همین سختکوشی در به دست آوردن محصولات مورد نیاز بود که باعث میشد گذشتگان ما در مصرف درست و صحیح منابع طبیعی بسیار دقیق و مقید باشند، اما نسل امروز جوامع مدرن با دارا بودن تکنولوژی که دست یافتن به آب و غذا و سایر لوازم اولیه را به سهولت تمام ممکن کرده است، دیگر زحمت چندانی برای به دست آوردن مایحتاج تحمل نمیکنند و به خاطر همین آسان به دست آوردن، قدر آن را هم نمیدانند.
این خوی مصرفگرایی باعث شده است منابع طبیعی ما بیش از پیش تخریب شود و طبیعت بیشتر از گذشته بابت اسرافهای جوامع انسانی آسیب ببیند و از آنجا که طبیعت فرصت ترمیم خود را- که شاید قرنها طول میکشد- نمییابد، چرخه طبیعی به هم میخورد و باز ضرر آن به انسانها بازمیگردد. وجود سیلها یا ویرانیهای ناشی از بلایای طبیعی و خشکسالی و... که در گوشه و کنار دنیا به وجود میآید نیز نتیجه همین اسراف و تخریب طبیعت توسط انسان است.
انسانها در گذشته برای طبیعت احترام خاصی قائل بودند چون نیازهای آنها را برآورده و زندگی آنها را تامین میکرد،این طبیعت بود که محصول کشاورزی را به بار میآورد و این طبیعت بود که آب، مایع حیات را پاک و پاکیزه در اختیار ایشان قرار میداد و باز این طبیعت بود که سبزی و خرمی و شادکامی را به ارمغان میآورد.
انسانها در گذشته با طبیعت مانوس بودند و جشنها و شادیهای آنها توام با تغییرات دلانگیز طبیعی بود، آنها دوست طبیعت بودند و طبیعت روزیرسان آنها.
اما امروز انسان توجه خود را از طبیعت به تکنولوژی معطوف کرده و فکر میکند تکنولوژی نیازهای آنها را برطرف میسازد، غافل از این که منبع حیات را طبیعت در اختیار آنها قرار میدهد، این تغییر تفکر باعث شده است قداست طبیعت از بین برود و آب و هوا و غذای آلوده را به ارمغان بیاورد و از طرف دیگر اسراف و هدر رفت منابع طبیعی را در پی داشته باشد. منابعی که نیاز اصلی حیات آدمی را تامین میکنند و نبود آنها زندگی بشر را تهدید جدی میکند.
در گذشته نهچندان دور پدران ما وقتی تکه نانی را روی زمین مییافتند آن را برداشته و بوسیده و در کناری میگذاشتند تا بیاحترامی به نعمت خدادادی نشود و این اخلاق چنان اهمیت داشت که هر کس از آن پیروی نمیکرد مورد خشم اطرافیان قرار میگرفت و به ناسپاس بودن از نعمتهای خدا متهم میگشت. اما علاوه بر این اسرافگرایی نوعی بیاحترامی وبی توجهی به طبیعت نیز وجود دارد که آن هم از خطرات مهم به شمار میرود و آن آلوده کردن طبیعت و در نتیجه منابع طبیعی است. این بیتوجهی از کوچک ترین اقدامات مانند ریختن زباله در دامان پاک طبیعت شروع شده و تا آلوده کردن آب، خاک و هوا با فضولات و پسماندهای صنعتی خطرناک ادامه مییابد. این نیز حیات آینده کره زمین را تهدید میکند و نسل بشر را به خطر میاندازد. البته باید فکری کرد و آدم تکنولوژی زده را از خواب غفلت بیدار نمود و فهماند که آینده بشر در خطر است و طبیعت در معرض نابودی.
هوشنگ شکری
جام جم
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد