پالم؟ کو؟ کجا؟ با خیال راحت شیرتان را بخورید

جام جم سرا:شاید بعد از بحران دارو که از دولت قبل به وزارت بهداشت دولت یازدهم به ارث رسیده بود، حالا می‌بایست از «روغن پالم» به عنوان اولین سوژه جنجال آفرین در حوزه سلامت غذا یاد کرد.

شروع ماجرای روغن پالم

ماجرای روغن پالم از گفتگوی وزیر بهداشت با خبرنگاران در حاشیه همایش تدوین سند راهکارهای اجرایی سیاستهای کلی نظام سلامت در هفته گذشته آغاز شد. دکتر سید حسن هاشمی به یکباره موضوع سلامت محصولات و فرآورده‌های غذایی را پیش کشید و به خبرنگاران گفت که برخی شرکتهای لبنی در تهیه محصولات خود از روغن پالم استفاده می‌کنند. البته وزیر بهداشت تنها به طرح این موضوع بسنده نکرد و به شرکتهای متخلف هشدار داد که اسامی آن‌ها را به مردم اعلام خواهد کرد.

وزیر بهداشت در آن گفتگوی حاشیه ساز با خبرنگاران، عنوان داشت که «روغن پالم به دلیل کیفیتی که دارد برای سلامتی مضر است و تخلفات موجود در لبنیات به بازار آمده نشان می‌دهد که به جای چربی طبیعی از بد‌ترین نوع چربی صنعتی استفاده کرده‌اند.»

هاشمی گفت: «از لبنیات موجود در بازار نمونه‌گیری می‌شود تا شرکتهای متخلف شناسایی شوند. چرا که حق سایر شرکتهاست که اسامی متخلفان را اعلام کنیم تا هم آن‌ها متهم نشوند و هم مردم بتوانند از محصول سالم خریداری کنند.»

به دنبال رسانه‌ای شدن ماجرای روغن پالم، شرکتهای لبنی در مقابل اظهارات و ادعاهای وزیر بهداشت موضع گرفتند و حتی برخی از آن‌ها به نشانه اعتراض به صحبتهای وزیر، مصاحبه‌هایی نیز انجام دادند. البته ماجرا به همین جا ختم نشد و مثل سایر موضوعات که پای نمایندگان مردم هم به چنین پرونده‌ها و ماجراهایی باز می‌شود، روغن پالم هم به مجلس رفت و به دنبال آن شاهد واکنش نمایندگان مجلس، به خصوص اعضای کمیسیون بهداشت و درمان به این ماجرا بودیم، به طوریکه قرار شد وزرای بهداشت و جهاد کشاورزی و مسئولان موسسه استاندارد برای توضیح این مسئله به مجلس بروند.

در همین ارتباط محمد حسین قربانی یکی از اعضای کمیسیون بهداشت و درمان مجلس به جلسه‌ای که با حضور مسئولان سازمان غذا و دارو و استاندارد به منظور بررسی استفاده از روغن پالم در محصولات لبنی برگزار شد، اشاره کرد و گفت: مسئولان مربوطه گزارشی در رابطه با مصرف روغن در شیر ارائه نکردند اما در ماست‌های پرچرب مواردی مشاهده شده است. لذا دستگاههای مربوطه موظف شدند گزارشی از کارخانه‌هایی که از این روغن استفاده کردند تهیه کرده و محصولات نیز از بازار جمع آوری شود و نهایتا گزارش آن را به کمیسیون بهداشت و درمان مجلس ارائه کنند.

تغییر وضعیت

به دنبال آن، و پس از حاشیه‌های زیادی که روغن پالم در سطح افکار عمومی و جامعه به وجود آورده بود، به یکباره معاون وزیر بهداشت و رئیس سازمان غذا و دارو با اعلام اینکه جلوی عرضه محصولات لبنی دارای روغن پالم گرفته شده است، به مردم اطمینان داد که با خیال راحت نسبت به خرید و استفاده از محصولات لبنی موجود در بازار اقدام کنند و نگرانی از این بابت نداشته باشند.

دکتر رسول دیناروند با اشاره به اینکه از تعداد ۴۱ متخلف شناسایی شده، ۲۳ مورد آن محرز و ۱۸ مورد نیز مشکوک اعلام شده است، افزود: طی چند روز آینده، مواردی که تخلفشان محرز شود، پروانه آن‌ها تعلیق و به دستگاه قضایی معرفی خواهند شد.

وی گفت: «از آنجا که مصرف لبنیات در کشور موضوع جدی و مهمی است، تلاش کردیم بدون از دست دادن زمان، متخلفین را شناسایی کنیم و به مردم این اطمینان را بدهیم که محصولات لبنی که از امروز عرضه خواهند شد همگی دارای مجوز مصرف بوده و جای هیچ گونه نگرانی برای استفاده از آن‌ها وجود ندارد.»

اطلاعیه‌ای که پایان ماجرا شد

البته وزارت بهداشت برای اینکه ماجرای روغن پالم را به سرانجام برساند، به انتشار اطلاعیه‌ای مشترک با موسسه استاندارد پرداخت.

در این اطلاعیه به نگرانی‌های مردم از عرضه محصولات لبنی غیر مجاز اشاره و آورده شده است: نتایج بررسی‌ها در این خصوص نشان دهنده، بروز تخلف در تعدادی از واحدهای تولیدی فرآورده‌های لبنی پرچرب بوده است که با مدیریت و نظارت سازمان ملی استاندارد، سازمان غذا و دارو، تولید و عرضه آن‌ها به بازار ممنوع شده است. کما اینکه در ایام قبل نیز هر دو سازمان با تخلفات انجام شده برخورد قانونی به عمل آورده‌اند و در تمامی مواردی که بروز تخلف در آزمایشهای تکمیلی احراز شود، متخلفین به دستگاههای قضایی معرفی شده و پروانه‌های کاربرد علامت استاندارد و پروانه‌های بهداشتی تولید و ساخت فرآورده‌های مذکور باطل می‌شود.

در ادامه این اطلاعیه آمده است: با توجه به اینکه در سالهای گذشته برای فرآوده‌های لبنی و فرآورده بستنی، استاندارد ملی ایران تدوین شده است که اجازه مصرف چربی گیاهی را می‌دهد، مقرر گردیده به منظور جلوگیری از هرگونه امکان سوء استفاده، استانداردهای مربوطه بازنگری شود به نحوی که نسبت به حذف چربی گیاهی و یا بهبود ترکیبات اسید چرب گیاهی اقدام گردد. در این خصوص سازمان غذا و دارو نسبت به بازنگری پروانه ساخت فرآرده‌های مذکور اقدام نموده و نتایج فعالیت هر دو سازمان در این باره هدف کاهش مصرف روغن پالم در محصولات غذایی حداکثر تا پایان شهریور ماه ۹۳ به اطلاع عموم می‌رسد.

ماجرایی که مثل «آب خوردن» حل شد!

ماجرای روغن پالم شبیه ماجرای آب شرب شهر تهران است که در دوران وزارت بهداشت خانم دستجردی، رسانه‌ای شد. موضوعی که با واکنش‌های زیادی در سطح دولت و وزرای وقت همراه شد. در آن ماجرا هم، خانم وزیر نسبت به خطرات مصرف آب شرب تهران برای خانم‌های باردار و کودکان هشدار داده و گفته بود که بهتر است این افراد از آب بسته بندی استفاده کنند.

به گزارش جام جم سرا، وزیر بهداشت وقت در ۲۷ تیر ماه ۸۹، در جمع خبرنگاران با بیان اینکه میزان نیترات آب تهران در برخی نقاط بالا‌تر از حد استاندارد است گفت: به زنان باردار و کودکان شیرخوار توصیه می‌کنیم از آب بطری استفاده کنند و آب لوله کشی نخورند.

اما به دنبال این اظهارنظر و حاشیه‌هایی که این خبر به دنبال داشت، خانم دستجردی چند روز بعد در اجلاس روسای دانشگاههای علوم پزشکی سراسر کشور، با عقبگرد از مواضع قبلی خود، عنوان داشت که آب شرب تهران هیچ مشکلی ندارد.

دستجردی با تاکید بر سالم بودن آب شرب تهران گفت: «خوشبختانه آب شرب تهران هیچ مشکل میکروبی ندارد و فقط در برخی از مناطق جنوب شهر میزان نیترات آن بالا‌تر از حد مجاز است که با تمهیدات اندیشیده شده این مشکل هم برطرف خواهد شد.»

اعلام اسامی شرکتهای متخلف لبنی

حالا پس از گذشت ۴ سال از ماجرای آب نیترات دار تهران که آن زمان با اظهار نظر وزیر بهداشت وقت، رسانه‌ای و حاشیه ساز شد، این بار نیز موضوع «روغن پالم» از قول وزیر بهداشت رسانه‌ای و جریان ساز شد. به طوریکه در یک هفته گذشته، بیشترین اخبار حوزه سلامت معطوف روغن پالم و لبنیات بوده است. در این بین، واکنش وزیر بهداشت و تاکید او بر معرفی اسامی شرکتهای متخلف لبنی، از نکات ویژه این اخبار بوده است. اما آنچه مسلم است، اینکه ماجرای «روغن پالم» مثل ماجرای «آب نیترات دار تهران»، خیلی ساده و زود‌تر از آنچه که انتظار می‌رفت، به پایان رسید!

حوزه غذا گرانیگاه وزارت بهداشت

شاید اغراق نباشد که از حوزه غذا به عنوان گرانیگاه وزارت بهداشت و نظام سلامت کشور نام برد. زیرا، برخورد با مشکلات و معضلات در حوزه آب و غذا، به دلیل نیاز روزانه و اصلی مردم، در مقایسه با دارو که البته آن هم از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، جای تامل دارد و بعضا نقل قول‌هایی می‌شود که آثار و تبعات آن، شرایط را تغییر می‌دهد و فضای التهاب و دلهره فراهم می‌آورد. لذا، اقدامات زیرپوستی در حوزه غذا، می‌تواند مثمرثمر‌تر از جریان سازی خبری باشد. ماجرای روغن پالم مثل برنجهای هندی و آب نیترات دار، به نوعی ختم به خیر شد اما افکار عمومی همچنان منتظر اعلام اسامی شرکتهای متخلف هستند.(مهر)