به یک موضوع ایرانهراسی در جامعه و جهان تبدیل شده بود که ایران در پی ساخت سلاح کشتار جمعی و هستهای است، از طرف دیگر از نظر علم و فناوری و رشد و توسعه برای کشور ما حائز اهمیت بود و از نظر اجتماعی نیز به یک مسئله غرور و عزت ملی تبدیل شده بود.
رئیسجمهور گفت: موضوع هستهای از نظر اقتصادی با فشارهایی که تحریم کنندگان ایجاد کردند شرایط سختی در جامعه به وجود آورد گرچه همانطور که قبلاً تأکید کردم تحریم هیچگاه موفق نبود ولی در زندگی مردم تأثیر گذاشته بود.
وی ادامه داد: مذاکره و توافقی پایدار است که برای دو طرف حالت برد-برد داشته باشد؛ تحریمها هیچگاه موفق نبود اما در زندگی مردم تاثیرگذار بود، امروز توانسهایم به نقطه جدیدی دست پیدا کنیم، ما دنبال صدقه نبودیم ما به دنبال مذاکره بودیم تا بر مبنای منافع ملی بده بستانی عادلانه را در پیش بگیریم.
رئیس جمهور در ادامه سخنان خود گفت: من خوشحالم که امروز با مذاکرات 23 ماهه جمهوری اسلامی با 6 قدرت جهانی توانستیم به نقطه جدید دست پیدا کنیم. البته ماه رمضان همواره برای دولت یازدهم ماه خیر و برکت و سرنوشت بوده است.
وی در همین رابطه گفت: 25 ماه رمضان سال 92 روز تفویض این دولت بود، 26 رمضان روز تحلیف بود و امروز 27 رمضان روز توافق 6 قدرت جهانی با ایران برای برنامه جامع اقدام مشترک است.
روحانی تصریح کرد: ما برای حل موضوع و معضل هستهای میبایست در بخشهای مختلف قدمهای لازم را برداریم. از لحاظ سیاسی میبایست تمهیدات سیاسی لازم را آماده کنیم و هم از لحاظ افکار عمومی که بدانند مذاکره به مفهوم خواندن بیانیهها نیست، مذاکره به معنای بده بستان است، مذاکره بدین معناست که پولی داده میشود و خانه مورد نظر خریداری میشود.
رئیس جمهور با بیان اینکه ما دنبال صدقه نبودیم تا چیزی به ما مجانی بدهند،گفت: ما دنبال مذاکره بودیم، دنبال آن بودیم که بر مبنای منافع و مصالح ملی بده بستان منصفانه و عادلانه در پیش بگیریم.
وی با اشاره به این موضوع که از ابتدا تأکید کرده است این مذاکرات برد - باخت نخواهد بود، گفت: ما از ابتدا تأکید کردیم که این مذاکرات اینگونه نخواهد بود که یک طرف برنده و طرف مقابل بازنده باشد. اگر هر مذاکرهای برد - باخت باشد پایدار نخواهد بود.
روحانی با بیان اینکه توافقی میتواند پایدار باشد که برای دو طرف حالت برد - برد داشته باشد،گفت: این موضوع را برای جامعهمان نیز تشریح کردیم و مذاکرهکنندگانمان از 23 ماه پیش مذاکره خود را طبق آن آغاز کردند.
رئیس جمهور با بیان اینکه برای دستیابی به توفیق در این خصوص نیاز به اجماع داخلی و ملی داشتیم، گفت: واضح است که در داخل کشور سیاسیون، جناحها و تشکلها نظر واحد ندارند اما در مسائلی که به منافع ملی، امنیت ملی و توسعه ملی که موضوع هستهای نیز هم به امنیت ملی، هم به توسعه ملی و هم به منافع ملی ما مربوط میشد، در فضای آزاد و دموکراتیک جامعه، ما توانستیم به اجماع در این زمینه دست یابیم.
وی با بیان اینکه راه مذاکره قبل از آغاز این دولت و در واقع از 12 سال پیش آغاز شد،گفت: طبق نظر مقام معظم رهبری مسیر مذاکره از روز اول آغاز و ما از سال 82 این مذاکرات را در تهران و یا در پایتختهای کشورهای همسایه و یا در پایتخت های اروپایی دیدیم، مشاهده کردیم و ادامه دادیم.
روحانی با اشاره به انتخابات سال 92 گفت: مردم ما در انتخابات خرداد 92 در این زمینه اعلام نظر کردند و به صراحت اعلام کردند ما دولتی میخواهیم که دستاوردهای هستهای را توأم با صلح و حرکت توسعه کشور آن هم رو به جلو و رفاه مردم توأم با هم مدنظر قرار دهد و این همان مسیر و راهی بود که دولت یازدهم در پیش گرفت.
حجتالاسلام روحانی در گفتوگوی تلویزیونی خود با بیان اینکه ملت ایران همواره ملت ادب، منطق و استدلال بوده است، گفت: من از روز اول، در روز مراسم تحلیف گفتم در صورتی غرب میتواند با ما تعامل داشته باشد که مسیر تهدید و تحقیر را کنار بگذارد و مسیر تکریم را آغاز کند که آنچه امروز به عنوان توافق در یک برنامه جامع برای اقدام مشترک به دست آمد ریشه آن به تعامل از طرف ایران و تکریم از سوی 1+5 برمیگردد و اگر این دو نبود ما دستاوردی نداشتیم.
وی ادامه داد: از طرف دیگر لازم بود برای اینکه در مذاکرات موفق شویم، بتوانیم در شرایط تحریم و رکود تورمی، اقتصاد کشور را سامان دهیم، آن زمانی که در شرایط تحریم مذاکرات را آغاز کردیم، تورم بالای 40 و از لحاظ رشد اقتصادی منفی 6.8 بودیم اما در ضمن مذاکره با ساماندهی اقتصاد، هم تورم را مهار کردیم و هم به رشد مثبت رسیدیم که این قویترین پیامی بود که از طرف دولت یازدهم به کشورهای 1+5 داده شد.
رئیسجمهور خاطرنشان کرد: آنچه از همه چیز مهمتر بود ایستادگی، مقاومت و صبر و تحمل مردم شجاع ایران بود که امسال به حمدالله صوم استقامت و مقاومت با افطار فتح و ظفر توأم گشت و این ایستادگی مردم و مقاومت بود که طرف مقابل را به خوبی پای میز مذاکره آورد.
روحانی با اشاره به 4 هدف مذاکرات تصریح کرد: هدف اول آن بود که توانمندی هستهای، فناوری هستهای و حتی فعالیت هستهای را بتوانیم در داخل کشور ادامه دهیم، هدف دوم آن بود که تحریمهای غلط، ظالمانه و ضد انسانی را لغو کنیم، هدف سوم آن بود که کلیه قطعنامههایی که از دید ما قطعنامههای غیرقانونی در شورای امنیت سازمان ملل بود را لغو و هدف چهارم هم این بود که پرونده هستهای ایران را از فصل هفتم منشور ملل متحد و اساسا از شورای امنیت خارج کنیم.
رئیسجمهور اظهار داشت: در توافق امروز و در برنامه جامع اقدام مشترک، هر 4 هدف حاصل شده است و البته در این 23 ماه برای اینکه خط قرمزها مراعات شود و ما بتوانیم به اهدافمان دست یابیم، میدانید که تلاش فوقالعادهای از طرف دیپلماتهای ایرانی، حقوقدانان ایرانی، اقتصاددانان ایرانی و دانشمندان هستهای ادامه پیدا کرد.
روحانی ادامه داد: روزهای اول مذاکره طرف مقابل به ما میگفت که در دوران محدودیت که این دوران 8 سال در این توافق تعیین شده است، ایران فقط 100 سانتریفیوژ داشته باشد اما پس از بحثهای فراوان به هزار سانتریفیوژ رسیدند و بعد از مقاومتهای فراوان و آخرین حرفی که میگفتند دیگر قابل تغییر نیست 4 هزار سانتریفیوژ بود و امروز در شرایطی توافق انجام شده است که بیش از 6 هزار سانتریفیوژ که بیش از 5 هزار از آن در نطنز و بیش از هزار در فوردو خواهد بود باقی خواهد ماند و همه سانتریفیوژهای نطنز به غنیسازی ادامه خواهند داد.
رئیسجمهور خاطرنشان کرد: آنها میگفتند دوران محدودیت 20 سال به علاوه 25 سال باشد، بعدها گفتند 20 سال به علاوه 10 سال و بعد از آن حرف آخر 20 سال است دیگر کوتاه نخواهیم آمد اما این 20 سال در نهایت به 10 سال و در مذاکرات روزهای اخیر به 8 سال تقلیل پیدا کرده است.
روحانی به مسئله تحقیق و توسعه اشاره و خاطرنشان کرد: در مسئله تحقیق و توسعه میگفتند فقط راجع به IR1 راجع به ایران امکانپذیر است در صورتی که این حرفی مضحک و غیر معقول بود چراکه آن را داشتیم و آن کار میکرد و تحقیق و توسعه مفهومی نداشت، بعدها گفتند IR2 و در نهایت گفتند که از IR8 بیشتر نمیشود اما آنچه جمهوری اسلامی ایران به دنبال آن بود IR6 و IR8 بود که ما توافقی میخواستیم که در روز اجرای توافق بلافاصله تزریق گاز UF6 در IR8 آغاز شود و ما امروز به همین توافق دست یافتهایم.
رئیسجمهور اظهار داشت: درباره اراک میگفتند راکتور میتواند بماند اما به هیچ عنوان آب سنگین معنا ندارد و این خط قرمز قطعی ما است اما امروز در شرایطی توافق انجام شد که در توافق مشترک به صراحت از آب سنگین راکتور اراک یاد شده است و راکتور اراک با همان ماهیت آب سنگین و با پیچیدگیهایی که در توافق آمده است تکمیل خواهد شد.
روحانی با اشاره به مسئله فوردو گفت: در رابطه با فوردو میگفتند نام فوردو بردن سخت و شنیدن آن سختتر است، نه شما بگویید و نه ما میشنویم در فوردو لااقل هیچ سانتریفیوژی نباید باشد و به مراکز ایزوتوپهای پایدار تبدیل شود. پس از آن گفتند یک ۱۶۴ سانتریفیوژ باقی بماند و امروز بیش از 1000سانتریفیوژ در فوردو استقرار خواهد داشت و برخی از فوردو در زمینه تحقیق و توسعه ایزوتوپهای پایدار فعالیت میکند.
وی افزود: در زمینه لغو تحریم گفتند باید ماهها بگذرد تا اعتماد یابیم و به تدریج لغو که نه، اسم لغو را نباید ببرید، پس از مدتی تحریمها را تعلیق میکنیم و در سالهای بعد اگر بر اساس گزارش آژانس اعتماد یافتیم میتوان تحریمها را لغو کرد، امروز به ملت شریف ایران اعلام میکنم تمام تحریمها حتی تحریمهای موشکی، تسلیحاتی و اشاعهای به صورتی که در قطعنامه بوده لغو میشود.
روحانی گفت: تمام تحریمهای بانکی، بیمهای، مالی، حمل و نقل، پتروشیمی، فلزات سنگین و تحریمهای اقتصادی به طور کامل لغو خواهد شد و نه تعلیق، و حتی تحریم تسلیحاتی نیز کنار گذاشته میشود و برای 5 سال نوعی محدودیت ایجاد شده و سپس لغو میشود.
رئیسجمهور عنوان کرد: در زمینه تحریمهای اشاعهای نیز کالاهای دو منظوره در کمیتهای بررسی میشود.
وی اضافه کرد: نسبت به لغو قطعنامه سازمان ملل متحد گفتند لااقل برای شش ماه این قطعنامه را اجرا کنیم تا زمان لغو برسد، آنچه که هنوز اجرا نکردهاید را چگونه لغو کنیم ولی امروز طبق توافق به مرحلهای رسیدیم که در روزهای آینده در شورای امنیت سازمان ملل این مسئله تصویب میشود و تمام 6 قطعنامه قبلی لغو خواهد شد.
روحانی تصریح کرد: همچنین در زمینه اینکه پرونده ایران به طور کامل از شورای امنیت خارج شود، گفتند: باید آژانس گزارش دهد تا ابتدا 20 سال و پس از آن 15 سال بررسی کنیم ولی امروز بدون در نظر گرفتن گزارش آژانس بعد از 10 سال پرونده ایران در شورای امنیت وجود نخواهد داشت.
رئیسجمهور گفت: ممکن است برخی بپرسند آیا توافق بر مبنای اعتماد به کشورهای 1+5 بنا گذاشته شده است، اگر اینچنین بود 23 ماه مذاکره و در دوره اخیر 18 شبانهروز مذاکره لاینقطع نداشتیم.
روحانی اجرای توافق را آغاز یک امتحان برشمرد و گفت: اگر این توافق به وقت و قدم به قدم اجرا شود میتواند آرام آرام خشتهای دیوار بیاعتمادی را بردارد، روشن است که امروز بر مبنای دقت کامل و نظارت بر توافق کار را پیش میبریم بدون اینکه از پیش بخواهیم نسبت به کشورهایی که در رابطه با ایران سابقه بدی داشتند یا سابقه خوبی نداشتند اعتماد کنیم. البته توافق دو طرفه است ما یک بار در توافق موقت ژنو محک زدیم و بر آن مبنا در زمینه توافق نهایی گام نهادیم.
رئیسجمهور گفت: امروز اجرای توافق دو طرفه است، اگر آنها پایبند باشند ما البته پایبندیم، ملت ایران در تاریخ نشان داده است که اگر عهد و پیمانی بسته پای آن ایستاده است، ما پای این توافق ایستادهایم به شرطی که طرف مقابل نیز پای توافق بایستد.
وی عنوان کرد: توافق مراحلی دارد که امروز مرحله اول است. یعنی همه 7 کشور بر متن توافق و ضمائم پنجگانه اتفاق کرده و آن را قبول کردند، مرحله بعد که در روزهای آینده است متن توافق و متنی که برای شورای امنیت سازمان ملل تهیه شده باید در این شورا تصویب شود.
روحانی ادامه داد: این مراحل ضمن ماده 25 در فصل هفت و در مواردی که برای لغو است طبق ماده 41 انجام میشود و پس از آن مراحلی که در کشورهای مختلف است باید ادامه یابد و بعد در روزی که نامش روز توافق است، صورت میگیرد، امروز روز بیانیه مشترک بود، چند روز بعد که شورای امنیت توافق را تصویب میکند روز نهایی شده است و سپس روز توافق میآید.
روحانی در ادامه سخنان خود گفت: روز توافق روزی است که اتحادیه اروپا و آمریکا لغو همه تحریمها را به صراحت اعلام میکنند و تصمیم خود را ابراز میدارند و از آن زمان است که تازه اقدامات ایران آغاز میشود.
رئیس جمهور تصریح کرد: اقدامات ایران همراه خواهد بود با اقدامات اجرایی آنان برای لغو تحریمها آنهم زمانی به طول خواهد انجامید. ممکن است بیش از دو ماه به طول بیانجامد. آن روز میشود روز اجرای توافق. یعنی چند ماه دیگر روز اجرای کامل توافق خواهد بود.
وی ادامه داد: گرچه مراحلی پیش رو داریم و امروز یک مرحله است. اما این مهمترین روز در طول 12 سال گذشته است، امروز روزی است که از لحاظ تاریخی کشورهای بزرگ جهان و قدرتها فعالیت هستهای ایران را به رسمیت شناختند.
روحانی با بیان اینکه امروز روزی است که بعد از 12 سال کشورهای قدرتمند جهان اعلام کردند در زمینه فعالیتهای هستهای و فناوری مدرن به ایران کمک خواهند کرد، گفت: امروز روزی است که قدرتهای بزرگ اعلام کردند که همه تحریمها برداشته خواهد شدو همه قطعنامههای ظالمانه لغو خواهد شد و شرایط عادی و معمولی در روابط با ایران آغاز میشود.
رئیس جمهور ادامه داد: امروز یک پایان است و یک آغاز. پایانی برای ظلمها و اتهامهای غلط و نابهجا نسبت به ملت ایران و آغازی برای روند جدید در شروع همکاریهای جدید در جهان.
وی تصریح کرد: امروز تنها مردم شیراز، اصفهان، تبریز، خراسان ،تهران و دیگر شهرهای ایران به خاطر اینکه مشاهده میکنند زنجیرههای تحریم در حال گسسته شدن است، خوشحال نیستند. بلکه مردم غزه، کرانه باختری رود اردن، مردم قدس و مردم لبنان هم خوشحال هستند به دلیل اینکه رژیم غاصب صهیونیستی تلاشهای واهی که در طول 23 ماه انجام داد به شکست منجر شد.
روحانی با بیان اینکه امروز مردم منطقه نیز خوشحال هستند گفت: این خوشحالی بدین خاطر است که بسیاری از بهانههای واهی برای ستم و فشار بر منطقه بر مبنای اینکه ایران میخواهد بمب هسته ای بسازد پایان میپذیرد.
رئیس جمهور خاطرنشان کرد: اگر برخی کشورهای 1+5 امروز میخواهند اعلام کنند که ما ایران را از ساخت بمب اتم بازداشتیم، همه دنیا به خوبی میدانند که ساخت بمب اتم به فتوای رهبر معظم انقلاب به عنوان یک امر غلط ، ضد انسانی و محرم است و همچنین در دیدگاه دانشمندان ما این چنین بوده است.
وی با بیان اینکه ایران هرگز به دنبال ساخت بمب اتم نبوده و نخواهد بود چه توافقی بشود و چه نشود و چه توافقی اجرا بشود و چه نشود، گفت: بنابراین اگر از دستاوردی میخواهند سخن بگویند از دستاورد واقعی سخن بگویند. دستاورد واقعی آن است که امروز فضای نویی در منطقه ایجاد شده برای اینکه همکاریها در منطقه و در سطح جهان گسترش یابد.
روحانی ضمن قدردانی از کسانی که برای رسیدن به این روز مهم و تاریخی نقش خود را ایفا کردهاند، اظهار داشت: از ملت ایران به خاطر ایستادگی و مقاومت 12 ساله شان در برابر انواع فشارهای غلط و نابهجا، از مقام معظم رهبری به عنوان راهوری که همواره در شرایط سخت با دستان پرتوان و با هدایتهایش همواره به ملت،کشور و نظام و دولت کمک کرد و در این مسیر نیز با ارشاداتشان، نظارتهایشان و دقتهایشان بار سنگینی را بر دوش داشتند، تشکر میکنم.
رئیس جمهور در ادامه افزود: از مجلس شورای اسلامی و رئیس مجلس، از قوه قضائیه و ریاست قوه قضاییه، از همه نیروهای مسلح که همواره پشتیبان ملت و نظام بودند، از مجمع تشخیص مصلحت نظام، مجلس خبرگان رهبری ، مراجع عظام تقلید از دانشگاهها و فرهیختگان و همه مردم که لبخند آنان همواره به ما امید داده و تصمیم و اراده آنان به ما قدرت بخشیده تشکر میکنیم.
وی ادامه داد: من در اینجا اعلام میکنم اگر کسی بخواهد نقد دلسوزانه کند آزاد است اما من اجازه نمیدهم کسی به امید و اعتماد مردم برای آینده درخشان این کشور، امید مردم برای رونق اقتصادی، امید مردم برای صلح و امنیت در کشور و منطقه با دروغی یا اتهامی و یا سخن ناروایی صدمه بزند.
روحانی خطاب به ملت گفت: امروز روز پایان نیست، امروز روز آغاز است، آغاز برای حرکتی نو، نشاطی نو، امیدی نو، آیندهای بهتر برای جوانان، حرکتی سریعتر برای رشد و توسعه کشورمان.
رئیس جمهور در پایان خطاب به ملتهای منطقه گفت: مبادا فریب تبلیغات رژیم صهیونیستی و بدخواهان این ملت را بخورید ایران و ملت ایران همواره قدرت شما است. ما امنیت منطقه را امنیت خود میدانیم، ما ثبات کشورهای منطقه را ثبات خود میدانیم. علم و فناوری و رشد و توسعه کشور ما به نفع همسایگان و کشورهای منطقه خواهد بود. ایران دنبال صلاح کشتار جمعی نبوده و نخواهد بود. ایران دنبال فشار بر کشورهای منطقه نبوده و نخواهد بود. کشورهای منطقه روابط ما و شما امروز آغاز نویی دارد همراه با صمیمیت بیشتر،نزدیکی بیشتر ، برادری بیشتر و اتحاد بیشتر و ما توسعه روابط را خواهان هستیم.(فارس)
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد