شیر مادر، نوزاد را از چه بیماری‌هایی حفظ می‌کند؟

اول تا هفتم اگوست، مصادف با دهم تا شانزدهم مرداد، هفته جهانی «تغذیه با شیر مادر» نامگذاری شده است. در کشورهای در حال توسعه کودکی که با شیر مادر تغذیه می‌شود سه برابر کودکی که با شیر مادر تغذیه نمی‌شود شانس زنده ماندن دارد.

کد خبر: ۵۸۵۳۴۳

دکتر ناهید عزالدین زنجانی مدیرعامل انجمن ترویج تغذیه با شیر مادر با اشاره به اینکه تغذیه انحصاری با شیر مادر در ۶ ماه اول تولد جان بیش از یک و نیم میلیون شیرخوار را در سال نجات می‌دهد، گفت: امنیت غذایی شیرخواران در ۶ ماه اول عمرشان تنها با تغذیه به شیر مادر فراهم می‌شود.

وی در ادامه خاطرنشان کرد: شواهد اپیدمیولوژیکی نشان می‌دهد تغذیه با شیرمادر حتی در کشورهای توسعه‌ یافته که از امکانات و شرایط بهداشتی بالا‌تری برخوردارند، شیرخواران را در برابر بیماری‌های اسهالی، عفونت‌های تنفسی، عفونت گوش میانی، باکتریمی (عفونت در خون)، مننژیت میکروبی، بوتولیسم و عفونت در نوزادان نارس محافظت می‌کند و این تأثیر با طولا‌نی‌تر شدن مدت تغذیه انحصاری با شیرمادر (تا ۶ ماه) افزایش می‌یابد. اثرات مفید شیرمادر در تکامل‌شناختی، حفاظت در برابر بیماری‌های طولا‌نی مدت و بیماری‌هایی نظیر چاقی، دیابت ملیتوس، بیماری‌های روده‌ای مانند کرون و کولیت اولسروز و سرطان‌های خون مانند لوسمی و لنفوم اثبات شده است.

مدیر عامل انجمن ترویج تغذیه با شیر مادر تصریح کرد: در شیر مادرخواران، احتمال مرگ از عفونت حاد تنفسی تا ۴ برابر و بیماری‌های اسهالی ۶ تا ۲۵ برابر کمتر است. دفعات، شدت و مدت اسهال، همچنین مدت بستری و نیاز به دارو در این کودکان کمتر بوده همچنین سوء‌تغذیه، عوارض اسهال مانند اختلا‌لا‌ت آب و املا‌ح، آلرژی‌های غذایی و ابتلا‌ به بیماری‌های انگلی در آنان به ‌ندرت دیده می‌شود.

دکتر زنجانی با اشاره به مطالعه‌ای که در آمریکای لا‌تین در این زمینه انجام شده است، گفت: این مطالعه نشان داده است که تغذیه انحصاری با شیرمادر در شیرخواران ۰ تا ۳ ماهه، از مرگ ۶۶ درصد و در شیرخواران ۴ تا ۱۱ ماهه از مرگ ۳۲ درصد آنان پیشگیری می‌کند. کودکانی که به طور انحصاری با شیرمادر برای مدت ۶ ماه تغذیه نمی‌شوند حدود ۴۰ درصد بیشتر احتمال دارد به دیابت نوع یک دچار شوند و حدود ۲۵ درصد بیشتر احتمال دارد که دچار اضافه وزن یا چاقی شوند همچنین احتمال ابتلا‌ی آنان به عفونت‌های مکرر گوش حدود ۶۰ درصد بیشتر است و احتمال ابتلا‌ی آنان به لوکمیا (نوعی سرطان خون) حدود ۳۰ درصد بیشتر است و حدود ۱۰۰درصد بیشتر احتمال دارد که مبتلا‌ به اسهال شوند، همچنین ۲۵ درصد بیشتر احتمال دارد که به علت عفونت‌های تنفسی مثل آسم و پنومونی در بیمارستان بستری شوند.

مدیر عامل انجمن ترویج تغذیه با شیر مادر با تاکید بر اهمیت تغذیه با شیر مادر در ساعت اول پس از تولد گفت: با توجه به هوشیاری نوزاد بهتر است ساعت اول پس از تولد به تماس پوست با پوست اختصاص داده شود، معمولا طی ۱ تا ۲ ساعت پس از تولد، نوزاد هوشیاری توام با سکوت و آرامش دارد که بهترین زمان برای شروع تغذیه با شیر مادر است و بعد به خواب عمیق فرو می‌رود و تا چند ساعت بیداری مختصر دارد. طی ۲ تا ۴ ساعت بعد مادر و نوزاد باید استراحت کنند. از چهارمین ساعت تولد تا ۲۴ ساعت بعد، تغذیه از پستان مادر با آغوز هر یک و نیم تا سه ساعت باید انجام شود. در طی ۲۴ تا ۴۸ ساعت اول ممکن است نوزاد تمایل زیادی به تغذیه نداشته باشد و بیشتر بخوابد ولی باید هر ۴ ساعت یک بار او را بیدار کرد تا شیر بخورد.

شیر مادر حاوی تمام مواد مورد نیاز کودک است

دکتر منصور بهرامی دبیر انجمن ترویج تغذیه با شیر مادر نیز با بیان اینکه نوزادان باید تا ۶ ماهگی تغذیه انحصاری با شیر مادر داشته باشند، گفت: این بدین معناست که طی این مدت به جز شیر مادر به هیچ ماده غذایی دیگری نیاز ندارند و تنها موادی که طی این مدت مجاز هستند، ویتامین‌های روتین و قطره آهن است که معمولا قبل از ۶ ماهگی تجویز می‌شود. شیر مادر حاوی موادی است که مورد نیاز نوزاد انسان است و برای رشد، فعالیت و سوخت و ساز زمینه لازم را فراهم می‌کند، در واقع هم رشد کودک را فراهم کرده و هم انرژی کافی برای آموزش و تکامل کودک فراهم می‌شود.

این متخصص اطفال گفت: پروتئین شیر مادر بهترین نوع پروئینی است که برای نوزاد انسان قابلیت هضم دارد به عنوان مثال بخش مهمی از پروتئین شیر گاو در معده نوزاد هضم نمی‌شود به طوری که حتی زمینه آلرژی نیز به همراه دارد در حالی که شیر مادر در معده نوزاد سریع هضم شده و مشکل گوارشی به وجود نمی‌آورد.