عصر شکوفایی مُکران
سواحل مکران، با ۹۰۰کیلومتر خط ساحلی و دسترسی مستقیم به آب‌های آزاد یکی از کانون‌های مهم اقتصادی و تجاری ایران به‌شمار می‌آید. بندر چابهار، تنها بندر اقیانوسی ایران، در این منطقه قرار دارد و از اهمیت راهبردی ویژه‌ای برخوردار است.
این بندر نه‌تنها به‌عنوان دروازه‌ای برای واردات و صادرات کالاهای ایران به کشورهای آسیای مرکزی وهند عمل می‌کند، بلکه یکی از مهم‌ترین بنادراستراتژیک منطقه نیز به‌شمار می‌رود.سواحل مکران،با داشتن منابع طبیعی غنی، ازجمله ذخایر نفت وگاز، همچنین ظرفیت‌های قابل‌توجهی در حوزه‌های کشاورزی و شیلات، می‌تواند به یکی ازقطب‌های اقتصادی و تولیدی ایران تبدیل شود.
به دنبال طرح گمانه‌زنی‌ها درباره انتقال پایتخت از تهران به مکران، یک بار دیگر نگاه‌ها به سمت جنوب‌شرق ایران چرخید تا ثابت کند اگرچه درباره اجرای چنین طرحی حرف و حدیث‌های زیادی وجود دارد اما مکران آن‌قدر توانمندی و ظرفیت دارد که به تنهایی می‌تواند اقتصاد کل کشور را پیش ببرد. مکران با موقعیت راهبردی و ظرفیت‌های تجاری، گردشگری، کشاورزی، شیلاتی و متصل به آب‌های آزاد اقیانوس هند، سرزمینی سرشار از ظرفیت برای توسعه و رونق اشتغال و تولید است. حالا با رویکردهای اتخاذشده و نگاه ویژه مسئولان به آن و تامین زیرساخت‌های مورد نیاز، می‌توان آینده روشنی برای این منطقه متصور شد. در سال‌های اخیر چندین پروژه در استان سیستان‌وبلوچستان کلنگ زده شد که یکی از بزرگ‌ترین آنها «طرح توسعه سواحل مکران» است و دولت میگوید هدف از اجرای طرح مذکور استفاده از «ظرفیت‌های ژئوپلیتیکی» این جغرافیا و و رونق بنادر است.
توجه ویژه به زیرساخت‌های مکران
سواحل مکران در امتداد ساحل بلوچستان به طول حدود هزار کیلومتر از ساحل گواتر و پسابندر شهرستان دشتیاری، نقطه صفر مرزی ایران و پاکستان آغاز و تا چابهار، کنارک و زرآباد ادامه دارد.این منطقه در حاشیه دریای عمان قرار دارد و به‌دلیل موقعیت استراتژیک، تاریخی و طبیعی خود، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.یکی ازدلایلی که باعث شده مکران در فهرست گزینه‌های پایتختی ایران قرار بگیرد موقعیت استراتژیک، تمرکززدایی ازتهران، ظرفیت توسعه شهری،تقویت ارتباطات بین‌المللی و امنیت انرژی و تجارت است. حالا مکران بیش از پیش در زاویه دید مسئولان قرارگرفته است و برهمین اساس چند روز پیش بود که وزیر راه‌وشهرسازی باتشریح ظرفیت‌های کریدوری سیستان‌وبلوچستان،ظرفیت‌های ریلی، جاده‌ای وبندری،همچنین طرح توسعه دریامحور در این منطقه گفت: «مهم‌ترین موضوعات در جهت افزایش سهم تجارت در سواحل جنوبی منطقه مکران، تهیه طرح توسعه دریا براساس اسناد دریامحور و اقتصاد‌دریاست.»
فرزانه صادق ادامه داد: «اگرچه طرح‌های قبلی هم وجود داشت، اما با توجه به لزوم تکمیل و احداث زیرساخت‌ها، همچنین توسعه و تکمیل ظرفیت‌های بندری، ریلی و جاده‌ای نیاز به به‌روزرسانی این طرح‌ها بود. با تاکیدات و پیگیری‌هایی که شخص رئیس‌جمهور نسبت به سواحل مکران و اقتصاد دریامحور دارد، برای بازنگری طرح از ظرفیت‌های دانشگاهی، بخش‌های خصوصی و مشاوران داخلی و خارجی استفاده می‌شود و بر اساس این طرح ظرفیت‌هایی که باید در این منطقه رشد کند و شکوفا شود، تحقق‌‌می‌یابد.»
وی با اشاره به اقدامات انجام‌شده درحوزه بنادر ودریانوردی اظهار داشت: «تکمیل و توسعه فاز۲ بندر چابهار با هدف افزایش ظرفیت بار در حال انجام است. همچنین، مکان‌یابی بندر جدیدی درمنطقه مکران به منظور پشتیبانی لجستیکی در حال پیگیری است تا ظرفیت‌های توسعه‌ای را شکوفا‌کند.»
هشت بندر با هزاران ظرفیت
ازجمله ظرفیت شهرستان‌های ساحلی سیستان‌وبلوچستان از گواتر و پسابندر، شهرستان دشتیاری در نقطه صفر مرزی ایران و پاکستان تا چابهار و کنارک و زرآباد فعالیت‌های صید و صیادی است. اشتغال و تجارت در ۵۴۱ کیلومتر سواحل سیستان‌وبلوچستان رونق خوبی دارد و توجه بیشتر به این مناطق ساحلی می‌تواند موجب توسعه پایداروکمک به جوامع محلی شود.درحال‌حاضر ۳۰۷۱ شناور صیادی از منابع آبزی سواحل سیستان‌وبلوچستان بهره‌برداری می‌کنند که بیش از ۳۲درصد شناورهای استان را لنج‌های بزرگ تشکیل می‌دهندواین استان ۴۰درصد صید انواع آبزیان جنوب را به خوداختصاص داده است.ناگفته نماند منطقه ساحلی مکران درحال‌حاضر با هشت بندر درنیمه جنوب‌شرقی کشوردارای ظرفیت‌های بی‌شماری درزمینه توسعه فعالیت‌های تجاری، گردشگری و صادراتی است.سواحل مکران به لحاظ نزدیکی به بازارهای بزرگ خلیج‌فارس و دریای عمان می‌تواند نقش مهمی در صادرات و واردات کالا ایفا کند.شرایط مساعدطبیعی برای فعالیت‌های زراعی و باغداری در تمام فصول سال در نقاط مختلف سیستان‌وبلوچستان و به‌ویژه سواحل مکران وامکان کشت نباتات گرمسیری با ارزش‌افزوده بالا، منابع صید فراوان در دریای عمان، پرورش آبزیان به‌ویژه ماهی و میگو در نواحی ساحلی و آبگیرهای داخلی، امکان توسعه قابلیت‌های دامداری و دامپروری و استفاده از منابع سطحی مهارنشده، قسمتی از قابلیت‌های بخش کشاورزی سیستان‌وبلوچستان است.وجود معادن غنی ازنوع کانی‌های فلزی وغیرفلزی باارزش نیز بخش دیگری ازتوانمندی وظرفیت‌های این استان به‌عنوان بستری برای سرمایه‌گذاری بخش خصوصی محسوب‌می‌شود.
موقعیت استراتژیک مکران
دکترعلی قادری، کارشناس مسائل بین‌الملل میگوید:اگرچه خلیج‌فارس برای ایران حائز اهمیت فوق‌العاده و راهبردی است و بسیاری از منابع نفت ایران از این ناحیه استخراج و برداشت می‌شود، اما اهمیت سواحل مکران در این است که بدون هیچ واسطه‌ای کشور را مستقیم به اقیانوس متصل می‌کند، درحالی‌که برای رسیدن به اقیانوس از سواحل خلیج‌فارس باید از تنگه هرمز عبور کرد. البته اگرچه ایران بر این تنگه اشراف کامل دارد، اما هرمز یک تنگه بین‌المللی به‌شمار می‌رود که سواحل جنوبی آن متعلق به عمان است. وی با تاکید بر این‌که درحال‌حاضر موانع تجارت خارجی به اعمال تحریم‌های آمریکا علیه ایران مرتبط است و به این موضوع گره خورده ادامه می‌دهد: با فرض رفع و یا کاسته‌شدن از دامنه این تحریم‌ها، تمرکز و تکیه ایران بر دریای عمان و سواحل مکران شرایط و زمینه‌های رونق در تجارت خارجی را دوچندان خواهد کرد.قادری تصریح می‌کند: با نگاهی به کشورهای همجوار به‌خوبی مشخص می‌شود یکی از دلایلی که موجب شده تا کشورهایی نظیر امارات و ترکیه در سال‌های اخیر پیشرفت‌های زیادی از نظر تجارت خارجی داشته باشند، اقتصاد دریامحوری است که در برنامه‌های آنها جایگاه کلیدی داشته و به‌عنوان نمونه مهم‌ترین شهر ترکیه یعنی استانبول در مجاورت دریا قرار دارد.
پایتخت دریایی ایران
چابهار با توجه به موقعیت راهبردی و متصل به آب‌های اقیانوسی درآینده تغییردهنده تجارت و اقتصاد منطقه است و به‌عنوان پایتخت دریایی ایران مطرح است.مدیرکل بنادر و دریانوردی سیستان‌وبلوچستان با بیان این‌که ایجاد دو بندر شهید بهشتی و شهید کلانتری در چابهار توانسته موجب رونق اقتصادی،ترانزیتی و اشتغال شود، میگوید: وجود سواحل درهرکشوری موجب اشتغال، آبادانی و توسعه پایدار می‌شود و باید برای هر متر ساحل استان برنامه‌ریزی و طرح‌هایی اجرا کرد که نفع آن برای مردم بومی و کشور ایران اسلامی مشهود باشد. قاسم عسکری‌نسب ادامه می‌دهد: بندر شهید بهشتی با ظرفیت ۸.۵میلیون تن تخلیه و بارگیری سالانه کالا علاوه بر توسعه اقتصادی استان سیستان‌وبلوچستان نقش مهمی در ترانزیت کالا به کشورهای آسیای میانه و افغانستان دارد. ورود هر کشتی می‌تواندبیش از۱۳۰۰شغل ایجادکندوبه‌طورتقریبی،هریک‌میلیون‌تن کالا‌چندمیلیاردتومان گردش مالی درسطح استان سیستان‌وبلوچستان به وجود می‌آورد.معاون فرهنگی، اجتماعی و گردشگری منطقه آزاد تجاری صنعتی چابهارنیز با اشاره به این‌که بخشی از ۵۴۱کیلومتر سواحل سیستان‌وبلوچستان در محدوده این منطقه واقع شده که نقش مهمی درتوسعه اشتغال و ایجاد طرح‌های گردشگری داشته میگوید: ساحل زیبا یکی از بهترین جاذبه‌ها برای گردشگر است و هرچه ساحل پاکیزه‌تر و دارای امکانات رفاهی بیشتر باشد، می‌تواند درآمد بیشتری برای سرمایه‌گذاران ایجاد کند.عمر بلوچ ادامه می‌دهد: از هر نوع سرمایه‌گذاری در زمینه ایجاد اماکن تفریحی، هتل و رستوران و گردشگری استقبال می‌کنیم و هیچ محدودیتی در این زمینه وجود ندارد.
به دنبال طرح گمانه‌زنی‌ها درباره انتقال پایتخت از تهران به مکران، یک بار دیگر نگاه‌ها به سمت جنوب‌شرق ایران چرخید تا ثابت کند اگرچه درباره اجرای چنین طرحی حرف و حدیث‌های زیادی وجود دارد اما مکران آن‌قدر توانمندی و ظرفیت دارد که به تنهایی می‌تواند اقتصاد کل کشور را پیش ببرد. مکران با موقعیت راهبردی و ظرفیت‌های تجاری، گردشگری، کشاورزی، شیلاتی و متصل به آب‌های آزاد اقیانوس هند، سرزمینی سرشار از ظرفیت برای توسعه و رونق اشتغال و تولید است. حالا با رویکردهای اتخاذشده و نگاه ویژه مسئولان به آن و تامین زیرساخت‌های مورد نیاز، می‌توان آینده روشنی برای این منطقه متصور شد. در سال‌های اخیر چندین پروژه در استان سیستان‌وبلوچستان کلنگ زده شد که یکی از بزرگ‌ترین آنها «طرح توسعه سواحل مکران» است و دولت میگوید هدف از اجرای طرح مذکور استفاده از «ظرفیت‌های ژئوپلیتیکی» این جغرافیا و و رونق بنادر است.
توجه ویژه به زیرساخت‌های مکران
سواحل مکران در امتداد ساحل بلوچستان به طول حدود هزار کیلومتر از ساحل گواتر و پسابندر شهرستان دشتیاری، نقطه صفر مرزی ایران و پاکستان آغاز و تا چابهار، کنارک و زرآباد ادامه دارد.این منطقه در حاشیه دریای عمان قرار دارد و به‌دلیل موقعیت استراتژیک، تاریخی و طبیعی خود، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.یکی ازدلایلی که باعث شده مکران در فهرست گزینه‌های پایتختی ایران قرار بگیرد موقعیت استراتژیک، تمرکززدایی ازتهران، ظرفیت توسعه شهری،تقویت ارتباطات بین‌المللی و امنیت انرژی و تجارت است. حالا مکران بیش از پیش در زاویه دید مسئولان قرارگرفته است و برهمین اساس چند روز پیش بود که وزیر راه‌وشهرسازی باتشریح ظرفیت‌های کریدوری سیستان‌وبلوچستان،ظرفیت‌های ریلی، جاده‌ای وبندری،همچنین طرح توسعه دریامحور در این منطقه گفت: «مهم‌ترین موضوعات در جهت افزایش سهم تجارت در سواحل جنوبی منطقه مکران، تهیه طرح توسعه دریا براساس اسناد دریامحور و اقتصاد‌دریاست.»
فرزانه صادق ادامه داد: «اگرچه طرح‌های قبلی هم وجود داشت، اما با توجه به لزوم تکمیل و احداث زیرساخت‌ها، همچنین توسعه و تکمیل ظرفیت‌های بندری، ریلی و جاده‌ای نیاز به به‌روزرسانی این طرح‌ها بود. با تاکیدات و پیگیری‌هایی که شخص رئیس‌جمهور نسبت به سواحل مکران و اقتصاد دریامحور دارد، برای بازنگری طرح از ظرفیت‌های دانشگاهی، بخش‌های خصوصی و مشاوران داخلی و خارجی استفاده می‌شود و بر اساس این طرح ظرفیت‌هایی که باید در این منطقه رشد کند و شکوفا شود، تحقق‌‌می‌یابد.»
وی با اشاره به اقدامات انجام‌شده درحوزه بنادر ودریانوردی اظهار داشت: «تکمیل و توسعه فاز۲ بندر چابهار با هدف افزایش ظرفیت بار در حال انجام است. همچنین، مکان‌یابی بندر جدیدی درمنطقه مکران به منظور پشتیبانی لجستیکی در حال پیگیری است تا ظرفیت‌های توسعه‌ای را شکوفا‌کند.»
هشت بندر با هزاران ظرفیت
ازجمله ظرفیت شهرستان‌های ساحلی سیستان‌وبلوچستان از گواتر و پسابندر، شهرستان دشتیاری در نقطه صفر مرزی ایران و پاکستان تا چابهار و کنارک و زرآباد فعالیت‌های صید و صیادی است. اشتغال و تجارت در ۵۴۱ کیلومتر سواحل سیستان‌وبلوچستان رونق خوبی دارد و توجه بیشتر به این مناطق ساحلی می‌تواند موجب توسعه پایداروکمک به جوامع محلی شود.درحال‌حاضر ۳۰۷۱ شناور صیادی از منابع آبزی سواحل سیستان‌وبلوچستان بهره‌برداری می‌کنند که بیش از ۳۲درصد شناورهای استان را لنج‌های بزرگ تشکیل می‌دهندواین استان ۴۰درصد صید انواع آبزیان جنوب را به خوداختصاص داده است.ناگفته نماند منطقه ساحلی مکران درحال‌حاضر با هشت بندر درنیمه جنوب‌شرقی کشوردارای ظرفیت‌های بی‌شماری درزمینه توسعه فعالیت‌های تجاری، گردشگری و صادراتی است.سواحل مکران به لحاظ نزدیکی به بازارهای بزرگ خلیج‌فارس و دریای عمان می‌تواند نقش مهمی در صادرات و واردات کالا ایفا کند.شرایط مساعدطبیعی برای فعالیت‌های زراعی و باغداری در تمام فصول سال در نقاط مختلف سیستان‌وبلوچستان و به‌ویژه سواحل مکران وامکان کشت نباتات گرمسیری با ارزش‌افزوده بالا، منابع صید فراوان در دریای عمان، پرورش آبزیان به‌ویژه ماهی و میگو در نواحی ساحلی و آبگیرهای داخلی، امکان توسعه قابلیت‌های دامداری و دامپروری و استفاده از منابع سطحی مهارنشده، قسمتی از قابلیت‌های بخش کشاورزی سیستان‌وبلوچستان است.وجود معادن غنی ازنوع کانی‌های فلزی وغیرفلزی باارزش نیز بخش دیگری ازتوانمندی وظرفیت‌های این استان به‌عنوان بستری برای سرمایه‌گذاری بخش خصوصی محسوب‌می‌شود.
موقعیت استراتژیک مکران
دکترعلی قادری، کارشناس مسائل بین‌الملل میگوید:اگرچه خلیج‌فارس برای ایران حائز اهمیت فوق‌العاده و راهبردی است و بسیاری از منابع نفت ایران از این ناحیه استخراج و برداشت می‌شود، اما اهمیت سواحل مکران در این است که بدون هیچ واسطه‌ای کشور را مستقیم به اقیانوس متصل می‌کند، درحالی‌که برای رسیدن به اقیانوس از سواحل خلیج‌فارس باید از تنگه هرمز عبور کرد. البته اگرچه ایران بر این تنگه اشراف کامل دارد، اما هرمز یک تنگه بین‌المللی به‌شمار می‌رود که سواحل جنوبی آن متعلق به عمان است. وی با تاکید بر این‌که درحال‌حاضر موانع تجارت خارجی به اعمال تحریم‌های آمریکا علیه ایران مرتبط است و به این موضوع گره خورده ادامه می‌دهد: با فرض رفع و یا کاسته‌شدن از دامنه این تحریم‌ها، تمرکز و تکیه ایران بر دریای عمان و سواحل مکران شرایط و زمینه‌های رونق در تجارت خارجی را دوچندان خواهد کرد.قادری تصریح می‌کند: با نگاهی به کشورهای همجوار به‌خوبی مشخص می‌شود یکی از دلایلی که موجب شده تا کشورهایی نظیر امارات و ترکیه در سال‌های اخیر پیشرفت‌های زیادی از نظر تجارت خارجی داشته باشند، اقتصاد دریامحوری است که در برنامه‌های آنها جایگاه کلیدی داشته و به‌عنوان نمونه مهم‌ترین شهر ترکیه یعنی استانبول در مجاورت دریا قرار دارد.
پایتخت دریایی ایران
چابهار با توجه به موقعیت راهبردی و متصل به آب‌های اقیانوسی درآینده تغییردهنده تجارت و اقتصاد منطقه است و به‌عنوان پایتخت دریایی ایران مطرح است.مدیرکل بنادر و دریانوردی سیستان‌وبلوچستان با بیان این‌که ایجاد دو بندر شهید بهشتی و شهید کلانتری در چابهار توانسته موجب رونق اقتصادی،ترانزیتی و اشتغال شود، میگوید: وجود سواحل درهرکشوری موجب اشتغال، آبادانی و توسعه پایدار می‌شود و باید برای هر متر ساحل استان برنامه‌ریزی و طرح‌هایی اجرا کرد که نفع آن برای مردم بومی و کشور ایران اسلامی مشهود باشد. قاسم عسکری‌نسب ادامه می‌دهد: بندر شهید بهشتی با ظرفیت ۸.۵میلیون تن تخلیه و بارگیری سالانه کالا علاوه بر توسعه اقتصادی استان سیستان‌وبلوچستان نقش مهمی در ترانزیت کالا به کشورهای آسیای میانه و افغانستان دارد. ورود هر کشتی می‌تواندبیش از۱۳۰۰شغل ایجادکندوبه‌طورتقریبی،هریک‌میلیون‌تن کالا‌چندمیلیاردتومان گردش مالی درسطح استان سیستان‌وبلوچستان به وجود می‌آورد.معاون فرهنگی، اجتماعی و گردشگری منطقه آزاد تجاری صنعتی چابهارنیز با اشاره به این‌که بخشی از ۵۴۱کیلومتر سواحل سیستان‌وبلوچستان در محدوده این منطقه واقع شده که نقش مهمی درتوسعه اشتغال و ایجاد طرح‌های گردشگری داشته میگوید: ساحل زیبا یکی از بهترین جاذبه‌ها برای گردشگر است و هرچه ساحل پاکیزه‌تر و دارای امکانات رفاهی بیشتر باشد، می‌تواند درآمد بیشتری برای سرمایه‌گذاران ایجاد کند.عمر بلوچ ادامه می‌دهد: از هر نوع سرمایه‌گذاری در زمینه ایجاد اماکن تفریحی، هتل و رستوران و گردشگری استقبال می‌کنیم و هیچ محدودیتی در این زمینه وجود ندارد.
تازه ها
پیشنهاد سردبیر
سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در گفتگو با جام جم آنلاین هشدار داد
کمبود دارو به ۹۰۰ قلم خواهد رسید | واقعیت‌ها را باید به مردم گفت
حسن هانیزاده در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
لبنان و آینده حزب الله
عضو دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب در گفتگوی تفصیلی با جام جم آنلاین مطرح کرد
آمریکایی‌ها انقلاب را از مردم ایران جدا نمی‌دانند | آنها از مردم ایران نیز کینه دارند
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد:
سیاست ایران در قبال سوریه
گفت و گو
سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در گفتگو با جام جم آنلاین هشدار داد
کمبود دارو به ۹۰۰ قلم خواهد رسید | واقعیت‌ها را باید به مردم گفت
گفتوگوی «جام‌جم» با یک متخصص تغذیه درباره این‌که چطور فودبلاگرها در فضای مجازی عادات غذایی ما را شکل میدهند
شبیخون فستفودها به سفره ایرانی
رئیس کمیسیون عمران مجلس در گفت‌وگو با «جام‌جم» از طرح تفکیک وزارت راه و شهر‌سازی میگوید