به گزارش جام جم آنلاین، مازندران از جمله استانهایی است که ظرفیت خوبی در بخشهای گردشگری، کشاورزی، باغبانی و صنابع دارد طوری که سالانه پذیرای بیش از 20 میلیون مسافر و گردشگر است، تولید بیش از 50 درصد مرکبات و 40 درصد برنج کشور را به خود اختصاص داده و اخیرا نیز چرخهای صنعت نساجی آن پس از سالها سکون به حرکت درآمده است.
چنین شرایطی در وهله اول این تصور را القا میکند که این استان چندان با کمبود، مشکلات و چالشهای خاصی که دیگر استانهای کشور درگیر آن هستند مواجه نیست؛ اما مسئولان استانی از وجود مشکلاتی مانند خشکسالی، کمآبی و زیستمحیطی در این استان گلهمندند.
معاون رئیس جهادکشاورزی مازندران در این خصوص به جامجم میگوید: هفت میلیارد مترمکعب مجموع آبی است که این استان پربارش طی سال از آن بهرهمند میشود؛ اما متاسفانه به دلیل نبود سد و آببند به میزان کافی، بخش زیادی از این آب یعنی معادل شش میلیارد مترمکعب آن، از طریق رودهای استان راهی دریا میشود. این در حالی است که در ایام بهار و تابستان که فصل کشت و کار هم هست، با کمبود آب برای آبیاری باغات، مزارع و شالیزارها مواجهایم که در سالهای اخیر خسارت زیادی را به این بخشها وارد کرده است.
مرکباتی که به جای صادرات نابود میشود
عزیزالله شهیدفر با اشاره به نبود تسهیلات مناسب و با بهره کم برای بخش کشاورزی میافزاید: 125 هزار هکتار باغ مرکبات (شامل پرتقال، نارنگی و کیوی) در استان وجود دارد که 115 هزار هکتار آن بارور بوده و از این گستره حدود دو میلیون و 200 هزار تن مرکبات تولید میشود که بیش از 50 درصد مرکبات کشور است و میتواند تامینکننده تمام نیاز کشور باشد و حتی به کشورهای دیگر صادر شود. اما بخش زیادی از این تولیدات یا به دلیل واردات بیرویه میوههای خارجی در انبارها میماند و از رده مصرف خارج میشود یا اینکه به دلیل سرمازدگی و گرمازدگی از بین میرود.
وی یادآور میشود که حدود 120هزار هکتار از اراضی شیبدار استان نیز که بلااستفاده رها شده، قابلیت تبدیل شدن به باغهای میوه و پیوستن به چرخه تولید کشور را دارد که به دلیل نبود اعتبار برای آمادهسازی این اراضی و همچنین مشکل تامین آب، بلاتکلیف مانده است.
چالشهای بزرگ زیستمحیطی
مازندران به همان میزان که از ظرفیتهای بالا در بخش محیط زیست برخوردار است، شاهد مشکلات زیادی نیز در این حوزههاست که شرایط برخی از آنها به مرز بحران و فاجعه رسیده است. بهطور مثال انباشت حجم انبوهی از زباله در جنگلها، کوهستانها و سواحل، ورود فاضلاب کشاورزی، صنعتی و خانگی به رودخانهها سپس دریا و تامین نشدن حقابه تالابها نظیر تالاب بینالمللی میانکاله از جمله این مشکلات است که به گفته بهرامی، مدیر روابط عمومی محیطزیست مازندران، ابتکار، معاون رئیسجمهور امروز از آن بازدید خواهد داشت تا مشکلات آن را از نزدیک شناسایی و بررسی کند.
بهرامی با اشاره به اینکه کارخانه کمپوست بهشهر که وظیفه تبدیل زباله تر پنج شهر مازندران را به کمپوست بهعهده دارد، عصر امروز و با حضور رئیسجمهور به بهرهبرداری میرسد، در گفتوگو با جامجم میافزاید: اجرای طرح ساماندهی پسماند و زبالههای شهرهای مختلف، پیگیری طرح جمعآوری فاضلاب صنایع و ایجاد تصفیهخانههای مرکزی، گازسوز شدن نیروگاه شهید سلیمی در شهرستان نکا، ساماندهی مسائل مربوط بهوقوع سیلاب در استان، توسعه کمی و کیفی شهرکهای صنعتی، اقدام علمی و عملی برای جلوگیری از خشک شدن و مرگ تالاب بینالمللی میانکاله، بحث مهار آتش در مناطق چهارگانه محیطزیست و اجرای طرح ساماندهی سواحل و پیمایش دریا و رودخانهها به سبب جلوگیری از آلودگی بیشتر، از اولویتهای محیطزیست مازندران است که پیشنهاد اجرای آنها به ریاست جمهور داده خواهد شد تا در صورت امکان برای اجرای آنها اعتبار اختصاص داده شود.
ناکارآمدی طرح سالمسازی دریا
یکی از دیگر ظرفیتهای مهم مازندران، سواحل طولانی و آبهای آبی آن است که سالانه میلیونها گردشگر را برای شنا به سمت خود میکشاند؛ اما جدا از طرح ناکارآمد سالمسازی دریا که پس از یک دهه از آغاز اجرای آن هنوز ایرادهای زیادی به آن وارد است، بحث کمبود تجهیزات پزشکی و درمانی در سواحل نیز به چالش مهمی در این استان و بلکه تمام استانهای شمالی و گردشگرپذیر کشور تبدیل شده، طوری که دلیل بسیاری از مرگ و میرها در دریا همین عامل عنوان میشود.
رئیس هیات نجات غریق غرب مازندران در این خصوص به جامجم میگوید: برای جلوگیری از غرق شدن یک فرد در دریا تا نجات کامل و برگرداندن وی به زندگی، پنج دقیقه زمان لازم است که به آن فرصت طلایی میگویند؛ اما این زمان به دلیل نبود امکانات و تجهیزات درمانی در سواحل ما گاه به دهها دقیقه و حتی ساعت کشیده و موجب مرگ فرد میشود؛ طوری که میتوان گفت 50 درصد آماری که از غرقشدگان ارائه میشود، مربوط به افرادی است که از غرق شدن در دریا نجات یافتهاند، اما در مسیر انتقال به بیمارستان جان باختهاند.
به گفته کیمیاییراد، کمبود شدید جتاسکی و قایقهای بادی در سواحل استانهای شمالی بهمنظور انتقال سریع افراد از دریا به ساحل، نبود و کمبود آمبولانس برای انتقال غریقها از سواحل به مراکز درمانی و نبود تجهیزات پیشرفته پزشکی در سواحل، علل عمده مرگ و میرها بر اثر غرقشدگی است.
رفع مشکلات شالیکاران
معاون رئیس جهادکشاورزی مازندران، با اشاره به اینکه مازندران بیش از 40 درصد برنج کشور را تولید میکند میگوید: از آنجا که قرار است از این پس کشت برنج فقط در مازندران و گیلان صورت بگیرد، رفع مشکلات این حوزه که شامل تامین آب بهویژه از طریق اجرای آبیاری نوین به جای غرقابی، تسطیح اراضی، زهکشی و مکانیزه کردن فعالیت در این بخش بوده، ضروری است؛ در حالی که اکنون به دلیل نبود و کمبود اعتبار، بعضی از این طرحها به مرحله اجرا درنیامده و برخی هم از پیشرفت بسیار کندی برخوردار است.
فاطمه مرادزاده - روزنامه جام جم
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد