هیجان رقابت در تلویزیون

 مسابقه‌هایی که همگام با تغییرات مختلف تکنولوژی و پیشرفت کیفیت برنامه‌سازی در تلویزیون، تحولات گوناگونی را پشت سرگذاشته و هربار مخاطبانش را با هیجان و شگفتی جدیدی روبه‌رو می‌سازند.

شاید به همین دلیل مسابقه‌های‌ تلویزیونی به‌عنوان یک گونه مهم برنامه‌سازی، هیچ‌گاه از تلویزیون محو نشده و همواره مورد توجه برنامه‌سازان است. امروزه این مسابقه‌ها به جزیی‌جدایی‌ناپذیر برنامه‌ها تبدیل شده و اهمیت این موضوع توجه و برنامه‌ریزی مدون‌تری را برای این گونه برنامه‌سازی طلب می‌کند.

به همین دلیل رسانه ملی نیز در طول بیش از سه دهه برنامه سازی و در دوره‌های مختلف همواره نیم نگاهی به این نوع برنامه‌سازی داشته و هیچ‌گاه از سرگرم‌سازی بینندگانش غافل نشده است. دورانی که شاید طلایی‌ترین آن به دهه 60 باز می‌گردد. دوره‌ای که خاطره و حافظه بسیاری با مسابقه‌هایی مثل «نام‌ها و نشانه‌ها»، «یک مسابقه، سی سوال»، «مسابقه علمی»، «جدول تصویری» و معروف‌ترین آنها «مسابقه هفته» گره خورده است. مسابقه‌هایی که با حداقل امکانات در استودیوها ضبط می‌شد و مهم‌ترین هدفش علاوه بر سرگرم‌سازی، انتقال اطلاعات و بالابردن سطح علمی مخاطبان بود. با گذشت زمان نسل جدیدی از مسابقه‌سازان قدم به تلویزیون گذاشتند و طرح‌های تازه‌تری وارد شبکه‌‌های تلویزیونی شد. مسابقه‌هایی مانند «مسابقه بزرگ» و «راز سیب» که برخلاف گذشته از فضای خشک استودیویی، وارد فضاهای باز شدند و علاوه بر پرسش و پاسخ، حل معما و فعالیت‌های مختلف فیزیکی را نیز به همراه داشتند. این عرصه جدید علاوه بر ایجاد هیجان بیشتر و واقعی‌تر، سرگرمی مضاعفی را نیز برای مخاطبان داشت.

اما شاید بالا بودن هزینه‌های مسابقه‌های استودیویی و اشتیاق و نیاز مخاطبان به دیدن مسابقه در هر شبکه بود که پای مسابقه‌های تلفنی و رایانه‌ای را به تلویزیون باز کرد. مسابقه‌هایی با امکانات ساده که با جوایز ساده و کم هزینه‌اش، موج تازه‌ای را در این گونه آثار ایجاد کرد.

مسابقه سازی در صداوسیما با وجود تمام قوت‌ها و کاستی‌ها ادامه یافت و فراز و نشیب‌های بسیاری طی کرد، مسابقه‌هایی که گاه آنقدر طرفدار پیدا کرد که به خاطره‌ای شیرین میان مردم تبدیل شد و زمانی در جذب مخاطب ناکام ماند. تلاشی که هنوز هم از سوی رسانه ملی ادامه دارد و مخاطبان شاهد تولید و پخش مسابقه‌های جدید و متنوع در شبکه‌های مختلف تلویزیون هستند.

با این وجود به نظر می‌رسد دنیای مسابقه‌های تلویزیونی دنیایی نامحدود است که نمی‌توان پایانی بر آن متصور بود. از این‌رو هنوز هم جای خالی مسابقه‌ها و برنامه‌های جذاب و دیدنی در شبکه‌های متعدد تلویزیون به چشم می‌خورد. در چنین شرایطی مسابقه سازان می‌توانند سهم بیشتری از آنتن را به خود اختصاص دهند. در این میان شاید پخش آیتم‌های کوتاه در قالب مسابقه و در خلال برنامه‌های روزانه تلویزیون راهکار مناسبی برای جذب مخاطب و کشاندنش به دنیای پرهیجان بازی و مسابقه باشد. این نوع برنامه‌ها نیازی نیست حتما زمانی طولانی داشته باشد و می‌توان به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی کرد که با پخش مسابقه به‌عنوان میان برنامه جذابیت بیشتری برای بیننده رقم زد.

به هرحال استقبال مردم از مسابقه‌های مختلف شبکه‌های تلویزیونی در سراسر دنیا حکایت از موفقیت این نوع برنامه سازی دارد. برنامه‌هایی که در صورت بهره‌گیری از خلاقیت، جذابیت و هیجان می‌تواند بینندگان را پای تلویزیون میخکوب کند.

عرفان جلالی / جام‌جم