خورشیدگرفتگی جزئی در ایران

 آخرین بار در یکم تیر ۱۳۹۹ خورشیدگرفتگی جزئی را در آسمان ایران شاهد بودیم. به طور کلی خورشیدگرفتگی سه‌شنبه سوم آبان از حوالی ساعت ۱۳ و ۳۰ دقیقه در مناطق مختلف کشور آغاز می‌شود، حدود ساعت ۱۵:۰۰ به اوج و بیشترین درصد گرفت می‌رسد و حوالی ساعت ۱۶:۰۰ و اندکی پس از آن پایان می‌یابد. با توجه به این‌که ساکن کدام استان و ناحیه از کشور باشید، این خورشیدگرفتگی را در زمان اوج با درصد گرفت (مساحت پوشیدگی) متفاوتی خواهیددید. طوری که بیشترین درصد گرفت را ساکنان نواحی شمال شرقی کشور و در استان‌های خراسان‌شمالی و خراسان‌رضوی خواهنددید و کمترین درصد گرفت از استان‌های بوشهر و خوزستان که در جنوب‌غرب کشور قرار دارند رویت خواهدشد. سایر مناطق کشور نیز درصد گرفت را در اوج خورشیدگرفتگی به میزان ۵۰ تا ۵۵ درصد شاهد خواهندبود؛ به طوری که ساکنان تهران، اوج خورشیدگرفتگی را ساعت ۱۴ و ۵۸ دقیقه در حالی خواهنددید که ۵۵ درصد مساحت قرص خورشید با قرص ماه پوشانده شده‌است.

با چشم غیرمسلح دیده می‌شود؟

اگر تلسکوپ و تجهیزات نجومی ندارید و مایلید بدانید آیا شانسی برای دیدن این کسوف جزئی با چشم غیرمسلح خواهیدداشت، پاسخ این است که در صورت نگاه مستقیم به خورشید تقریبا چیزی نخواهیددید و درخشش شدید خورشید، علاوه بر واردآوردن آسیب به شبکیه چشم شما، مانع از این می‌شود که بتوانید قرص ماه و خورشیدگرفتگی را حتی در لحظات اوج ببینید. با این حال اگر بتوانید از عینک‌های مخصوص رصد خورشید یا فیلتر‌های ویژه خورشیدی استفاده کنید یا اگر بتوانید فیلتر جوشکاری نمره ۱۴ (یا دو لایه نمره ۷ روی هم) را مقابل چشم خود بگیرید، می‌توانید شاهد عبور قرص ماه در طول خورشیدگرفتگی جزئی سوم آبان از مقابل قرص خورشید باشید و با چنین ابزاری خورشیدگرفتگی را تماشا کنید. اگر هم به تلسکوپ مجهز به فیلتر استاندارد دسترسی داشته‌باشید، خواهیدتوانست علاوه بر دیدن مراحل مختلف خورشیدگرفتگی، لکه‌های خورشید در حین کسوف را نیز شاهد باشید.

کسوف جزئی بعدی کی و کجا رخ می‌دهد؟

با وجود رخ دادن چند خورشیدگرفتگی طی سال‌های آتی در مناطق مختلف جهان، خورشیدگرفتگی بعدی که از ایران قابل رویت باشد در ۱۱ مرداد ۱۴۰۶ رخ خواهدداد. آن کسوف نیز باز هم به شکل جزئی از ایران مشاهده‌پذیر خواهدبود، با این حال اگر آن زمان امکان سفر به جنوب اسپانیا، مناطق شمال آفریقا یا عربستان را داشته‌باشید، خواهید توانست آن کسوف را به شکل کامل نیز ببینید. منظور از کسوف کامل، همان کسوفی است که در اوج آن آسمان هنگام روز کاملا تاریک و مشاهده ستاره‌های پرنور ممکن می‌شود.

روزنامه جام جم