این تپش قلب عصبی است

به گزارش جام جم آنلاین، اما پزشک اورژانس پس از گرفتن نوار قلب و معاینه به آنها می‌گوید: «مشکل از قلبتان نیست، مشکل از اعصاب و روان شماست.» این افراد که معمولا در سنین جوانی و سابقه مشکل قلبی هم ندارند دچار حمله پانیک هستند که در فارسی به «هول» ترجمه شده است.

علت پانیک چیست؟

پانیک علائم زیادی دارد که عموما علامت‌های شایع بیماری‌های جسمی مانند تنگی نفس، تپش قلب، احساس خفگی، درد شکم و گزگز دست و پا است. اما در واقع مشکل ناشی از یک حمله شدید اضطراب است که به‌واسطه نزدیکی بین روان و جسم و ارتباط تنگاتنگ آنها خود را این‌گونه نشان می‌دهد. حمله پانیک ممکن است توسط قرار گرفتن در موقعیت‌های مختلف مثل مواجهه با یک صحنه ترس‌آور، شنیدن یک خبر ناگهانی، مصرف مواد از جمله حشیش و حتی بدون هیچ اتفاق خاصی رخ دهد.

کسی با پانیک نمی‌میرد

در زمان حمله تقریبا همه مبتلایان به این باور می‌رسند که در حال مردن هستند و مدام از پزشک می‌پرسند «آیا خوب می‌شوم؟» شدت اضطراب در زمان حمله به حدی است که حقیقتا می‌تواند چنین باوری را در فرد ایجاد کند. افراد خانواده هم که با این نگرانی فرد مبتلا مواجه می‌شوند نگرانی مشابهی را تجربه می‌کنند و معمولا فرد را به نزدیک ترین بیمارستان و درمانگاه می‌رسانند. اما نکته مهم و کمک‌کننده این است که افراد بدانند این بیماری کشنده نیست و تقریبا در تمامی موارد بدون باقی ماندن آسیب جسمی جدی سپری می‌شود. تکرار این واقعیت برای فرد بیمار در زمان حمله می‌تواند سبب کاهش اضطراب وی و افزایش سرعت کاهش علائم شود. در این شرایط همچنین بخصوص در فردی که پیش از حمله اخیر تحت معاینه قرار گرفته و تشخیص پانیک برایش قطعی شده بهتر است خانواده در انتقال فرد به بیمارستان عجله نکنند.

درمان پانیک چیست؟

همان‌گونه که گفته شد پانیک از جمله اختلالات اضطرابی است که درمان آنها توسط روانپزشک یا متخصص اعصاب و روان انجام می‌شود. این افراد البته معمولا برای بار اول به پزشکان اورژانس یا متخصصان قلب مراجعه می‌کنند ولی پس از درمان اولیه فورا باید به روانپزشک مراجعه کنند تا پس از ارزیابی، درمان شروع شود چرا که در صورت تاخیر در درمان، احتمال دارد بیماری شدت یابد و به اختلال جدی در عملکرد فردی، اجتماعی و شغلی فرد منجر شود.

درمان این اختلال مانند اکثر اختلالات روانپزشکی دو بخش دارد: درمان دارویی و غیر دارویی که به‌طور معمول هر دو در کنار هم توسط روانپزشک انجام می‌شوند. البته می‌توان گفت درمان غیر دارویی در این اختلال به تنهایی کفایت نمی‌کند و معمولا نیاز به تجویز درمان دارویی نیز هست.

در زمان حمله باید چه کرد؟

در زمان بروز این اضطراب شدید، پیش از هر چیز خود فرد بهتر است مطالبی را که روانپزشک درباره این اختلال گفته است برای خود مرور کند و خانواده نیز ضمن شلوغ نکردن اطراف بیمار به وی درباره کشنده نبودن این حملات توضیح دهند. معمولا با چنین توضیحاتی حملات در حال وقوع برطرف می‌شوند. اما در صورت افزایش شدت حمله فرد می‌تواند در یک کیسه پلاستیکی چند دقیقه نفس بکشد و این کار می‌تواند باعث کاهش اضطراب و شدت حمله شود. از طرف دیگر اکثر روانپزشکان برای بیمار مشخص می‌کنند که اگر حمله دست داد می‌توانند با خوردن کدام دارو به صورت اضافه از شدت پیدا کردن حمله جلوگیری کنند. البته نکته مهم این است که در صورت تکرار حملات پانیک معمولا فرد مبتلا باید هر روز به مدت حداقل چند ماه دارو مصرف کند و این جدای از تکرار حملات است چرا که درمان اصلی این اختلال کاهش کلی اضطراب فرد است که می‌تواند به کاهش و حذف این حملات منجر شود. پس اگر روانپزشک برای شما در این زمینه دارو تجویز کرد و از شما خواست هر روز دارویتان را مصرف کنید حتی در صورت حذف کامل حملات، تحت نظر روانپزشکتان دوره درمان را تکمیل کرده و از قطع زودهنگام و بدون هماهنگی دارو جدا خودداری کنید.

ضمیمه چاردیواری- دکتر محمدرضا شالبافان - روانپزشک و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران