بزرگ شدن کلیتوریس در خانم‌ها

به گزارش جام جم آنلاین ، والدین باید بدانند حداکثر طول کلیتوریس طبیعی در نوزاد دختر 5 میلی‌متر است. علل بزرگی کلیتوریس در نوزادان زیاد است که یکی از آنها به پرکاری مادرزادی غده فوق‌کلیه مربوط می‌شود.

در این بیماری، غده فوق‌کلیه شروع به تولید مقادیر زیادی هورمون‌های مردانه می‌کند و این نوزادان علاوه بر بزرگی کلیتوریس، دارای ابهام در دستگاه تناسلی خارجی نیز هستند؛ یعنی فقط از شکل دستگاه تناسلی خارجی نمی‌توان قضاوت کرد نوزاد دختر است یا پسر. اختلالات کروموزومی ای هم هستند که سبب بزرگی کلیتوریس در نوزادان می‌شوند. در این میان برخی افراد دارای بزرگی کلیتوریس مادرزادی نبوده، بلکه بعدها دچار آن شده‌اند. علت اصلی این مشکل به هم خوردن تعادل هورمونی در خانم‌هاست که در آن مقادیر زیادی هورمون مردانه در بدن یک خانم تولید می‌شود.

سندرم تخمدان‌های پلی کیستیک و بیماری هیپرتکوزیس (که در آن سلول‌های بخصوصی در تخمدان شروع به ترشح هورمون‌های مردانه می‌کنند) دو بیماری مهمی به حساب می‌آیند که می‌توانند باعث بروز این مشکلات هورمونی شوند.

البته سندرم تخمدان‌های پلی‌کیستیک را نباید با کیست تخمدان اشتباه گرفت. کیست تخمدان یک بیماری نسبتا شایع است که در آن یک یا چند عدد کیست در تخمدان ممکن است دیده شوند؛ اما در سندرم تخمدان‌های پلی‌کیستیک هر دو تخمدان حاوی کیست‌های متعدد و بسیار زیادی هستند. از طرفی سایر بیماری‌های تخمدان یا بیماری‌های سایر اعضای بدن نیز سبب بزرگی کلیتوریس می‌شوند.

از‌جمله علل شایع نوع اکتسابی بزرگی کلیتوریس، مصرف هورمون‌های مردانه توسط خانم‌هاست که اکثرا نیز بدون اطلاع فرد بوده و بیمار موقعی متوجه مصرف هورمون مردانه می‌شود که عوارض آن ظاهر شده است. بیشتر این هورمون‌ها در قالب داروهای چربی سوز، ضدچاقی و دوپینگ در ورزش مصرف می‌شوند. عوارض هورمون‌های مردانه در خانم‌ها عبارتند از کلفت شدن صدا، ریزش موی سر، زیاد شدن موی صورت و اندام‌ها، تحلیل رفتن سینه‌ها و جوش‌های جلدی یا آکنه. بعضی از این عوارض مثلا کلفت شدن صدا حتی با درمان نیز غیر قابل برگشت هستند. من چند بیمار داشتم که برخی از آنها به علت مصرف قرص‌های لاغری که توسط مسئول آرایشگاه زنانه به آنها تجویز شده بود، دچار عوارض بسیار شدید مصرف هورمون‌های مردانه شده بودند و بعضی دیگر به دلیل افسردگی از داروهای گیاهی استفاده می‌کردند.

در هر خانمی که دچار بزرگی کلیتوریس است، باید دنبال علائم افزایش هورمون مردانه بود؛ اما گاهی اوقات نمی‌توان دلیل خاصی بر بزرگی کلیتوریس پیدا کرد. با این حال هر خانم مبتلا به بزرگی کلیتوریس به بررسی کامل نیاز دارد تا علت اصلی پیدا و بیماری درمان شود. پس از پیدا کردن علت اصلی بزرگی کلیتوریس و درمان آن، خود بزرگی کلیتوریس را می‌توان با جراحی اصلاح کرد.

دکتر محمدرضا صفری‌نژاد

جراح و متخصص بیماری‌های کلیه و مجاری ادراری