رنجور از بی‌مهری‌ها

به گزارش جامجمآنلاین از فارس،شهر دهدشت، با نام تاریخی بلاد شاپور به عنوان یک گنجینه فرهنگی و تاریخی در قلب ایران، میراث داستانهای شگرفی از گذشتههای دور است. این شهر به عنوان یک نقطه اتصال میان شوش و پارسه شناخته میشود، همچنین به عنوان دروازهای به سوی تاریخ و تمدنهای بزرگ نیز مطرح است. با این حال، آنچه امروزه از این میراث عظیم باقیمانده به مراتب کمتر از آن چیزی است که شایستهاش است. این شهر، با وجود ظرفیتهای فراوانش از فقدان یک برنامهریزی اصولی و کارشناسی در راستای توسعه رنج میبرد. به نظر میرسد کم توجهی به هویت تاریخی و فرهنگی دهدشت، باعث شده این شهر به یک مرثیهنامه تبدیل شود، جایی که زیبایی هایش در سایه بیتوجهی و بیاحترامی به گذشتهاش قرار گرفته است. بناهای قدیمی بلاد شاپور، به ویژه بخش بازارچه آن که به طور ناقص ترمیم شده در معرض آسیبهای جدی قرار دارد. این بناها که روزگاری نماد عظمت و شکوه این شهر بوده، اکنون به محلی برای جولان سودجویان و افرادی تبدیل شدهاند که به تاریخ و فرهنگ این منطقه احترام نمیگذارند و با اعمال ناپسند خود، زشتی و درد را بر کالبد این میراث تاریخی تحمیل میکنند. خطاطیها و یادگاریهایی که بر دیوارههای این بناها نقش بستهاند، به جای آنکه نشانی از عشق و احترام به تاریخ باشد، به نمادی از بیتوجهی به فرهنگ و آیین و پیشینه تاریخی فرهنگی تبدیل شدهاند و این وضعیت امروزه برای هر دوستدار تاریخی و فرهنگ و هویت سرزمینی مان جای تامل دارد و نگران کننده است. بافت تاریخی دهدشت نیازمند نگاه ویژه اما این سئوال در ذهن دوستداران تاریخی و فرهنگ پیش میآید که اگر مرمت این بناها ممکن نیست، چرا تأمین بودجه برای نگهداری و حفاظت از آنها در نظر گرفته نمیشود؟ آیا ارزشهای فرهنگی و تاریخی بلاد شاپور به حدی نیست که سرمایهگذاری در راستای حفظ آنها را توجیه کند؟ در دنیای امروز، جایی که بسیاری از ملتها به حفظ و معرفی میراث فرهنگی خود میبالند، آیا نمیتوانیم از تاریخ غنی خود بهرهبرداری کنیم و آن را به نسلهای آینده منتقل کنیم؟ شهر دهدشت و بلاد شاپور، با تمام زیباییها و تاریخی و گذشته پرافتخار خود شایسته احترام و توجه بیشتری است. باید به این نکته توجه کنیم که هرگونه ساخت و ساز و توسعهای باید بر مبنای تاریخ و فرهنگ غنی این منطقه شکل بگیرد. این تنها راهی است که میتواند عظمت و شکوه بلاد شاپور را دوباره به منصه ظهور برساند و هویت فرهنگی و تاریخی این شهر را احیا کند. بیشک، توجه به این میراث، هم میتواند نافع خود شهر دهدشت باشد و هم فرهنگ غنی ایرانی را به نمایش بگذارد. کاروانسرای بلاد شاپور در بافت تاریخی و اثری منحصربفرد عصر یکشنبه، ۲۶ شهریور (۱۷سپتامبر ۲۰۲۳)، در چهلوپنجمین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو (UNESCO) در شهر ریاض عربستان به همراه ۵۳ کاروانسرای تاریخی در ایران ثبت جهانی شد. این کاروانسرا در ضلع غربی بافت تاریخی دهدشت واقع شده است و دارای ۳۷ حجره و ۳۰ ایوان در جلوی حجرهها بوده که دور تا دور حیاط بنا شدهاند. بافت قدیمی بلاد شاپور با ۴۵ هکتار وسعت یکی از بزرگترین بافتهای تاریخی کشور به شمار میآمد، اما این بافت به دلایل توسعه شهرنشینی تخریب شد و هم اینک ۳۷ هکتار از این شهر قدیمی باقی مانده است. وجود بیش از ۲هزار خانه، مسجد، حمام، کاروانسرا و بازار بزرگ در این بافت قدیمی نشان از اهمیت بالای آن دارد در ضلع غربی بافت تاریخی دهدشت کاروانسرایی بهجا مانده از عصر طلایی صفویه وجود دارد، این بنا دارای ۳۷ حجره و ۳۰ ایوان در جلوی حجره‎ها بوده که دور تا دور حیاط بنا شده‎اند. کاروانسرای بافت تاریخی دهدشت یکی از بزرگترین کاروانسراهای ایران محسوب میشود که این سازه تاریخی حدود یکهزار و ۶۰۰ متر مربع مساحت دارد. این سازه زیبای تاریخی دارای دو ورودی در شمال و جنوب است و از طریق یک ایوان به حیاط مرکزی متصل میشود و حجرههای کاروانسرای مذکور دارای سقفهای گنبدی شکل هستند و به شکل تزئینات گچبری و آجرکاری درست شده است. کهگیلویه و بویراحمد بخشی از تمدن ایلامی بوده و در دوره بعد از اسلام و همچنین بعد از ورود آریاییها جزئی از خاک تمام حکومتهای ایران بوده است. این استان با بیش از ۸۰۰ اثر منقول و غیرمنقول ثبت شده در آثار ملی ظرفیتهای خوبی برای ایجاد موزه دارد. کهگیلویه و بویراحمد در دورههای تاریخی مختلف با نامهایی مانند بلاد شاپور، جبال کهگیلویه وبویراحمد شناخته میشد. استان کهگیلویه و بویراحمد متشکل از هشت شهرستان ۱۷ شهر و ۱۷۰۰ روستای دارای سکنه با جمعیت ۷۲۰ هزار نفر در جنوب غربی کشور است.