در واقع آنچه غذای چینیها را متفاوت از غذای دیگر کشورها میکند، مواد تشکیلدهنده آن است. مصرف انواع جانوران دریایی و غیردریایی که در اغلب کشورهای دنیا مرسوم نیست، ولی در چین براحتی مصرف میشود این کشور را به لحاظ فرهنگ غذایی با دنیا متفاوت کرده است.
در منوی غذای چینیها انواع جنبندهها از حشرات زشت و کوچک گرفته تا مارهای سمی و خطرناک و حتی حیواناتی نظیر سگ دیده میشود. به همین دلیل اگر سری به محلههای خاصی در چین بزنید پخت انواع این حیوانات را در غذاهای آنها میبینید. یکی از غذاهای مطبوع چینیها خوردن عقرب به صورت زنده است. در این محلهها به وضوح مشاهده میشود که عقربها را زنده زنده، به سیخ کشیدهاند و مشتریان هم برای خوردن آن دست از پا نمیشناسند. کباب عقرب هم در میان چینیها طرفداران بسیار دارد.
استفاده از هشت پا نیز در چین بسیار مرسوم است. هزارپا، ملخ، جیرجیرک، سوسک، مارمولک و کرم ابریشم هم از دیگر جانورانی هستند که از دست چینیها جان سالم به در نمیبرند. آنچه ماجرا را از این که هست بدتر میکند، این است که مردم همه چیزخوار این سرزمین خیلی از این جانورها را خامخام میخورند؛ آن وقت است که آدم میفهمد خوردن کرم ابریشم یا هزارپای سرخ شده بمراتب بهتر از کرم و هزارپای خام است.
مار کبری که در هندوستان بسیار محبوب بوده و پرستش میشود، از دیگر غذاهای چینی است که غذایی لذیذ و گران در این کشور بهشمار میرود. چینیها عقیده دارند خوردن این مار برای چشم و سلامت مفید است و از خون، پوست و گوشتش استفاده میشود.
به هر حال صحبت از سرزمینی با جمعیت حدود یک میلیارد و 300 میلیون نفر است که اگر قرار باشد شکم این جمعیت سیر شود، شاید ناگزیر شوند، حشرات را هم بخورند، گرچه انگیزه اصلی خوردن این دسته از جانوران در چین و کشورهایی از این دست، از گذشته تا امروز خواص درمانی آنها بوده است، به همین دلیل بیشتر نسلهای قدیمی و روستاییان از این نوع غذاها استفاده میکنند و فقط در برخی محلات آنها را میتوان یافت و غذای غالب چینیها نیست، ضمن اینکه جوانان چینی هم چندان میانهای با این نوع غذاها ندارند. در واقع بسیاری از عرضهکنندگان این نوع خوراکیها از آنها بهعنوان جاذبهای برای جذب گردشگران استفاده میکنند.
یکی دیگر از منوهای غذایی مورد علاقه برخی چینیها، برخی از اعضای بدن حیوانات مختلف همچون گاو، سگ و اسب است که بهصورت برش خورده در میان آبی در یک کاسه شناور است و چینیها معتقدند خواص بسیار زیادی دارد. گوشت سگ هم یکی از غذاهای خوشمزه در چین است و در اکثر غذاهای چینی یافت میشد؛ زیرا هزاران سال است که مردم بر این عقیدهاند که گوشت این حیوان از نظر پزشکی مفید است و جنبه دارویی دارد. با این حال، در چند سال گذشته روند شکار سگها و استفاده از گوشت آنها از جانب گروههای حمایت از حیوانات محدود شده است، بهطوری که در المپیک ۲۰۰۸ دولت چین برای از دست ندادن گردشگران استفاده از گوشت سگ در غذاها را ممنوع کرد.
از همه این خوراکیهای نامتعارف که بگذریم، چینیها خوراکیهای معمولی و متعارفی هم دارند و در کل مصرف سبزی و میوهجات در چین بالاست و به خوردن سبزیجات و میوه اهمیت زیادی میدهند، بهطوری که در همه غذاهایشان سبزیجات به کار میرود و علاقه زیادی به غذاهای آبپز و پخته دارند. برخلاف ایرانیها، با سرخکردنیها و گوشت چهارپایان میانه چندانی ندارند و غذاهای دریایی عمده غذایشان است. در واقع چینیها به دلیل مصرف درست غذا، پرهیز از سرخکردنیها، توجه به سبزیجات و میوهها و انواع غذاهای دریایی، کمنمک بودن غذاها و... سلامت و طول عمر خود را تضمین میکنند.
در چین بندرت با فرد چاق روبهرو میشویم و تشخیص سن واقعی آنها نیز دشوار است. به اعتقاد خودشان پوستهای شفاف و سالم و دیر پیر شدنشان مرهون نوع رژیم غذاییشان است و به ما ایرانیها که بشدت غذاهای چرب و شیرین و سرخکردنی دوست داریم، توصیه میکنند ماهی و سبزیجات بخوریم. البته جوانهای چینی هم مثل جوانهای خودمان این روزها فستفودخورهای خوبی شدهاند.
فاطمه مرادزاده / جام جم
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد