شمال کشور یعنی استانهای مازندران و گیلان، خاستگاه و محل زندگی حشرهای کوچک اما ترسناک با نامهای مختلف محلی همچون شبسوز، تلهگز، چیسوزان و بالاخره دراکولاست که در فصل تابستان و زمان برداشت محصول برنج گاهی آنچنان رعب و وحشتی ایجاد میکنند که در بسیاری از موارد خواب آسوده و شیرین را بر بدنهای خسته بسیاری از کشاورزان، ساکنان و مسافران شمال کشور تلخ و ناگوار و پس از آسیب پوستی، بسیاری از فعالیتهای روزانه آنان را با مشکل جدی مواجه میکند. دراکولا، حشره مشهوری که در سالهای اخیر نام آن را بیشتر میشنویم.
به گزارش جام جم سرا به نقل از باشگاه خبرنگاران- دراکولا در شب به سوی نور و روشنایی جلب میشود و به راحتی در سقف و دیوار اتاق قابلمشاهده است. در چنین شرایطی پیشنهاد میشود با جاروبرقی، دستکش مخصوص یا حشرهکش آن را شکار و از تماس مسقیم دستهایتان با آن خودداری کنید زیرا ممکن است دستهایتان آلوده شده و باعث انتقال ترشحات پشه به نقاط بسیار حساس بدن مانند اطراف چشمها و صورت خود فرد و دیگران شود.
متخصصان مرکز تحقیقات پوست گیلان معتقدند این حشره کوچک و خطرناک که بیشتر در گیلان زندگی میکند، با گرمای هوا و بالا رفتن میزان رطوبت تکثیر میشود. قدرت پرواز این حشره به قدری بالاست که از فاصله ۷۹ کیلومتری ساحل دریا به سوی نور کشتی جذب میشود.
عدهای به محض احساس حرکت حشره روی بدنشان، آن را بشدت بر سطح پوست خود میفشارند و له میکنند اما این کار باعث تخلیه تمام ترشحات بدن حشره بر پوست و متعاقب آن آغاز صدمههای پوستی بیشتر و شدیدتر میشود |
دراکولا چگونه وارد عمل میشود؟
هرچند راهکارهای ارائهشده از سوی پزشکان تاثیر بسیاری بر جلوگیری از گزش این حشره داشته است اما هنوز هم گردشگرانی که به شمال میروند، از گزند دراکولا در امان نیستند. افزایش گرمای هوا و رطوبت نسبی، بهترین مکان و زمان برای حمله شبانه دراکولاست. این حشره اهداف خود را با پیگیری و رهیابی نور شبانه شناسایی میکند، با احساس و درک دما و بوی بدن انسان به آن نزدیک میشود و در قسمتهای باز بدن یعنی صورت، گردن، دست و پا فرود میآید. جالب است بدانید این پشه نیش نمیزند بلکه آرام روی پوست حرکت میکند و سم و زهر نه چندان قوی خود را ترشح میکند. به همین دلیل هرگز شما متوجه گزش یا سوزش ناگهانی آن نمیشوید فقط ممکن است حرکت حشره را روی پوستتان احساس کنید.
این عقیده وجود دارد که ۴ عامل در شدت ضایعه و آثار پوستی ناشی از ترشحات دراکولا موثر هستند:
۱. میزان و غلظت سم تراوش شده از بدن حشره.
۲. محل مورد حمله؛ مثلا پوست اطراف چشم حساسترین محل و پوست کف دست و پا، مقاومترین قسمتهای بدن به سم حشره هستند.
۳. پوستهای سفید، بدون مو و صاف مانند پوست کودکان و پوستهای چرب و مرطوب مناسبترین پوستها برای گزش هستند.
۴. قدرت دفاعی و ترمیمپذیری پوست که عامل تاثیرگذار در مقابله با سم این حشره است.
راههای پیشگیری از تماس با دراکولا
برای کنترل حشره و جلوگیری از هجوم آن، اولین روش پیشگیری نصب توری و پشهبند در محل خواب است. کاهش تعداد لامپهای روشن و کم کردن شدت نور، پاکسازی علفهای هرز و دیگر گیاهان بهخصوص گیاهان پوسیده از محل نصب چادر و استفاده از حشرهکش برای سمپاشی روی چادر از دیگر روشهای مبارزه با این حشره است. گردشگرانی که در چادرهای خود اقامت و لباسهای شستهشده خود را در فضای باز آویزان میکنند، باید هنگام جمع کردن لباسها آنها را بتکانند و قبل از پوشیدن دقیقا بازرسی کنند تا حشره از طریق لباس با پوست تماس پیدا نکند.
چسبنده به نام دلمه در پوست آسیبدیده آشکار خواهد شد. بیشترین نگرانی وقتی است که پوست اطراف چشم و حتی مخاط چشم از ترشحات سمی این حشره آسیب دیده باشند |
هرگز دراکولا را روی پوستتان نکشید
عدهای به محض احساس حرکت حشره روی بدنشان، آن را بشدت بر سطح پوست خود میفشارند و له میکنند اما این کار باعث تخلیه تمام ترشحات بدن حشره بر پوست و متعاقب آن آغاز صدمههای پوستی بیشتر و شدیدتر میشود؛ بهترین روش آن است که ابتدا با اطمینان از محل حشره، به کمک دیگران یا با کمک آینه، با دقت و بدون کشتن حشره، به وسیلهای آرام آن را از بدن دور و هنگام انجام این کار آرامش خود را حفظ کنید. سپس محل احتمالی حرکت حشره را با آب و صابون بشویید.
عوارض پوستی تماس با دراکولا
با توجه به غلظت و میزان سم ترشح شده و میزان حساسیت فرد، عارضه سم دراکولا از قرمزی مختصر، سوزش و خارش تا تاول و عفونت پوست متغیر است. دوره بیماری نیز به شدتِ ضایعه و قدرت ترمیمپذیری پوست بستگی دارد. عوارض شدید ترشحات دراکولا معمولا ۲۴ ساعت پس از تماس آغاز میشود که قرمزی و احساس خارش است.
پس از خارش، پوستِ موضع کنده میشود و علایمی از سوختگی و عفونت موضعی با پوستههای چسبنده به نام دلمه در پوست آسیبدیده آشکار خواهد شد. بیشترین نگرانی وقتی است که پوست اطراف چشم و حتی مخاط چشم از ترشحات سمی این حشره آسیب دیده باشند. در این صورت مصدوم باید به چشم پزشک مراجعه کند.
سمی که از گزش دراکولا به بدن وارد میشود، باعث ابتلا به بیماری درماتیت (التهاب پوست) میشود. برای جلوگیری از این عارضه باید تا حد ممکن حشره را از روی عضو بدن بپرانید و اگر دست یا عضو دیگری آلوده شد، حتما آن را با آب و صابون بشویید.
راه و روش درمان
تاول و التهاب ناشی از سم این حشره درمان خاصی ندارد و دوره حداکثر ۱۰ روزه آن نیازمند درمان حمایتی در تخفیف خارش، سوزش و جلوگیری از عفونت احتمالی است.
متخصصان پوست معتقدند چنانچه ترشح سم دراکولا در نواحی حساس بدن مانند دور چشم که دارای چین و چروک و پوست نازک است اتفاق بیفتد، شدت و درد تاولها بیشتر میشود بنابراین چینهای پوستی باید به دقت شسته شود. درمان ضایعه پوستی با توجه به شدت ضایعه متفاوت است اما در صورت مبتلا شدن به سم این پشه بهتر است اقدامهای درمانی زیر را انجام دهید:
* به طور مکرر یعنی حداقل بین ۳ تا ۵ بار محل را با آب و صابون خنثی بشویید.
* الکل و هیچ ماده تحریککنندهای روی محل تماس نزنید.
* از زدن موادی مانند ماست، سیبزمینی و مواد مشابه به محل سوزش خودداری کنید.
* اگر محل سوزش قرمزی و خارش داشت، میتوانید از یک پماد استرویید موضعی ضعیف مانند هیدروکورتیزون و تریامسینولون استفاده کنید.
* اگر تاول یا عفونتی در محل ضایعه ایجاد شد، استفاده از محلول آنتیسپتیک موضعی مانند محلول زینکسولفات ۱ درصد و پماد موپیروسین یا سیلور پیشنهاد میشود.
* پس از درمان ممکن است رنگ پوست محلِ ترمیم تا مدتی تیره یا قهوهای باشد اما نگران نباشید زیرا بعد از مدتی حتما برطرف میشود. با این حال میتوان با نظر متخصص پوست از کرمهای ضدلک موضعی مانند هیدروکینون به مقدار اندک استفاده کرد.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
ابراهیم قاسمپور در گفتوگو با جامجم مطرح کرد؛
ضرورت اصلاح سهمیههای کنکور در گفتوگوی «جامجم»با دبیر کمیسیون آموزش دیدبان شفافیت و عدالت