به گزارش خبرگزاری صداوسیما، با تصویب این قطعنامه و مختومه شدن پرونده پی.ام.دی، راه برای اجرای برجام و انجام دیگر تعهدات جمهوری اسلامی ایران از جمله تبادل سوخت و بازطراحی رآکتور اراک باز شد و دستور کار جدید مربوط به نظارت و تائید اجرای برجام و قطعنامه 2231 شورای امنیت، جایگزین دستور کار مربوط به ایران در نشستهای شورای حکام شد. براساس قطعنامه جدید شورای حکام مبنی بر «اجرای برجام و راستیآزمایی برجام در پرتو قطعنامه جدید شورای امنیت»، از این پس مدیرکل آژانس هیچ وظیفهای نسبت به گذشته ندارد و فقط وظیفه دارد نسبت به آینده برجام نظارت و گزارش دهد و فصل جدیدی در روابط ایران و آژانس آغاز میشود.
در این قطعنامه تصریح شده است: بلافاصله پس از وصول گزارش مدیرکل به شورای حکام مبنی بر اینکه آژانس تائید کرده است که ایران اقدامات مشخص شده در بندهای1 .15 تا 11 .15 1 پیوست شماره 5 برجام را انجام داده است، مفاد قطعنامه های GOV/2003/69 (12 سپتامبر 2003)، GOV/2003/81 (26 نوامبر 2003)، GOV/2004/21 (13 مارس 2004)، GOV/2004/49 (18 ژوئن 2004)، GOV/2004/79 (18 سپتامبر 2004)، GOV/2004/90 (29 نوامبر 2004)، GOV/2005/64 (11 آگوست 2005)، GOV/2005/77 (24 سپتامبر 2005)، GOV/2006/14 (4 فوریه 2006)، GOV/2009/82 (27 نوامبر 2009)، GOV/2011/69 (18 نوامبر 2011) و GOV/2012/50 (13 سپتامبر 2012)، لغو خواهد شد، و تصمیم میگیرد که تصمیم شماره GOV/2007/7 و تصمیمهای بعدی راجع به ارائه مساعدتهای فنی به ایران که از طریق کمیته همکاریهای فنی آژانس (TACC) بر مبنای اسناد GOV/2008/47/Add.3، GOV/2009/65، GOV/2011/58/Add.3، GOV/2013/49/Add.3 و GOV/2015/60/Add.3 اتخاذ شده بود، لغو خواهد شد.
تناقضگویی آمانو در حاشیه نشست حکام
بهدنبال قطعنامه دیروز شورای حکام آژانس، آمانو در نشستی خبری تاکید کرد هنوز گامهای مهمی باقی مانده است. عبارتی که به وضوح نشان میدهد ممکن است فرآیند اتهامزنی به کشورمان ادامه داشته باشد.
آمانو هرچند در این نشست تائید کرد که ایران به طور جدی در حال برداشتن گامهایش در برجام است، اما بار دیگر اتهاماتی را درباره برنامه هستهای کشورمان تا پیش از سال 2009 متوجه تهران کرد. او با وجود این تاکید کرد نشانه ای مبنی بر اینکه ایران از سال 2009 فعالیتهایی در راستای فعالیتهای نظامی هستهای داشته باشد، نیافته است. وی ابراز امیدواری کرد ایران و آژانس بتوانند بر میراث بیاعتمادی گذشته، غلبه کنند.
او یادآوری کرد که ایران با اجرای تعهدات خود بر اساس برجام، زمینه اجرای توافق هستهای را فراهم خواهد کرد.
لغو عملی تحریمها از 3 هفته دیگر
سیدعباس عراقچی، رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام در وزارت امور خارجه نیز پیشبینی کرد: پس از تصویب قطعنامه 1+5 در شورای حکام، لغو عملی تحریمها از سه هفته آینده آغاز شود. عراقچی در مصاحبه با بخش خبری شبکه یک سیما گفت: تحریمها در حال حاضر روی کاغذ برداشته و قوانین آن صادر شده است، اما اجرای قانونی آن موکول به روز اجرایی شدن برجام است. وی خاطرنشان کرد: تصور ما این است که در فاصله احتمالی حدود سه هفته میتوانیم بقیه کارهای ماندهای را که به تصویب این قطعنامه موکول کرده بودیم، انجام دهیم و وقتی این موارد انجام شود، حدود سه هفته آینده فکر میکنم در موقعیتی باشیم که بتوانیم روز اجرایی شدن برجام را اعلام کنیم. رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام در وزارت امور خارجه ادامه داد: اجرای برجام طی بیانیه مشترکی توسط آقای ظریف و خانم موگرینی رسما اعلام خواهد شد که از آن روز تحریمها به صورت کامل و عملی برداشته میشود.
امیدواریها به اجرای برجام پس از قطعنامه شورای حکام درحالیاست که نقوی حسینی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس دیروز در تذکری، با اشاره به توافق هستهای، این سوال را مطرح کرد که با وجود برجام، چرا هنوز مشکلات اقتصادی کشور رفع نشده است؟
سایر تعهدات ایران، اجرا میشود
جمهوری اسلامی ایران دو اقدام مهم یعنی بازطراحی رآکتور اراک و تبادل سوخت را به بسته شدن پرونده پی.ام.دی منوط کرده بود و با تصویب قطعنامه دیروز، راه برای اجرای این تعهدات باز شد.
عراقچی در این زمینه گفت: یکی از این دو کار مهم، تغییراتی است که قرار است در رآکتور آب سنگین اراک انجام شود و دوم هم، انتقال ذخایر و مواد غنی شدهای است که ما به روسیه فروختیم در مقابل دریافت کیک زرد. وی افزود: البته به اطلاع میرسانم که میزان کیک زردی که قرار بوده در مقابل موارد اورانیوم غنی شده دریافت شود؛ قبلا دریافت و به ایران حمل شده است. رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام اضافه کرد: با تصویب قطعنامه انشاءالله طبق قراری که با خریدار روسی داشتیم، اورانیوم غنیشده را خواهیم فرستاد. عراقچی در مورد آب سنگین اراک هم گفت: سند رسمی مربوط به مدرنسازی رآکتور آبسنگین اراک هم که قبلا توسط هشت وزیر امور خارجه امضا شده بود، در مراحل مقدماتی و اداری و انجام شدن است. وی اطمینان خاطر داد، به لحاظ عملیاتی هیچ کاری پیش از تصویب قطعنامه صورت نگرفته و منتظر تصویب قطعنامه شورای حکام هستیم.
ارائه مدارک ایران درباره برخی ادعاهای مدیر کل آژانس
البته عراقچی در اظهارات دیروز باردیگر نسبت به گزارش اخیر آمانو انتقاد کرد و با اشاره به قرائت خلاصهای از این گزارش از سوی مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در آغاز جلسه دیروز شورای حکام گفت: ما همان ارزیابی مختصری را هم که آمانو در گزارش خود انجام داده و به برخی فعالیتها و مطالعات در سال 2003 اشاره کرده، قبول نداریم و دلایل و مدارک خود را در این باره متعاقبا بعد از تصویب قطعنامه شورای حکام به آژانس بینالمللی انرژی اتمی ارائه خواهیم کرد.
رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان هم دیروز طی سخنانی در همایش «نقش پژوهش در فرآیند قانونگذاری» با بیان اینکه قطعنامه شورای حکام، یکسری اشکالات فنی دارد، گفت: برخی میگویند پیشنویس قطعنامه آژانس آنگونه که باید باشد، نبود البته ما هم میگوییم که اینطور است، اما در همه موارد موضوعات آنطور که باید باشد، نیست و ما هم آن را قبول داریم. به گزارش تسنیم، وی افزود: اگر در موضوع پرونده هستهای و پیشنویس قطعنامه اعلام برائت میکردند، میدانستند که ما مدعی میشویم، بالاخره باید مسائل را درک کنیم. صالحی گفت: آنها از پارچین بازدید و از جایی که میخواستند نمونهگیری کرده و مشاهده عینی داشتند، اما چیزی نیافتند. علیالقاعده باید برائت حاصل میشد، اما طرف مقابل هم شرایطی دارد. وی با اشاره به جلسه دیروز شورای حکام اضافه کرد: پرونده هستهای ایران برای ابد از دستور کار شورای حکام خارج و این پرونده بسته شد که این دستاورد عظیمی است. جمهوری اسلامی ایران پس از 12 سال چالش با مقاومت و حکمت سیاسی توانست از چالش هستهای پیروزمندانه خارج شود.
ظریف: قطعنامه شورای حکام فراتر از بستن پی.ام.دی است
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه از صدور قطعنامه جدید شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی که با خاتمه دادن به بررسی موضوعات باقیمانده گذشته (موسوم به پیامدی)، فصل نوینی را در ارتباط با پرونده هستهای ایران و همکاریهای کشورمان با آژانس میگشاید، استقبال کرد. وی تصریح کرد: سرانجام شورای حکام پس از 12 سال، با اذعان به تکمیل نقشه راه بین ایران و آژانس، بسته شدن پرونده موسوم به پی.ام.دی را با استفاده از عبارت صریح close consideration در بند 9 قطعنامه خود اعلام کرد. ظریف افزود: این قطعنامه بسیار فراتر از بستن موضوع موسوم به پی.ام.دی رفته و رسماً 12 قطعنامه پیشین شورای حکام در خصوص برنامه هستهای ایران را که حاوی اتهامات و محدودیتهای جدی برای برنامه هستهای کشور بود، لغو کرده است. همچنین شورا دستورکار ناظر به اقدامات گذشته را رسماً پایان داده و دستور کار جدیدی را تحت عنوان «اجرای برجام» که نگاه به آینده دارد، برای مدت مشخصی ایجاد کرده است. وزیر امور خارجه تاکید کرد: بر اساس این قطعنامه میتوان به صراحت گفت موضوع جعلی ابعاد به اصطلاح نظامی برنامه هستهای ایران، موسوم به پی.ام.دی به تاریخ پیوسته است.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد