دکتر کامران آزما، متخصص طب فیزیکی و توانبخشی در گفت و گو با جام جم آنلاین بیان کرد: ستون فقرات یکی از شایع ترین محل ها در رابطه با مشکلات اسکلتی عضلانی است و تقریبا همه افراد در طول عمر خود از درد های ناحیه کمر و یا گردن شکایت دارند، علت های های مختلفی زمینه ساز این دسته از مشکلات و عارضه ها هستند. اگرچه این علل ها را می توان در حداقل ده گروه دسته بندی کرد ، اما شایع ترین علل درد ها در ناحیه ستون فقرات را علل مکانیکال به خود اختصاص می دهند.
وی در ادامه افزود: این دسته از درد ها ناشی از فشارهایی است که به دلیل بی حرکتی یا حرکت های غیراصولی در ناحیه ستون فقرات بروز می کند که خوشبختانه در کنار شایع بودن آن نیز به تا حدود زیادی قابل پیشگیری هستند.
این متخصص طب فیزیکی و توانبخشی متذکر شد: گاهی آسیب هایی که در ناحیه ستون فقرات ایجاد می شود می تواند بیش از شش ماه طول بکشد که در دسته درد های مزمن قرار می گیرند و که این در حدود 10% از موارد را نیز شامل می شود که همین میزان کم در حدود هفتاد درصد از هزینه های درمانی را به خود اختصاص می دهد و جز یکی از بیشترین علل از کارافتادگی و یا دوری از کار است، اگر چه علت طولانی شدن دردها در بیشتر موارد به عامل ایجاد کننده آن بستگی دارد ولی موارد زیادی هم هست که واقعا قابل پیشگیری بوده و نگاه پزشک و بیمار باید به سمت جلوگیری از مزمن شدن و همچنین پیشگیری از برگشت درد ها بعد از بهبودی باشد.
وی نقش عوامل روانشناسی و روانشناختی را در مزمن شدن دردهای ستون فقرات را مهم دانست و اظهار داشت: حتی باورها و نگرش های فرد در مزمن شدن اینگونه درد ها تاثیر گذار است .
آزما در رابطه با احتمال مهم بودن و خطرناک بودن دردها در ناحیه ستون فقرات به جام جم آنلاین گفت: افراد دقت داشته باشند اگر کمردردشان با استراحت تشدید و یا هنگام خوابیدن عود می کند اهمیت دارد و همچنین اگر همراه کمردرد علائمی چون کاهش وزن و تب باشد و یا دچار درد های شدید به دنبال ضربه، سقوط و یا تصادف شده باشند در همین گروه با اهمیت قرار می گیرند و در اینگونه موارد از خود درمانی اجتناب کرده و به پزشک مراجعه داشته باشند چرا که بایستی بررسی های دقیقی از نظر علت ایجاد آن انجام شود .
رئیس مرکز تحقیقات بیومکانیک بالینی و ارگونومی دانشگاه علوم پزشکی خاطرنشان کرد: بی تحرکی و کم تحرکی یکی از معضلات بزرگ جامعه امروزی است، به عبارتی دیگر بدن انسان برای سالم بودن نیاز به حداقل تحرک و ورزش دارد اما امروزه شاهد هستیم که اکثر افراد جامعه دچار فقرحرکتی(تحرکی-کم تحرکی) هستند . فقر حرکتی خود عوارض گاها جبران ناپذیری را به دنبال دارد و می توان آن ها را در 2دسته تقسیم بندی کرد، مشکلاتی که در سیستم اسکلتی و عضلانی ایجاد می شود و دیگری آسیب ها در سایر سیستم های بدن بخصوص سیستم قلبی عروقی.
وی در خصوص عامل ایجاد کننده دردها و معضلات مکانیکی ستون فقرات محل، زمان و نوع نشستن را بسیار حائز اهمیت دانست و گفت: نشستن در حالتی که ستون فقرات در حالت چرخش باشد و همچنین لم دادن و کج نشستن باعث می شود ستون فقرات انحنای طبیعی خود را از دست بدهد که همین موضوع می تواند مسبب و شروع کننده آسیب در این ناحیه شود. محل نشستن(صندلی) نیز دارای معیار هایی است، ارتفاع محل نشستن باید بطوری باشد که کف پا به زمین برسد، حداقل فاصله ای بین ران و صندلی ایجاد شود که فشاری زیادی روی اعصاب پشت ران ها وارد نشود، محل تکیه بر صندلی(پشتی صندلی) باید حدودا زاویه ای بین 100 تا 110 درجه ایجاد کند، صندلی ها بهتر است دسته دار باشد و برای مدت های طولانی روی صندلی های بی دسته ننشینید. همچنین در محیط های اداری از صندلی های چرخ دار استفاده کنیم کارمندان دقت داشته باشند طوری روی صندلی بنشینند که که وزن روی هر دو پا قرار گیرد، باسن به انتهای صندلی بچسبد و طوری ننشینیم که برای تکیه به پشتی صندلی مجبور به لم دادن یا کج نشستن شویم.
به گفته آزما، اگر فردی صحیح روی صندلی بنشیند اما مدت زمان طولانی را روی صندلی سپری کند، بازهم می تواند درگیر آسیب و عوارض ناشی از آن شود. لذا توصیه می کنیم به ازای هر 30 دقیقه، 3 دقیقه از روی صندلی بلند شوید و قدم بزنید و چند حرکت کششی انجام دهید، همچنین حداکثر هر 45 دقیقه، 5 دقیقه از صندلی بلند شویم و استراحت کنیم. به طور کلی از نشستن بیش از 1 ساعت بصورت ممتد خوداری کنیم چرا که وضعیت های ثابت میتواند مشکل ساز بوده و عارضه هایی را به دنبال داشته باشد.
افراد بهتر است روی شکم(دمر) نخوابند چرا که به ستون فقرات آسیب وارد می شود و بهتر است بصورت طاقباز و یا بر روی پهلوها خوابید و در این صورت بین پاها و تشک بالشتی قرار داده شود تامانع از چرخش کمر گردد همچنین ارتفاع بالشت زیر باید به گونه ای باشد که گردن در امتداد ستون فقرات قرار بگیرد
وی تلفن های همراه را یکی دیگر از عوامل تشدید دردهای ستون فقراتی دانست و گفت: موبایل ها می توانند بیشترین آسیب را به ستون فقرات بخصوص گردن و ناحیه پشت وارد کند به دلیل اینکه کار با تلفن های همراه سر همواره پایین بوده و ستون فقرات خمیده و شانه ها به سمت جلو است، می تواند فشار بیش از حدی را به عضلات وارد کند و ستون فقرات به دلیل تغییر انحنا می تواند آسیب رسان باشد. به جرات می توان گفت امروزه مهم ترین و شایع ترین علل دردهای پشت و گردن در سنین نوجوانی و جوانی استفاده بی رویه از تلفن های همراه است.
آزما در پایان خاطرنشان کرد: افرادی که در نواحی ستون فقرات دچار درد شدند و با مصرف مُسکن و استراحت بهبود پیدا نکردند و همچنین دردشان بیش از 2 الی 3 روز به طول انجامید حتما به متخصص مراجعه کنند. نکته دیگر در خصوص انجام ورزش است، انتخاب ورزش مانند مصرف دارو است، مدت و نوع انتخاب ورزش نکته مهمی محسوب می شود چرا که در هر سنی و هر بدنی نمی توان هر ورزشی را توصیه کرد.
بیتا نوروزی - خبرنگار جام جم آنلاین
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
ابراهیم قاسمپور در گفتوگو با جامجم مطرح کرد؛
ضرورت اصلاح سهمیههای کنکور در گفتوگوی «جامجم»با دبیر کمیسیون آموزش دیدبان شفافیت و عدالت