آغاز ماجراجویی آمریکا به زمانی برمیگردد که ترامپ از تأثیر حملات انصارالله بر مسیر تجاری برای اسرائیل در دریای سرخ به خشم آمده بود و فرمان آغاز عملیاتی گسترده را صادر کرد. هدف ادعایی «پاکسازی مسیر عبور کشتیهای تجاری» از تهدیدات موشکی و پهپادی مقاومت یمن عنوان شد. این عملیات که درواقع برای کمک به رژیمصهیونیستی به اجرا در آمد، قرار بود ظرف چند هفته مسیر دریای سرخ را برای صهیونیستها امن کرده و ضربهای مهلک به ساختار فرماندهی و تجهیزات نظامی انصارالله وارد کند. اما حتی در همان روزهای نخست، نشانههای شکست نمایان شد: نیروهای انصارالله با تجربهای بیش از یک دهه در جنگ با عربستان و امارات، نهتنها مقاومت کردند، بلکه توانستند چندین پهپاد پیشرفته MQ-۹ را سرنگون کرده و پدافند هوایی خود را فعال نگه دارند. هزینه سنگین جنگ، ناتوانی آمریکا در دستیابی به برتری هوایی و از همه مهمتر، بیاطلاعی نگرانکننده تیم امنیت ملی ترامپ از توانمندی نظامی انصارالله، در کنار هم یک فاجعه را رقم زد.
حملهای پرهزینه و بدون دستاورد
تنها در ماه نخست، ارتش آمریکا بیش از هزار حمله هوایی انجام داد، صدها موشک هدایتشونده شلیک شد و نزدیک به یک میلیارد دلار مهمات مصرف شد. ناوهای هواپیمابر، بمبافکنهایB-۲، جنگندههایF-۳۵ وسیستمهای پدافند موشکی پاتریوت و THAAD به خاورمیانه اعزام شدند اما همه اینها نهتنها نتوانست جلوی حملات موشکی انصارالله را بگیرد، بلکه در چند نوبت، پدافند یمنیها جنگندههای آمریکایی را تا آستانه انهدام برد. حادثه سقوط دو فروند جنگنده سوپر هورنت از روی عرشه ناو ترومن و مجروح شدن خدمه، تیر خلاص را به اعتماد ترامپ به این عملیات زد. رسانهها، این رخداد را با عنوان «فاجعه در دریا» توصیف کردند.
گمراهی و بیتدبیری
مطابق گزارش نیویورک تایمز، مقامات پنتاگون و کاخسفید از ابتدا درتحلیل شرایط دچارخطا شده بودند.ژنرال مایکل کوریلا، رئیس سنتکام که معمار اصلی این کارزار بود، تصور میکرد میتوان با حملات محدود ولی متمرکز، ساختار فرماندهی حوثیها را در هم شکست. بنا بر این گزارش سعودیها نیز با ارائه لیستی از ۱۲فرمانده ارشد حوثی، وعده داده بودند که هدفگیری آنها ساختار مقاومت را فرو خواهد پاشاند اما این تحلیلها، بار دیگر بیاعتباری اطلاعات آمریکایی درباره واقعیتهای میدان یمن را اثبات کرد.
در مقابل، مقامات اماراتی هشدار دادند که انصارالله نهتنها تحت بمبارانهای سنگین باقی خواهد ماند، بلکه احتمال دارد دست به اقدامات تلافیجویانه تازهای بزند. گزارشهای اطلاعاتی نیز حاکی از آن بود که آنها تسلیحات خود را به مخازن زیرزمینی انتقال دادهاند و سنگرهای دفاعی را تقویت کردهاند.
در این میان، ترامپ که همواره با مداخلات نظامی طولانیمدت مخالف بود و از هزینههای انسانی و مالی این جنگ نگران بود، بهسرعت اعتماد خود را به تیم نظامی از دست داد. ژنرال دن کین، رئیس جدید ستاد مشترک ارتش، هشدار داد که ادامه کارزار میتواند منابع ارتش را از اولویتهای منطقه آسیا ــ اقیانوسیه منحرف کند؛ هشداری که با سیاست تمرکز بر مهار چین در سالهای آتی همراستا بود.
شکاف در رأس هرم قدرت
دردرون ساختار دولت ترامپ، شکافهاآشکارترازهمیشه شدند. معاون رئیسجمهور جیدی ونس، مدیر اطلاعات ملی تولسی گابارد، وزیر خارجه مارکو روبیو و رئیس دفتر ترامپ همگی نسبت به ادامه عملیات هشدار دادند.در این میان، پیت هگست، وزیر دفاع، با اشتباهی فاحش، بخشی از طرحهای عملیاتی را درگروه سیگنالی به اشتراک گذاشت که بهطور ناخواسته یک روزنامهنگار نیز درآن حضورداشت؛ افشایی که به گفته برخی مقامات، جان خلبانان آمریکایی را در معرض خطر قرار داد.
عقبنشینی با نقاب پیروزی
در حالیکه فشارها بر کاخسفید برای متوقف ساختن عملیات افزایش یافته بود، استیو ویتکاف، فرستاده ویژه ترامپ به خاورمیانه، پیشنهادی از سوی عمان ارائه داد: توقف حملات آمریکا در ازای توقف حملات به کشتیهای آمریکایی. اگرچه این پیشنهاد شامل توقف حملات انصارالله به سایر اهداف دریایی نبود اما فرصتی فراهم کرد تا ترامپ، با حفظ ظاهر، از باتلاق نظامی عقبنشینی کند. درپنجم می، فرماندهی مرکزی آمریکا دستور توقف فوری عملیات را دریافت کرد. ترامپ، در نطقی غیرمنتظره و با لحنی تحسینآمیز درباره دشمن دیروز خود گفت: «آنها توانایی زیادی در تحمل مجازات دارند. میتوان گفت شجاعت زیادی در آنجا وجود داشت.»
یمن آمریکا را شکست داد
اعلام توقف عملیات، واکنشهایی سریع درپی داشت.رسانههای وابسته به انصارالله،با راهاندازی کارزاری رسانهای با هشتگ «یمن آمریکا را شکست داد»، این عقبنشینی را یک پیروزی بزرگ تاریخی توصیف کردند.تصاویر پرچمهای آمریکا در شعلههای آتش و بقایای پهپادهای سرنگونشده در فضای مجازی دست به دست شد. در داخل آمریکا، دموکراتها این عقبنشینی را اعترافی تلویحی به شکست دانستند و برخی از جمهوریخواهان نیز آن را نشانهای از ناتوانی دولت در تحقق اهداف استراتژیک خواندند.
پایان بدون افتخار
عملیات دریای سرخ، نهتنها از دستیابی به اهداف نظامی بازماند، بلکه ضربهای حیثیتی به تصویر جهانی ارتش آمریکا وارد کرد.هزینههای میلیارددلاری، شکست در برابر گروهی که واشنگتن آن را«شبهنظامی» مینامد و سرانجام، عقبنشینیای که بهعنوان «آتشبس افتخاری» عرضه شد، ترکیبی از رسوایی، اشتباه راهبردی و ناتوانی سیاسی را رقم زد. برای ترامپ، این عملیات شاید با یک سخنرانی مبهم تمام شد امابرای ساختارسیاسی ــ نظامی آمریکا،یک زخم بازبودکه هنوز بسته نشده است.