زنان سیگاری در معرض این بیماری هستند / ارتباط هورمون های جنسی با پوکی استخوان

دکتر محسن سروش دبیر انجمن علمی روماتولوژی ایران در گفت و گو با جام جم آنلاین بیان کرد : شایع ترین بیماری متابولیسم استخوان ها در ایران پوکی استخوان محسوب می شود و استخوان های لگن ، مهرهای مچ دست و ستون فقرات بیشترین استخوان هایی هستند که در این بیماری آسیب می بینند .پوکی استخوان همانند بیماری های دیگر مفصل و استخوان بیماری مربوط به سن است و به عبارتی با افزایش سن شیوع این بیماری افزایش میابد چرا که هرچه سن بالا تر می رود تراکم استخوان بیشتر شده و فرد را مستعد پوکی استخوان می کند .

وی در ادامه افزود :عواملی چون سن ، ژنتیک ، تغذیه نامناسب ، عادات ناسالم ،مصرف برخی از دارو ها و ابتلا به برخی از بیماری ها مهم ترین فاکتور های خطر در این بیماری محسوب می شوند اما امروزه با تغییر سبک زندگی مردم کشور یک فاکتور اساسی به این لیست اضافه شده و آن هم تغییر در شیوه زندگی ناسالم مردم است چرا که هرچه با پیشرفت تکنولوژی رو به رو می شویم آمار ابتلا به انواع بیمارهای رو به افزایش بوده و علاوه بر آن سن ابتلا به پوکی استخوان رو به کاهش است .

سروش در پاسخ به این سوال که چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به پوکی استخوان هستند گفت: افراد مسن در راس ابتلا به این عارضه هستند ، در خانم‌ها بعد از سن یائسگی بسیار شایع است به ویژه اگر یائسگی زودرس در خانم‌ها ایجاد شود.تحرک بدنی و ورزش باعث استحکام استخوان‌ها در هر سنی می‌شود، عدم تحرک و استراحت زیاد باعث تحلیل استخوان‌ها و پوکی آن می‌شود و دردهای استخوانی را بیشتر می‌کند لذا کسانی که بر این باور هستند که با عدم تحرک به سلامت استخوان ها کمک می کنند بسیار در اشتباه اند .تغذیه نقش مهمی ‌در پوکی استخوان ایفا می کند. افرادی که کلسیم کافی در رژیم غذایی آنها وجود ندارد و یا ویتامین د کافی دریافت نمی‌کنند، در معرض ابتلای بالاتری قرار دارند .

همچنین افرادی که در کودکی شیر مادر نخورده اند و در نوجوانی و دوران بلوغ لبنات و تغذیه مناسب نداشته اند درصد بالایی را برای ابتلا به خود اختصاص می دهند علاوه بر آن اثر مصرف سیگار، الکل و قهوه زیاد هم در پوکی استخوان ثابت شده است.لازم به ذکر است زنانی که سیگار می‌کشند سریع تر دچار پوکی استخوان می شوند .افرادی که از بعضی اختلالات هورمونی مشخص رنج می‌برند مثل پرکاری تیروئید و پاراتیرویید کم‌کاری غدد جنسی و بیماری کوشینگ در معرض ابتلای بالاتری برای پوکی استخوان هستند.

دبیر انجمن علمی روماتولوژی ایران در رابطه با شیوع پوکی استخوان در خانم ها بیان کرد: پوکی استخوان بیماری است که بیشتر در بانوان شاهد آن هستیم چرا که یکی از مهم ترین دلایل ابتلا مربوط به ژنتیک می شود به عبارتی خانم ها تراکم استخوان کمتری نسبت به آقایان دارند علاوه بر آن بحث یائسه شدن خانم ها مطرح می شود که در این دوران به دلیل از بین رفتن هورمون های جنسی که خود نقش دفاعی برای استخوان ها دارند یعنی این هورمون های جنسی به طور طبیعی می توانند موجب تراکم آنها شوند به همین سبب در صورت کاهش این هورمون در خانم های یائسه پوکی استخوان شایع تر است .

وی در رابطه با ارتباط کورتون ها با پوکی استخوان پاسخ داد :پوکی استخوان و کورتون ، رابطه شناخته شده ای دارند .مصرف طولانی مدت کورتون فرد را مستعد پوکی استخوان می کند اما نکته ای که وجود دارد این است که وقتی بیماری به دلیل نوع بیماریش بخصوص بیماران روماتیسمی ناچار به مصرف کورتون هستند پزشک مربوطه از عوارض این دارو مطلع است و در برخی از موارد راه دیگری برای بهبود بیمار جز مصرف کورتون وجود ندارد .

بیماری های روماتیسمی یکی دیگر از عوامل پیدایش پوکی در افراد هستند البته اگر بیمار سریع به بهبود بیماری اقدام کند و تحت درمان قرار گیرد یکی از عوامل خطر ابتلا را حذف کرده است .

وی در توصیه ای اظهار کرد: بیماران روماتیسمی دقت داشته داشته باشند اگر در طول درمان کورتون مصرف می کنند حتما تغذیه مناسبی سرشار از لبنیات را در برنامه غذایی خود بگنجانند و اکیدا ورزش را ترک نکنند .اگر بیماران نکات گفته شده را رعایت کنند در اولین فرصت دوز کورتون های مصرفی به حداقل می رسد و درصد ابتلا به حد قابل توجهی کاهش میابد.

سروش در پاسخ به این سوال که آیا در پوکی استخوان راهکارهای طب سنتی می توانند نتیجه بخش باشد گفت :در بیمارهای مفصلی و استخوانی باید کورتون به همراه داروهای دیگر مصرف شود و در پاسخ به این سوال که آیا طب سنتی می تواند راهکاری به جای کورتون ارائه دهد بی شک جواب منفی است و بیماران باید بدانند باید به روماتولوژیست مراجعه کنند اما به هیچ عنوان خودسرانه داروها و راهکار های طب سنتی را انجام ندهند و بدانند بیمارانی که در گیر پوکی استخوان هستند و کورتون مصرف می کنند در صورت قطع خودسرانه داروها و در پی گرفتن راهکار های طب سنتی مانند گرم نگه داشتن مفصل و ... را انجام دهند دچار مشکلات جدی و جبران ناپذیری می شوند .

وی هشدار داد : بیماران به هیچ عنوان خودسرانه داروهایشان را قطع و همچنین خودسرانه دارویی مصرف نکنند و باز هم تاکید می کنم قطع ناگهانی کورتون باعث بروز شدید تر بیماری می شود و در برخی موارد بدن در برابر کورتون مقاوم شده و راه درمان بسیار دشوار می شود .

بیتا نوروزی - خبرنگار جام جم آنلاین