«افسردگی موبایلی» چیست؟/ با داشتن این علائم شما افسرده هستید!

دکتر مهدی اسماعیل تبار، کارشناس روانشناسی و امور خانواده به بهانه روز جهانی بهداشت به جام جم آنلاین، گفت: هنگامی که می‌گوییم فردی به بیماری افسردگی مبتلا شده است یعنی تا حد قابل توجهی ارتباطاتش با سایر افراد قطع شده و دیگر نمی‌تواند با دیگران تعامل برقرار کند و حتی ممکن است در جمع حضور پیدا کند اما نمی‌تواند پیامی را بفرستد یا دریافت کند.

وی افزود: به همین سبب سازمان بهداشت جهانی نیز پویش «بیا حـــرف بزنیم» را گسترش داده است و همچنین سازمان ملل بر آن تاکید خاصی کرده و یکی از دغدغه‌های اصلی را تا سال 2020 افسردگی اعلام کرده است. نکته ای که در این خصوص حائز اهمیت و بهبود دهنده افسردگی شناسایی شد، حرف زدن است.

اسماعیل تبار در پاسخ به این سوال که چرا شعار سازمان بهداشت جهانی «بیا حرف بزنیم» برگزیده شده است، گفت: شما اگر 10 سال اخیر را بعد از تولید کامپیوترها مرور کنید متوجه یکسری اتفاقات می‌شوید. در ابتدا انسان‌ها از کامپیوترهای داخل یک سازمان به صورت عمومی برای انجام کارهایشان استفاده می‌کردند اما با گذر زمان و پیشرفت فناوری و پیدایش کامپیوترهای شخصی، لپ تاپ‌ها، تبلت‌ها و موبایل‌ها دیگر افراد به صورت شخصی و کاملا فردی از این لوازم بهره می‌برد و به جرات می‌توان گفت هر چقدر دنیای تکنولوژی گسترده‌تر شد، انسان‌ها تنها‌تر شدند. دنیای خود ساخته در ذهن خود و تلفن‌های همراهشان تقویت و ذهنشان در آن دنیای مجازی محصور شد و رفته رفته از دنیای واقعی و اطرافیانشان دور شدند که این گونه افسردگی را «افسردگی موبایلی» نام گذاری کردند.

این روان شناس افزود: هر چقدر فناوری‌های ماشینی بیشتر شد انسان‌ها احساس کردند می توانند هرکاری در فضای مجازی انجام دهند که این موضوع به نوبه خود افسردگی را افزایش داد. انسان‌ها در محل کار، منزل، کنار دوستان و فضای مجازی دارای رفتارها و شخصیت‌های متفاوت هستند. نکته ای که وجود دارد این است شخصیتی که در فضای مجازی از خود بروز می‌دهیم واقعی ترین شخصیت‌مان است.

این کارشناس امور خانواده یادآورشد: همه افرادی که امروزه درگیر افسردگی هستند دیروز به اصطلاح «الکی خوشی» را داشته اند. افسردگی بعد از یک مرحله خوشی زیاد یا سوال های جواب نگرفته از برخی سوالات زندگی بروز می‌کند.

وی در ادامه افزود: صحبت کردن با دیگران نقش مهمی در بروز یا پیشگیری و حتی درمان افسردگی دارد. کاهش ارتباطات اجتماعی یک عامل بسیار مهم در ایجاد افسردگی به شمار می‌رود. در گذشته خانواده‌ها با داشتن کوچک‌ترین بهانه‌ای دورهم جمع می‌شدند و از اتفاقات روزمره خود با یکدیگر صحبت می‌کردند. اما اکنون با پیشرفت تکنولوژی این ارتباطات به ندرت مشاهده می‌شود.

اسماعیلی تبار ریشه شیوع افسردگی نوین یا به اصطلاح افسردگی هزاره سوم که از اسمش پیدا است، «افسردگی موبایلی» را پیشرفت تکنولوژی و پیدایش موبایل‌های هوشمند دانست و بیان کرد: افسردگی در کشور ما نسبت به کشورهای دیگر کم است اما تفاوتی که با کشور های دیگر در این زمینه داریم عمق درگیری افراد به این بیماری است که به شدت قوی‌تر از کشورهای دیگر گزارش شده است.

این روانشناس افسردگی را از شایعترین اختلالات روانشناختی و روانشناسی دانست و گفت: افسردگی شیوع بالایی در تمامی دنیا و بخصوص در ایران دارد. این بیماری از طرفی ممکن است باعث مختل شدن زندگی فرد و از کارافتادگی وی شود. در واقع توجه نکردن به افسردگی و درمان آن می‌تواند باعث تشدید علائم این بیماری و حتی تمایل به خودکشی در فرد مبتلا شود.

اسماعیلی تبار اظهار داشت: اگر عمق افسردگی زیاد باشد و بیمار دیگر بهانه ای برای ادامه زندگی نداشته باشد به یقین دست به نابودی خود و خودکشی می‌زند. زمانی که مبانی جهان بینی فردی بالا رود و دیگر منطقی برای بودنش در دنیا پیدا نکند و علاوه بر آن اگر افسردگی آنقدر بر شخص غلبه کند که بیمار را مجاب نماید که دیگر بود و نبودش در دنیا فرقی ندارد بی شک فرد مبتلا دست به خودکشی می‌زند.

وی متذکر شد: افسردگی دومین دلیل خودکشی در افراد شناسایی شده است و بیشترین قربانیان در محدوده سنی 15 تا 29 سال قرار دارند. آمار افراد افسرده در کشور قابل دفاع است و در مقایسه با کشور کره بسیار تفاوت شایانی داریم چرا که میزان خودکشی در کره حدود 100هزار نفر و در ایران حدود 4000 نفر است اما نکته ای که وجود دارد رشد 4 برابری این آمار است به عبارتی آمار خودکشی در کشور ما از 1000 نفر به 4000 نفر افزایش پیدا کرده است.

کارشناس امور خانواده خاطرنشان کرد: متاسفانه چندی پیش اخباری از رگ زنی دانش آموزان به گوش‌ها رسید، دانش آموزانی که با داشتن سنی حدود 14 سال اقدام به خود زنی و رگ زنی می‌کردند حال سوالی که در اینجا ذهن را مشغول می کند این است آیا فردی که در 14 سالگی اقدام به خودزنی می‌کند در 20 سالگی خود کشی نمی‌کند؟ جواب این پرسش بی شک و متاسفانه بله است. این افراد با گذر زمان و بهبود نیافتن سلامت روانشان، عمق مشکلات روحی و روانی درشان شدت پیدا می‌کند و لذا به خانواده‌ها بسیار توصیه می‍‌شود در سنین بلوغ فرزندانشان مراقب ویژه‌ای از آن‌ها قائل شوند و حتما با یک مشاور در مسائل بوجود آمده مشورت نمایند. نکته دیگری که در رابطه با افراد مبتلا به افسردگی وجود دارد این است که علاوه برخود ، افرادی که با او زندگی و کار می‌کنند را نیز می‌توانند به شدت تحت تاثیر قرار دهند.

وی در پایان در رابطه با نشانه‌های معمول افسردگی به جام جم آنلاین گفت: لذت نبردن از فعالیت‌های روزانه، احساس گناه، نداشتن تمرکز، خستگی دائم، بی‌خوابی، استرس مزمن، ترس از حضور در جمع، کابوس‌های مکرر، بی اشتهایی و کم وزنی طولانی مدت از نمونه نشانه‌های افسردگی به شمار می‌رود.

وی افزود: البته با بروز برخی از نشانه‌های اشاره شده نمی‌توان فرد را افسرده تلقی کرد، زیرا کم و بیش تمامی انسان‌ها در مقاطعی از زندگی خویش با چنین نشانه‌ها و عارضه هایی مواجه می شوند،اما ادامه دار و دامنه دار شدن این نشانه ها تا حدی که در زندگی شخصی، فردی، اجتماعی و خانوادگی فرد را تحت شعاع قرار دهد، معضلی است که باید با جدیت و دقت نظر پیگیری و برای درمان آن به پزشک مراجعه شود.

بیتا نوروزی- خبرنگار جام جم آنلاین