در این گزارش، به سرگذشت عده کمی از این بیگناهان پرداختهایم که به جرم خطای ناکرده، گرفتار شدند و اغلب آنها با آزمایش دی.ان.ای نجات یافتهاند.
قربانیان قضاوت اشتباه
سال 1993، لاری دیویس و آلن نورثروپ به دلیل جرم مرتکب نشده به 20 سال حبس محکوم شدند. این دو با قضاوت نادرست قاضی و نبود آزمایشهای دی.ان.ای در آن سال به اتهام تجاوز به خدمتکار منزل دستگیر و زندانی شدند، اما 20 سال بعد با کمک پروژه تبرئه (تیمی که به جمعآوری مدارک برای تبرئه بیگناهان میپردازند) بیگناهی آنان اثبات و با رای دوباره دادگاه در سال 2010 آزاد شدند.
این دو نیز پس از آزادی، از قاضی و دادستانان پرونده به دلیل صدور حکم نادرست شکایت کردند. به همین دلیل قاضی و دادستانان برای جبران اشتباه خود و غرامت سالهای از دست رفته این دو با کمک بیمه، مبلغ 15 میلیون دلار به هر کدام از آنها به عنوان خسارت پرداخت کردند.
تبرئه از همسرکشی
سال 1987، مایکل مورتون سی و دو ساله به اتهام قتل همسرش از سوی دادگاه به حبس ابد محکوم شد. اریک سه ساله در بازپرسی پلیس اظهار کرد زمانی که پدرش در خانه حضور نداشته، هیولایی وارد خانه شده و مادرش را به قتل رسانده است. گرچه شهادت این کودک نوپا نیز به شواهد فیزیکی و صحنه جرم اضافه شد، اما از نظر دادگاه اریک خیلی کوچکتر از آن بود که بتوان شهادتش را به عنوان مدرک موثق در نظر گرفت، بنابراین پدرش به عنوان متهم درجهاول این پرونده شناخته شد.
سالها بعد نتایج آزمایشهای دی.ان.ای انجام شده روی دستمالی که در صحنه جرم پیدا شده بود، همه چیز را روشن کرد. این مدرک موثق نهتنها مایکل را از تمام اتهامات تبرئه کرد، بلکه سرنخ مهمی از شخص دیگری که به احتمال زیاد قاتل اصلی همسر مایکل بود، در اختیار پلیس گذاشت. با بررسی دی.ان.ای یافت شده روی دستمال مشخص شد شخص دیگری مسئول این جنایت بوده است. گرچه پلیس موفق به بازداشت قاتل اصلی نشد، اما بالاخره مایکل پس از 25 سال حبس برای گناه مرتکب نشده، در پنجاه و هفت سالگی از زندان آزاد شد.
نجات با آزمایش دی.ان.ای
در طول تاریخ، افراد بسیاری وجود داشتند که به دلیل آشکار شدن حقیقت و پیدا شدن مدارک جدید از زندان آزاد شدهاند، اما در سلول اعدامیها، کییرک بلادورث اولین نفری بود که به لطف آزمایشهای دی.ان.ای توانست از اعدام نجات یابد.وی سال 1985 به اتهام تجاوز و قتل یک دختر نه ساله در بالتیمور دستگیر و نزدیک به 9 سال بیهیچ گناهی به زندان افتاد. البته خوشبختانه قبل از قصاص، وکیل کییرک به کمک او شتافت و با استفاده از آزمایشهای دی.ان.ای او را از همه اتهامات وارده مبرا و قاتل اصلی را مشخص کرد.
گرچه رهایی از اتهامات وارده اتفاقی خوشایند برای کییرک بود، اما طبق اظهاراتش، او هیچگاه خاطرات تلخ زندان و تنفری را که مردم به دلیل جرم مرتکب نشده، نسبت به او داشتند، فراموش نمیکند.البته با توجه به آمارها، متاسفانه کییرک تنها قربانی قضاوت نادرست دادگاههای آمریکا نیست و افراد بسیاری وجود دارند که بیگناه قصاص یا زندانی میشوند. این مرد پنجاه و سه ساله معتقد است ایمان به خدا باعث نجات او از زندان شده است.
آزادی پس از 38 سال
سال 1975، دیوید براینت تنها 18 سال داشت که به اتهام قتل دختری هشت ساله دستگیر شد. پس از پیدا شدن جنازه کارن اسمیت که از دوستان خانوادگی براینت نیز بود، پلیس، دیوید را به جرم آزار و اذیت جنسی و قتل دخترک بازداشت و روانه زندان کرد. پس از آن حادثه، دیوید 38 سال را در زندان سپری کرد. از جمله رنجهایی که وی در این سالها متحمل شد، این بود که بارها در زندان مورد حمله قرار گرفت و حتی در یکی از این حملات نیز به طرز معجزهآسایی توانست از جراحت چاقو، جان سالم به در برد. علاوه بر این، پدر و مادرش نیز هر دو در زمان حبس او از دنیا رفتند.سالها بعد مشخص شد نهتنها نتایج آزمایشهای دی.ان.ای انجام شده روی نمونههای موجود در صحنه قتل با دی.ان.ای دیوید سازگاری ندارد؛ بلکه وکیل وی نیز در آن زمان بدرستی از او دفاع نکرده است. پس از اثبات بیگناهی دیوید در سال 2013، در حالی که 57 سال داشت، از زندان آزاد شد. این در حالی بود که او 39 سال از بهترین سالهای عمر خود را بیگناه پشت میلههای زندان سپری کرده بود.
اثبات بیگناهی پس از 21 سال
جیمز ریچاردسون، مرد هفتاد و هفت ساله اهل فلوریدا پس از سالها زندان دوباره به شهر خود، آرکادیا بازگشت.
آرکادیا همان شهری است که در آن جیمز به اشتباه به قتل هفت فرزندش محکوم و روانه زندان شد. قضاوت نادرست قاضی در سال 1967 باعث شد جیمز به مسموم کردن و قتل فرزندانش محکوم شود و سالهای بسیاری از عمرش را بیگناه در زندان بگذراند.
جیمز 21 سال از عمر خود را بیگناه در بند گذراند. دادستانهای شهر ادعا داشتند، او برای گرفتن پول از بیمه، غذای فرزندان خود را مسموم کرده و آنها را به قتل رسانده است، اما سالها بعد زنی که در آن زمان پرستاری بچهها را بهعهده داشت، به دادگاه رفت و به جرم خود اعتراف کرد. بنابراین ریچاردسون پس از 21سال حبس، آزاد شد و به زندگی بازگشت.
رد دندان برای بیگناهی
این زندانی بیگناه به خاطر جای گازگرفتگی 20 سال را در زندان گذراند.
ماجرا از این قرار است که سال 1994 پس از پیدا شدن جنازه دختری نوزده ساله در نیوجرسی، طبق رای دادگاه، جرارد ریچاردسون، متهم شماره یک این پرونده شناخته شد. دادستان در این پرونده با استفاده از جای گازگرفتگی روی بدن دختر و بدهی 90 دلاری که دخترک به جرارد داشت، او را محکوم به قتل آن دختر کرد.
اما مساله اینجاست که آنها درباره جرارد اشتباه میکردند و نتایج دی.ان.ای در اکتبر 2013 مشخص کرد وی در تمام این سالها بیگناه مجازات شده است. پس از سالها، نتایج آزمایش نشان میداد که جای گازگرفتگی که باعث محکوم شدن جرارد شده، متعلق به شخص دیگری بوده و او پس از تقریبا 20 سال حبس، طعم آزادی را دوباره چشید.
مترجم: دینا فراهانی
تپش (ضمیمه چهارشنبه روزنامه جام جم)
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد