فشارخون، داری یا نداری؟!

به همین مناسبت، دکتر بابک شریف کاشانی، متخصص قلب و عروق، عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و رئیس بخش قلب بیمارستان دکتر مسیح دانشوری در گفت‌وگو با جام‌جم با اشاره به نگرش غلط، اما رایج بین مردم مبنی بر نداشتن فشار خون می‌گوید: فشار خون یک سیستم فیزیولوژیک مربوط به سیستم گردش خون است. اگر به هر علتی تعادل بین غدد انقباضی قلب به هم بخورد، فرد دچار پرفشاری خون و عوارض ناشی از آن می‌شود.

وی درباره فشار خون طبیعی می‌گوید: معمولا فشار 130 روی 80 یا فشار 140 روی 90 را نرمال می‌دانند.گرفتن فشار خون یکی از عملکردهای مهم برای حفظ سلامت است که در هر بار مراجعه به پزشک باید کنترل شود و این مهم‌ترین نکته‌ای است که مردم باید بدانند.

بیماری بدون علامت

آشکار نبودن علائم یک بیماری، همیشه نشانه خوبی مبنی بر سالم بودن فرد نیست. دکتر شریف کاشانی می‌گوید: گاهی عوامل ثانویه‌ای همچون مشکلات عروقی یا غدد باعث بالا رفتن فشار خون می‌شود که هر کدام درمان مناسب خود را دارد.

وی درباره این نظر شایع که عده‌ای ماکزیمم بالا و تعدادی دیگر مینیموم پایین فشار خون را خطرناک تلقی می‌کنند، می‌گوید: هر کدام از اینها بالا باشد، خطرناک و دارای عوارضی قلبی، عروقی، مغزی، چشمی و کلیوی است و الزام درمانی دارند. در صورتی که بیماری بموقع درمان نشود، فرد با عوارض جبران ناپذیری مواجه می‌شود.

درمان عمومی فشار خون

برخلاف بیشتر بیماری‌ها که باید تحت نظر متخصص درمان شود، بیماری پرفشاری خون در صورتی که از نوع اولیه باشد، حتی توسط پزشکان عمومی قابل درمان است.

دکتر شریف کاشانی درباره شیوه شناسایی بیماری می‌گوید: در صورتی که فرد در معاینات پزشکی دو تا سه بار با پرفشاری خون مواجه باشد، باید تحت درمان قرار گیرد.

دردسر مصرف نامنظم دارو

یکی دیگر از باورهای غلط بین مبتلایان به پرفشاری خون، قطع مصرف دارو در زمان‌هایی است که فشار خون در شرایط نرمال قرار دارد. دکتر شریف کاشانی این اقدام را بسیار خطرناک می‌داند و می‌گوید: مصرف نامنظم دارو و قطع خودسرانه آن یکی از بزرگ‌ترین اشتباهات است. در چنین شرایطی احتمال افزایش فشار خون بیش از قبل وجود دارد. هرگونه کاهش یا قطع دارو باید تحت نظر پزشک باشد.

این فوق‌تخصص قلب خاطرنشان می‌کند: اغلب افراد مبتلا به پرفشاری اولیه مادام‌العمر باید دارو مصرف کنند. در صورتی که بیماری متاثر از دلایل ثانویه (کلیه، قلب و غدد) باشد، با رفع مشکل این بخش‌ها، پرفشاری خون فرد نیز رفع و مصرف دارو قطع می‌شود. به گفته رئیس بخش قلب بیمارستان مسیح دانشوری، وراثت می‌تواند یکی از دلایل این بیماری باشد، اما جزو عوامل عمده نیست. استرس نیز باعث تشدید پرفشاری خون می‌شود،ولی به تنهایی نمی‌تواند عامل بیماری باشد.

وی درباره اندازه‌گیری فشار خون با دستگاه‌های جیوه‌ای یا دیجیتال می‌گوید: بررسی فشار خون در خانه را توصیه نمی‌کنیم، اما بعضی از بیماران که مقاوم به درمان هستند و مطابق توصیه پزشک فشارشان باید مدام ارزیابی شود، از دستگاه‌های جیوه‌ای یا دستگاه‌های دیجیتال بازویی استفاده کنند.

غذای بدون نمک مضر است

ارتباط بین مصرف زیاد نمک و افزایش فشار خون ثابت شده است. ازجمله برداشت‌های اشتباهی که بین مردم به نقل از پزشکان وجود دارد، قطع مصرف نمک است. در صورتی که به گفته دکتر شریف کاشانی، پزشکان بر کاهش مصرف آن تأکید دارند.

وی نوع تغذیه، میزان مصرف نمک و چاقی را در افزایش فشار خون موثر می‌داند و می‌گوید: قطع کامل نمک خطرناک است. در رژیم غذایی ایرانی ها، درصد نمک در نان و رب گوجه فرنگی بسیار بالاست و اگر غذایی همراه با این مواد باشد، نمک بدن حتی بیش از حد مجاز نیز تامین شده است و دیگر نیازی به نمک اضافی نیست. توجه به این موارد و ممنوعیت استفاده از مواد شور و کنسروی، توصیه پزشکان است.

اختلالات هورمونی را جدی بگیرید

اختلال در سلامت غدد درون ریز همچون فوق‌کلیه، تیروئید و پاراتیروئید می‌تواند باعث افزایش فشار خون شود.دکتر سید حسین صمدانی‌فرد، فوق‌تخصص غدد و استادیار دانشگاه علوم پزشکی ایران در گفت و گو با جام جم با تأکید بر این که در بیش از 90 درصد مواقع، پرفشاری خون علت مشخصی ندارد و جزو گروه اولیه بیماری هستند می‌گوید: فعالیت هورمون‌ها در سلامت فرد تاثیر بسزایی دارد اما افزایش فشار خون بر اثر اختلال عملکرد غدد یکی از علل غیر شایع است. وی ادامه می‌دهد: تعریق، گرگرفتگی یا چاقی در افزایش فشار خون تاثیر دارد و پزشک را مجاب می کند که یک‌سری آزمایش‌های هورمونی و تکمیلی انجام شود ، در صورتی که علت پرفشاری، غدد فوق‌کلیه یا تنگی شریان کلیه باشد فرد تحت عمل جراحی قرار می‌گیرد که با بهبود وی، مصرف دارو قطع می‌شود.

سهیلا فلاحی‌‌