پی‌دی عینک چیست؟

وقتی اپتومتریست‌ها یا چشم پزشکان برای شما عینک تجویز می‌کنند باید فاصله مردمکی یا پی‌دی شما را به طور دقیق اندازه‌گیری کنند و در نسخه عینک شما یادداشت شود.

این فاصله هنگام ساخت و فیت عینک شما بسیار مهم است به طوری که رعایت دقیق این فاصله در ساخت عینک موجب می‌شود عینک ساخته شده به طور صحیح مقابل چشم‌های شما قرار گیرد و مرکز اپتیکی عدسی عینک دقیقا مقابل مرکز مردمک چشم‌های شما واقع شود و در این شرایط است که شما می‌توانید دقیقا از مرکز عدسی عینک نگاه کنید و دید دقیق داشته باشید.

هر چه نمره عینک شما بیشتر باشد دقت در رعایت دقیق پی‌دی در ساخت عینک بیشتر اهمیت پیدا می‌کند.

به طوری که مثلا در ساخت عینکی با شماره 0.25 شاید خطا در اندازه پی‌دی برای فرد زیاد ایجاد مشکل نکند، ولی در شماره عینک‌های بالا کوچک‌ترین خطا در این فاصله مردمکی یا پی‌دی نه‌تنها موجب اذیت و آزار فرد عینکی می‌شود و دید وی ناراحت خواهد بود بلکه در درازمدت روی کشش عضلات خارج چشم و همچنین عضلات داخل چشمی فرد تاثیرات نامطلوب خواهد داشت.

یکی از مهم‌ترین تاثیرات نامطلوب خطا در اندازه پی‌دی این است که در دراز مدت موجب ایجاد انحرافات مخفی در چشم فرد می‌شود.

اپتومتریست‌ها با ابزارهای مخصوصی پی‌دی شما را اندازه می‌گیرند که متعارف‌ترین این ابزار‌ها خط‌کش پی‌دی است که یک اپتومتریست ماهر در عرض چند ثانیه پی‌دی شما را اندازه‌گیری می‌کند.

بیشتر اوقات شخصی که عینک شما را تجویز می‌کند خواه چشم پزشک و خواه اپتومتریست، اندازه پی‌دی شما را هم در نسخه شما یادداشت می‌کند، ولی گاهی ممکن است این اندازه‌گیری در نسخه عینک قید نشده باشد که لازم است هنگام پرو و امتحان فریم عینک برای انتخاب فریم مناسب توسط اپتومتریست برای شما در آن مرحله این اندازه پی‌دی دقیقا گرفته شود.

پی‌دی همان طور که گفته شد فاصله بین مراکز دو مردمک چشم است و باید در ساخت و فیت عینک به طور دقیق در نظر گرفته شود، ولی دقت در ساخت عینک تنها به این نکته ختم نمی‌شود.

از لحاظ افقی نه‌تنها عدسی‌ها باید با رعایت این فاصله در فریم عینک شما نصب (mount) شوند، بلکه رعایت این دقت در تراز بودن عدسی‌ها از لحاظ عمودی نیز باید در فریم عینک در نظر گرفته شود.

عدم رعایت پی‌دی در عینک موجب فشار به عضلات خارج چشمی و داخل چشمی به طور افقی و عدم تراز عمودی عدسی‌ها موجب انحرافات عمودی ناخواسته و استرس‌های عمودی به دید دو چشمی شما می‌شود و اگر بخواهیم در یک بیان ساده بگوییم سیستم دید دو چشمی شما را به هم می‌زند.

گاهی این برهم‌زدگی در سیستم بینایی آن‌قدر مشهود است که فرد با عینک اذیت می‌شود و با مراجعه به مرکزی که عینک را برای وی ساخته‌اند مشکل را بازگو می‌کند و باید سعی در رفع این مشکل شود ولی متاسفانه گاهی این خطاها در ساخت اصلا توسط خود فرد احساس نمی‌شود و شکایتی هم ندارد ولی این خطا در ساخت به طور خاموش تاثیر خود را بر سیستم بینایی فرد در دراز مدت می‌گذارد و موجب یک ناهماهنگی عضلانی در چشم‌ها می‌شود و بالانس چشم‌ها بر هم می‌خورد بنابراین مردم باید دقت داشته باشند و با توجه به این مشکلات حتما باید از یک محل معتبر و با پروانه موسسه عینک طبی از وزارت بهداشت عینک تهیه کنند و از مراکزی که بدون مجوز وزارت بهداشت تاسیس می‌شوند و تنها باید عینک آفتابی آماده غیرطبی بفروشند و گاهی در ساخت و فیت عینک طبی هم مداخله می‌کنند، عینک تهیه نکنند.

دکتر علی میرزاجانی - دانشیار گروه اپتومتری دانشگاه علوم پزشکی ایران