مهمترین دلیل نزدیکبین شدن چشمها، وراثت است؛ یعنی والدینی که نزدیکبین هستند یا پتانسیل ژنتیک لازم را دارند ممکن است دارای فرزندان نزدیکبین بشوند. ولی نباید تاثیر عوامل محیطی یا برخی بیماریها را نادیده گرفت.
استفاده از چشمها در فاصله نزدیک ازجمله مطالعه کتاب، کار با رایانه و تبلت، خیاطی، مطالعه در نور کم و... براساس بسیاری از مطالعات میتواند در افرادی که ویژگیهای اولیه نزدیکبین شدن را داشته باشند به نزدیکبینی منجر شود. همچنین برخی بیماریها میتواند بر تغییرات عیوب انکساری چشم ازجمله نزدیکبین شدن چشمها تأثیر بگذارد؛ مثلا تغییرات قند خون در افراد مبتلا به دیابت ممکن است تغییراتی در میزان نزدیکبینی فرد ایجاد کند که این تغییرات نه همیشه ولی در بیشتر موارد به صورت افزایش نزدیکبینی با افزایش قند خون است. بنابراین نمره عینک افراد نزدیکبینی که مبتلا به دیابت هستند اگر به دلیل افزایش قندخون تغییر کند، پس از مراقبتهای لازم و کنترل آن دوباره به وضعیت ثبات قبلی خود میرسد.
همچنین برخی اختلالات چشم ازجمله آبمروارید یا کاتاراکت ممکن است اوایل شروع بیماری خود را به صورت ایجاد نزدیکبینی یا افزایش نزدیکبینی نشان دهند و موجب شوند افراد مبتلا احساس کنند در فاصله دور قدری تار میبینند، ولی در فاصله نزدیک بدون عینک پیرچشمی میتوانند مطالعه کنند یا به فعالیتهای دیگر چشمی در فاصله نزدیک بپردازند.
افرادی که دچار نزدیکبینی هستند و نزدیکبینی آنها از مقادیر متوسط بیشتر است به دلیل بزرگتر بودن کره چشم و کشیدگی پرده شبکیه چشم ممکن است دارای پرده شبکیه نازکی باشند و نیاز به مراقبتهای تخصصی درخصوص سلامت پرده شبکیه چشم داشته باشند و توسط اپتومتریست به یک چشم پزشک یا متخصص شبکیه چشم ارجاع داده شوند. بنابر این علاوه بر توجه به این که نزدیکبینی به دلیل بزرگتر بودن فیزیکی کره چشم ایجاد شده است باید به سلامت پرده چشم نیز در این گروه از مبتلایان به عیوب انکساری توجه ویژه داشت.
اغلب نزدیکبینها از اپتومتریست خود سوال میکنند چرا آنها وقتی چشمهایشان را تنگ میکنند یا از داخل یک روزنه کوچک به اشیای دور نگاه میکنند بهتر میبینند؟ علت این پدیده مربوط به ویژگیهای چشم و خواص اپتیکی نور است که منجر میشود در نگاه از درون یک روزنه کوچک بینایی آنها بهتر شود. در واقع با تنگ کردن شکاف پلکی و مانع شدن از ورود نورهای محیطی ـ که موجب پخش نور و تار شدن بیشتر تصویر میشوند ـ وضوح بینایی بهتر میشود. همین جا ذکر یک نکته دیگر نیز ضروری است؛ این که اگر فردی برای بهتر دیدن چشمهایش را تنگ میکند یا اطرافیان میبینند که فردی با تنگ کردن شکاف پلکی خود سعی میکند بهتر ببیند باید نتیجه گرفت وی نزدیکبین است (البته اگر این تنگ کردن شکاف پلکی فقط برای واضح دیدن اجسام دور اتفاق میافتد) و باید برای سنجش تخصصی بینایی خود مراجعه کند.
دکتر علی میرزاجانی
دانشیار گروه اپتومتری دانشگاه علوم پزشکی ایران
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد