سبز سبزم ریشه دارم

البته هر بذری به مدت‌زمان مخصوص به خود نیاز دارد و لازم است درست سر وقت دست به کار شوید تا سبزه عیدتان خیلی‌کوتاه یا خیلی‌بلند نباشد. در این گزارش بذرهای متفاوتی برای سبز کردن سبزه معرفی می‌کنیم تا امسال به جای بذرهای معمول و امتحان پس داده برای سبز کردن، سراغ یک انتخاب ویژه بروید.

هسته‌ نارنج

مزیت سبز کردن هسته‌ نارنج این است که از لحاظ محیط زیستی آسیب کمتری دارد و بخش قابل توجهی از غلات و دانه‌های خوراکی برای سبزه نوروز هدر نمی‌روند. ابتدا باید هسته‌ها را در آب بخیسانید و بعد از ۲۴ساعت، پوست آنها را طوری بکنید که به مغز آن آسیبی نرسد.

بعد هسته‌های پوست‌کنده را دوباره در آب بگذارید تا ۲۴ساعت دیگر خیس بخورد. سپس در یک گلدان خاک سبک باغچه بریزید و دانه‌ها را در عمق کم خاک و با فاصله یکسان از هم بکارید. مرتب خاک را مرطوب کنید و گلدان را در جایی آفتاب‌گیر قرار دهید.

حدود یک ماه بعد، جوانه‌های سبزه شما به قدر کفایت زیبا خواهدبود. دو سال بعد، می‌توانید سبزه را که حالا به نهال تبدیل شده، در باغچه بکارید. هسته‌پرتقال، نارنگی و لیمو هم می‌توانند جایگزین نارنج شوند.

تخمه‌ آفتابگردان

۱۵ روز قبل از تحویل سال یک لیوان تخمه‌ آفتابگردان (طبعا بونداده!) را در آب خیس کنید. یک روز بعد، بذرها را لای یک دستمال نخی بگذارید و سعی کنید دستمال را همیشه مرطوب نگه دارید. بعد از سه چهار روز که جوانه‌ها ظاهر و ریشه‌ها کمی بلند شدند، وقت آن است که سبزه را در ظرف اصلی قرار دهید و بگذارید باقی رشدش را در آنجا ادامه دهد. بهتر است این سبزه را در یک ظرف عمیق بگذارید تا ساقه‌هایش پیدا نباشد، چون عمده زیبایی سبزه تخمه‌آفتابگردان در برگ‌های بیضی‌شکل آن است و ساقه‌اش ارزش خاصی ندارد.

تخمه‌ کدو حلوایی

این نوع از تخمه هم به دو هفته زمان نیاز دارد. برای آماده کردن این سبزه باید تخمه‌کدو حلوایی را به دقت بشویید تا تخمه‌ها از بافت گوشت کدو پاک شود.

بعد تخمه‌ها را ۴۸ ساعت در آب خیس کنید و در این دو روز آب آن را دو بار عوض کنید، چون پوست تخمه‌کدو بافت سفتی دارد. تخمه‌ها را چهار روز در دستمال نخی مرطوب نگه دارید و بعد از این‌که جوانه‌ها بیرون زدند، سبزه را در ظرف اصلی بگذارید.

در این مرحله ممکن است برخی تخمه‌ها جوانه نزنند که باید آنها را جدا کنید تا سبزه کچل نشود. سبزه را دو سه روز در برابر آفتاب نگه دارید و مدام به سطح آن آب اسپری کنید. سپس ظرف سبزه را در نور معمول نگهداری کنید تا به رشدش ادامه دهد.

خاکشیر

این سبزه برای کسانی مناسب است که سبز کردن سبزه را فراموش کرده‌اند و می‌خواهند در مدت‌زمان کوتاهی حول و حوش یک هفته، سبزه قابل قبولی به سفره هفت‌ سین نوروز برسانند.

این سبزه برای کسانی که می‌خواهند سبزه‌شان را به اشکال محیرالعقول (!) در بیاورند هم مناسب است، چون خاکشیر به راحتی به هر سطحی می‌چسبد.

در اولین مرحله، مقداری خاکشیر را به مدت ۱۲ساعت در آب زیاد خیس کنید. سطحی که می‌خواهید سبزه را روی آن سبز کنید می‌تواند کوزه یا هر چیز دیگری باشد، با یک لایه پارچه تنظیف مرطوب شده بپوشانید. یک لایه نازک از خاکشیر روی پارچه بریزید و بعد از دو تا سه روز، شاهد جوانه زدن سبزه هستید. با گذشت پنج شش روز دیگر، یک سبزه کامل برای نوروز خواهید داشت.

ذرت

یکی دیگر از انتخاب‌هایی که می‌توانید برای سبز کردن سبزه داشته باشید، دانه ذرت است. البته ذرتی که تازه و خام باشد. اول باید ذرت را به مدت چهار روز بخیسانید تا برای جوانه زدن آماده شود. لازم است آب آن را هر روز عوض کنید. بعد دانه‌ها را در یک پارچه نخی بگذارید و مرتب آب اسپری کنید. وقتی ذرت‌ها جوانه زدند و جوانه‌شان به اندازه یک بند انگشت رشد کرد، وقت آن رسیده که آنها را در یک سبد بریزید و سبد را روی یک ظرف آب قرار دهید، به طوری که دانه‌ها کامل در آب باشد. این ظرف آب می‌تواند همان ظرفی باشد که در آن ماهی گلی می‌اندازید و به این ترتیب با یک تیر دو نشان می‌زنید. برای داشتن یک سبزه ذرت درست و حسابی، سه هفته قبل از رسیدن نوروز دست به کار شوید.

عدس

سبزه عدس هم جزو زیباترین سبزه‌هاست که هر چه پرپشت‌تر باشد، زیباتر است. اول باید مقداری عدس را در آب زیاد خیس کنید، چون عدس آب نسبتا زیادی جذب می‌کند. ضمنا لازم است آب آن هر روز عوض شود. بعد از دو روز که دانه آماده جوانه زدن می‌شود، باید عدس‌ها را در پارچه نخی مرطوب بگذارید و آن را در هوای معتدل مثلا کنار پنجره قرار دهید. بعد از مشاهده رشد جوانه‌ها، سبزه را به ظرف اصلی منتقل کنید و هر روز آبیاری‌اش کنید. عدس هم جزو سبزه‌های نسبتا سریع است و از لحظه خیس کردن دانه‌ها تا رشد مناسب برای قرار دادن سبزه در سفره هفت‌ سین، به دو هفته زمان نیاز دارد.

هسته‌ خرما

این یکی سبزه هم مانند سبزه هسته‌مرکبات، کاملا صرفه جویانه است و از دانه‌ای تهیه می‌شود که استفاده خاصی ندارد. نکته دیگر سبزه هسته‌خرما زمانبر بودن آن است. یعنی باید همین امروز که این مطلب را می‌خوانید، دست به کار شوید.

تعدادی هسته‌خرمای رسیده را به دقت بشویید و بعد آن را به مدت یک هفته خیس کنید. آب را هم هر روز عوض کنید سپس هسته‌ها را داخل دستمال کاغذی نمدار قرار دهید و هر روز به آن آب اسپری کنید. دو‌هفته بعد، شاهد جوانه‌ها خواهیدبود. هسته‌ها را در یک یک گلدان با خاک سبک بکارید و خاک را مرتب خیس نگه دارید.

اگر همه مراحل درست پیش برود، در زمان در شدن توپ تحویل سال، سبزه هسته‌ خرمای شما سبزی قابل‌قبولی خواهدداشت. حسن بزرگ این سبزه این است که آن را دور نمی‌اندازید و سال‌ها یک گلدان زیبا دارید.

محمد وفایی - روزنامه نگار / ضمیمه چاردیواری روزنامه جام جم