به نوزاد شیر مادر دهید حتی با کرونا

شاید به این دلیل که بسیاری از مادران از تغذیه نوزاد با شیر مادر امتناع می‌کردند و همین، سلامت نوزادان را به خطر انداخته بود. تغذیه با شیر مادر به‌قدری مهم است که برای آن هفته و روز جهانی درنظر گرفته‌اند.

اول آگوست (دهم مرداد) روز جهانی و اول تا هفتم آگوست (دهم تا شانزدهم مرداد) هفته جهانی تغذیه با شیر مادر است. به همین دلیل به بررسی دو موضوع پرداختیم. نخست این‌که مادران باید به چه نکته‌هایی برای تغذیه نوزاد با شیر مادر توجه کنند. دوم این‌که درچه صورتی مادر باید از تغذیه نوزاد با شیر مادر خودداری کند.

 وقتی نگران هستید و هول‌هولکی غذا می‌خورید، بعد از آن دچار دل‌درد و دل‌پیچه شده یا درحین مصرف غذا، بیش از اندازه غذا می‌خورید. استرس و اضطراب، روی سیستم گوارشی اثرگذار است. بنابراین به این موارد دقت کنید:

در آرامش: اگر دچار استرس و اضطراب هستید، شیردادن به نوزاد را به تعویق بیندازید و از شیر خشک استفاده کنید. ترکیب‌های شیمیایی ایجاد شده در بدن شما درحین اضطراب و استرس، از طریق شیر، وارد بدن نوزاد می‌شود.

در مکان آرام: برای شیردادن به نوزاد، مکان مناسبی را درنظر بگیرید که نخستین ویژگی آن، آرامش شما باشد. این مکان باید از نظر نشستن، نور، دما، صدا و حتی رنگ مناسب باشد. باید کاملا احساس آرامش داشته باشید تا بتوانید به‌راحتی به نوزاد شیر بدهید. 

در هوشیاری: زمانی که خسته یا خواب‌آلوده هستید، از شیردادن به نوزاد خودداری کنید. این مسأله می‌تواند باعث به‌خواب‌رفتن ناخواسته شما و خفگی نوزاد شود. بنابراین اگر خسته و خواب آلوده هستید، بهتر است شیر خود را دوشیده و در شیشه بریزید و از شخص دیگری مانند همسر یا مادرتان بخواهید که به نوزاد شیر دهد.

در هفته‌های نخست صبر کنید

روزها و هفته‌های نخست شیردادن به نوزاد، بسیار سخت و طاقت‌فرساست. چون به این کار تسلط ندارید (به‌ویژه اگر فرزند اول شما باشد) و دیگر این‌که نوزاد، بسیار ضعیف و کوچک است و به‌راحتی نمی‌تواند شیر بخورد. پس به این موارد توجه کنید:

صبر کنید: آرواره‌های نوزاد ضعیف بوده و بعد از مدت کمی مکیدن سینه مادر خسته می‌شود. این نشانه سیرشدن نوزاد نیست. کمی صبر کنید. دوباره مکیدن را آغاز خواهد کرد. اگر زود او را از شیر بگیرید، گرسنه مانده و باید شیردادن را چند بار تکرار کنید.

به نوبت: برای این‌که نوزاد تغذیه کامل داشته باشد، از هر دو سینه و به نوبت به او شیر بدهید.

هشت هفته طلایی: اگر کارمند هستید، اگر نوزاد شما به‌طور کامل سیر نمی‌شود، اگر بیمار هستید و نمی‌توانید به او شیر دهید و هر علت دیگر، در همان هشت هفته اول، نوزاد را به تغذیه با شیرخشک و استفاده از شیشه شیر عادت دهید. اگر باید نوزاد را ترک کرده و از منزل بیرون بروید، شخصی که قرار است از نوزاد شما مراقبت کند، باید به او با شیشه، شیر بدهد تا نوزاد به او عادت کند.

نفخ: یکی از دلایل گریه و بی‌قراری نوزاد، نفخ است. اگر در حین شیرخوردن، هوا وارد معده نوزاد شود، نوزاد دچار نفخ خواهد شد. بنابراین برای فراگیری صحیح شیردادن به نوزاد با پزشکی که تحت نظر او هستید مشورت کنید. مشاهده و مطاله فیلم‌ها و کتاب‌های آموزشی معتبر نیز راهکار خوبی است.

پستانک ندهید: از این وسیله آسیب‌رسان به سلامت جسمی و روانی نوزاد خودداری کنید. به دو دلیل: اول این‌که باعث سیر شدن کاذب نوزاد می‌شود و دوم این‌که به ساختار دهانی- فکی او آسیب وارد می‌کند.

تغذیه مهم است

درباره ضرورت تغذیه مناسب، کامل و سالم مادر در دوره‌ای که به نوزاد شیر می‌دهد، مطالب زیادی گفته و توصیه شده است.

در این باره، یک نکته طلایی را به خاطر بسپارید. موادغذایی یا نوشیدنی‌هایی که برای شما مضر بوده یا هر عارضه‌ای مانند نفخ، حساسیت و... ایجاد می‌کند، در بدن نوزاد هم، همان تاثیر را خواهد داشت. بنابراین از مصرف آنها خودداری کنید.

فاصله را به حداقل برسانید

نحوه نشستن و درآغوش گرفتن نوزاد برای شیردادن به او بسیار مهم است. این حالت باید چگونه باشد؟

خوابیده ممنوع: به‌هیچ عنوان در شرایطی که دراز کشیده‌اید، به نوزاد شیر ندهید. به این دلیل که به شما و نوزاد آسیب وارد می‌شود.

به شما بچسبد: در مکانی راحت بنشینید. نوزاد را طوری در آغوش بگیرید که شکم نوزاد کاملا به بدن شما بچسبد. بنابراین سر او در شرایط مناسبی قرار می‌گیرد. نوک پستان را به سمت بینی او قرار دهید؛ نه به سمت دهان او. به این ترتیب نوزاد برای شیر خوردن، سر خود را بالا می‌آورد و به این ترتیب سینه کاملا در دهان نوزاد قرار گرفته و هوا به دهان نوزاد وارد نمی‌شود.

تنفس مهم است: مراقب نحوه نفس‌کشیدن نوزاد باشید. لباس یا سینه مادر ممکن است بینی نوزاد را مسدود کرده و باعث خفگی او شود.

کرونا با شیر مادر درگیر نیست

در همه‌گیری: در زمان همه‌گیری کرونا، تغذیه با شیر مادر بسیار مهم است. دلیل آن هم وجود پادتن‌های لازم برای حفاظت از نوزاد در مقابل بیماری‌هاست.

منتقل نمی‌شود: از ابتدای شیوع کرونا، گزارشی مبنی بر انتقال ویروس از طریق شیر مادر به نوزاد دیده نشده است. اما هنوز هم پژوهشگران درحال بررسی هستند.

رعایت کرده و ادامه دهید: اگر مادر قطعا یا احتمالا به کرونا مبتلا شده است- اگر توانایی شیردادن به نوزاد را دارد- با رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی شامل استفاده از دو ماسک، شستن دست‌ها و صورت، ضدعفونی‌کردن دست‌ها پیش از شیردادن به نوزاد و عطسه یا سرفه‌نکردن در حین شیردادن به نوزاد، به او شیر بدهید. بهتر است پیش از هر بار شیردادن به نوزاد، پستان را با ژل یا دستمال ضدعفونی، تمیز کنید.

اگر کودک بیمار شد: اگر نوزاد یا کودک شما (منظور تا سن دو سالگی است) به کرونا مبتلا شد، تغذیه با شیر مادر را ادامه دهید. این کار به او کمک می‌کند تا مبارزه بهتری با بیماری داشته باشد.

نکته مهم: مهم‌ترین نکته در زمان شیردادن به نوزاد در دوره کرونا، تمیز‌بودن دست‌ها، سینه و استفاده از دو ماسک است. اگر از وسایل دوشیدن شیر استفاده می‌کنید، بعد از هر بار استفاده آنها را کاملا بشویید.

مهتاب خسروشاهی - سلامت / روزنامه جام جم