آوردهاند که روزی ناصرالدین شاه با خدم و حشم از بازار تهران عبور میکرد که بوی خوشایندی مشام مبارک را نوازش نمود. پیجو شدند و یافتند که این بو از دکان محقری از ته بازار میآید که جگر سفید و جگر سیاه را با پیاز فراوان سرخ میکند. از آنجا که شأن و مقام ملوکانه اجازه نمیداد تا شاهنشاه در بازار و در میان عامه مردم، غذا تناول کنند، ایشان بلافاصله به کاخ گلستان رفتند و دستور دادند گوسفند فربهی را ذبح و غذایی در خور شأن ملوکانه مهیا کنند. مطبخیان رفتند و آمدند و شستند و پختند و غذا را در مجمعی مسین برای ایشان آوردند. قبله عالم میخورد و باحسرت سرتکان میداد ومیگفت: این غذا، آن غذا نیست. اینگونه شدکه حسرت آن غذای بازاری به دل ملوکانه ماندو حسرتالملوک نام گرفت.
مواد اولیه جغور بغور
جگر سیاه و سفید گوسفند: ۱ عدد
دل گوسفند: ۱ عدد
قلوه گوسفند: ۲ عدد
پیاز متوسط: ۴ عدد (درحدود ۵۰۰ گرم)
گوجه فرنگی: ۵ عدد
فلفل سبز: ۵ عدد
روغن: ۱۵۰ گرم
رب گوجه فرنگی: ۱ قاشق غذاخوری
نمک و فلفل: به اندازه کافی
طرز تهیه جغور بغور
پیاز را به شکل خلالی خرد کرده با روغن سرخ کنید تا طلایی رنگ شود. جگر سفید را شسته ریز خرد کرده داخل پیاز بریزید. در ظرف را ببندید و اجازه دهید تا آب جگر تبخیر شود. بعد زردچوبه را اضافه کرده تفت دهید و یک لیوان آب اضافه کنید. در ظرف را گذاشته تا جگر در ظرف دربسته با حرارت ملایم بپزد. سپس گوجه و فلفل دلمه یا فلفل سبز را خرد کنید و با پیازها مقداری تفت دهید. پوست جگر سیاه را گرفته و ریز خرد کنید و ضمن خرد کردن، رگ و ریشه آن را جدا کنید و داخل جگر سفید پخته بریزید و هم بزنید. جگرها را کمی تفت بدهید تا خوب سرخ شوند و رنگشان کاملا برگردد. بعد رب گوجه و ادویهها را در یک لیوان آب گرم حل کنید و اضافه کنید و به هم بزنید تا آب آن تبخیر شده و مواد کامل بپزند. در انتها نیز میتوانید تمام مواد را در کمی روغن داغ مجددا تفت بدهید. جغور بغور آماده است، میتوانید سیبزمینی نگینی خرد شده را هم به مواد بالا اضافه کنید. برای سرو هم میتوانید سبزی خوردن، فلفل کبابی یا فلفل دلمهای ورقه شده، سیبزمینی سرخ شده و خیار شور را در کنار آن قرار داده و با نان سنگک میل کنید.
نکته
این خوراک را میتوان به تنهایی با جگر سفید تهیه کرد که با صرفهتر است در این صورت سه عدد جگرسفید را به طریق بالا طبخ کنید. جگر سفید دیرپز است در صورتی که آب آن تبخیر شد و نپخت مقداری آب اضافه کنید. باید پس از پخته شدن دو تا سه قاشق آب داشته باشد.
خواص جگر
خیلی از ما هنگام خرید جگر سردرگم میشویم زیرا دو نوع جگر سفید و سیاه در بازار موجود است که هر کدام از آنها خاصیتهای زیادی برای شما دارند. جگر حاوی درصد زیادی پروتئین، کالری، آهن، روی، مس، انواع ویتامین خانوادهB است و برای تقویت حافظه، سیستم بدن و بهترین ماده غذایی برای خون سازی بدن است. تفاوت زیادی بین جگر سفید و سیاه وجود ندارد. جگر سفید همان شش یا ریه است که تمامی خواص و فواید جگر سیاه را به همراه دارد با این تفاوت که میزان درصد پروتئین و چربی آن کمتر از جگر سیاه است اما درصد کلسترول بیشتری در جگر سفید نسبت به جگر سیاه وجود دارد و به طور کلی میزان آهن موجود در جگر سفید یا سیاه دو سه برابر بیشتر از گوشت گاو است وبه عنوان بهترین ماده غذایی برای درمان کمخونی محسوب میشود. جگرسفید یا شش وریه دام مانند جگرسیاه که کبد دام است، حاوی انواع ویتامینهایA، خانواده B، آهن و روی است و در کنار آن جزو مواد غذایی پر ویتامین و کالری محسوب میشود که حاوی درصد بالایی آهن است وبه عنوان یکی ازموادغذایی خونساز معرفی میشود