در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
به گزارش جام جم آنلاین ، داریوش سجادی تحلیل گر سیاسی مقیم آمریکا در رابطه با تحلیل انتخابات آتی ریاست جمهوری آمریکا و همچنین موضوع استیضاح ترامپ عنوان کرد: واقعیت قضیه این است که ترامپ پدیده ای است که بر خلاف سنت های سیاسی رایج در آمریکا توانست در فضایی خارج از همین سنت ها وارد کاخ سفید شود.
سجادی با بیان اینکه ترامپ یک مولتی میلیاردر بود تصریح کرد: معمولا در انتخابات ریاست جمهوری، کاندیداهایی که نامزد می شوند با تکیه بر اسپانسرهای مالی دیگران می توانند گام به کاخ سفید بگذارند. به عنوان مثال وقتی کمپانی لاکهید که یک کمپانی اسلحه سازی است از کاندیدایی مثلا جمهوری خواه دفاع می کند و او هم تصادفا برنده انتخابات و وارد کاخ سفید می شود این رئیس جمهور دیگر به اسپانسر خودش مدیون است.
این تحلیلگر سیاسی افزود: رئیس جمهور پیروز انتخابات برای اینکه ادای دین کند باید باعث منتفع شدن کمپانی لاکهید شود. کمپانی لاکهید که ترشی درست نمی کند، این کمپانی اسلحه هایی مانند بازوکا درست می کند که نیازش جنگ است. بنابراین این رئیس جمهور در دامن زدن به بحرانهای امنیتی می کوشد تا از این طریق ادای دین کرده باشد.
وی در ادامه گفت: چون ترامپ بیرون از این مناسبت ها و با تکیه بر بودجه خودش وارد کاخ سفید شد به نوعی دچار سرکشی شد. او به این ساختارها ، کارتل ها و دیگر نهادهای بانکی، تسلیحاتی و نفتی دیگر باج نداد.
این تحلیل گر سیاسی بیان داشت: ترامپ از لحظه ای که وارد کاخ سفید شد چالشی سنگین با رسانه ها در برابر خود دید. به غیر از فاکس نیوز جمیع رسانه های آمریکایی در برابر ترامپ قرار گرفتند و هر روز یک "ژانگولر بازی" را دامن زدند.
وی در رابطه با بررسی استیضاح ترامپ در سنای آمریکا نیز تصریح کرد: ترامپ بیرون از ساختار سنتی وارد کاخ سفید شد و کمتر از مناسبات سیاسی حاکم بر ساختار سیاسی آمریکا تمکین کرد و به همین دلیل به چالش کشیده شد. اصل منازعه اصالت ندارد، یعنی دست استیضاح کنندگان از مستندات خالی است. آنها پروپاگاندایی راه انداختند. جالب است سر همین قضیه اوکراین متهم اصلی جوزف بایدن است که به آن کشور رفت و رئیس جمهور اوکراین را تحت فشار قرار داد اما الان شهر شلوغ است و ترامپ به هر دلیلی نزد منتقدان ستاره اقبال ندارد. از طریق استیضاح شهر آشوبی ایجاد می شود و بیشتر انتخابات پیش رو قرار است تحت تاثیر قرار بگیرد.
این تحلیلگر سیاست خارجی خاطرنشان کرد: به این استیضاح نباید دل ببندند چون سنا در اختیار جمهوری خواهان است و مسلما آنها رای به استیضاح نمی دهند. اما به هر حال این اتفاق بازار انتخابات آمریکا داغ کرده است و توانسته افکار عمومی را تحت شعاع قرار بدهد.
عملکرد افکار عمومی در رابطه با عملکرد ترامپ
وی در رابطه با چگونگی افکار عمومی آمریکا در رابطه با عملکرد دونالد ترامپ گفت: می خواهم طوری جواب بدهم که متبادر به ذهن شود. شاید قیاس مع الفارق باشد اما ترامپ به نوعی با احمدی نژاد خودمان قرینه است. به چه معنا؟ احمدی نژاد هر چه بود پایگاه اجتماعی خودش را در میان هم طبقاتش داشت اما ترامپ یک مولتی میلیونری است که توانسته با شعارهای مردم پسندانه طبقات فقیر و نژادپرست را بسیج کند و به نفع خودش پیش برود. او در این حوزه پایگاه مردمی خوبی هم دارد.
سجادی ادامه داد: ترامپ بعد از ورود به کاخ سفید به دلیل تبعات عملکردش تا حدودی با افت آرا مواجه شده اما کماکان با فاصله زیادی با دیگر نامزدها آن پایگاه اجتماعی خودش را حفظ کرده است. اما در حوزه سیاست خارجی دست او کاملا خالی است و دموکرات ها هم بیشترین فشار را اکنون بر روی همین بخش وارد کرده اند. ترامپ نه موفق شد قضیه کره شمالی را حل کند و نه قضیه ایران را. مشکلات مربوط به چین و روسیه هم به قوت خودش باقی ماند.
وی اظهار داشت: ولی در حوزه سیاست داخلی ترامپ تکانی به اقتصاد کشورش داده و به نوعی بازار اشتغال بهتر شده است اما هنوز با فضای آرمانی دهه 50 میلادی آمریکا فاصله دارد. دست قدرتمندی در مقابل ترامپ نیست و کاندیداهای کنونی چندان نتوانسته اند در برابر ترامپ هماوردی کنند. فعلا پیش بینی ها حاکی از آن است که خودِ ترامپ برنده نهایی دور دوم می شود.
هیچ کس با ترامپ همراه نیست
سجادی گفت: واقعیتی را باید در نظر گرفت. نخستین بار است که در ساختار چالشی سیاست آمریکا وزارت امور خارجه، سیا و اف بی آی هر سه توامان مقابل یک رئیس جمهور (ترامپ) قرار گرفته اند.
وی با بیان اینکه این اتفاق به نفع ایران هم شد، افزود: ترامپ اردیبهشت ماه سال گذشته از برجام خارج شد و رسما اعلام کرد که از طریق افزایش تحریم ها به دنبال ایجاد بحران معیشت در کشور ماست تا از آن طریق بتواند آشوب های اجتماعی را دامن بزند و از آن بهره ببرد. او از طریق آشوب های اجتماعی میخواست یا رژیم را سرنگون و یا آن را به سازش مجبور کند اما دیدیم که در اغتشاشات اخیر ترامپ ساکت ترین فرد بود. ترامپی که هر روز صبح توییت جدیدی داشت در ماجرای اغتشاشات یک کلمه حرف نزد. این بدان معنا نبود که ترامپ علیه السلام شده است.
سجادی اضافه کرد: اغتشاشات، آرمانی ترین فضا برای آمریکاست که به وسیله آن در ونزوئلا، نیکاراگوئه و مکزیک شیطنت کند. اما چرا از فرصت بسیار بزرگ اغتشاشات در ایران بهره مند نشد؟ چون برای بهره وری از آشوب اولین بازوی آمریکا CIA یا همان سیا است. اما سیا در برابر ترامپ و دولت واشنگتن قرار دارد. سیا به قضیه استیضاح ترامپ مشغول بود و نتوانستند از اغتشاشات ایران به نفع خودشان بهره وری کنند.
وی در رابطه با دور دوم ریاست جمهوری احتمالی ترامپ هم گفت: یک سنت سیاسی نانوشته ای در آمریکا وجود دارد که بر اساس آن روسای جمهوری که موفق می شوند به دور دوم راه پیدا کنند استقلال عمل بهتر و بیشتری پیدا می کنند. کارهای تاریخی بزرگ معمولا در دور دوم ریاست جمهوری انجام می شود.
این کارشناس آمریکا در ادامه گفت: برای ورود به کاخ سفید یک واقعیت در آمریکا حاکم است. لابی صهیونیستی به شدت در آنجا قدرتمند است و این لابی اگر کاندیدایی را تایید نکند آن کاندیدا اصلا بالا نمی آید. اگر دقت کنید نخستین سخنرانی روسای جمهورهای آمریکا هم در اجلاس ایپک است.
سجادی بیان داشت: ایپک در دور نخست فشار سنگینی را بر روی هر رئیس جمهوری می گذارد تا به نفع ایپک کار کنند. در دور دوم یک رئیس جمهور چون می داند دیگر بازگشتی برای او بعد از این دوره در کار نیست باج به هیچکسی نمیدهد.
وی گفت: بیل کلینتون در دور دوم ریاست جمهوری اش بود که به سمت ایران آمد و سر قضیه خانم لوینسکی برای او مشکل ایجاد کردند.
این تحلیلگر سیاست خارجی مقیم آمریکا معتقد است: پیروزی ترامپ در دور دوم ریاست جمهوری به نفع ایران است چون ترامپ فرد ایدئولوژیکی نیست. او کسی نیست که دنبال اعتقادات باشد کما اینکه ایدئولوژی خودش را هم ندارد.
وی اظهار داشت: جان بولتون یک فرد ایدئولوژیست است که به دنبال تغییر رژیم در ایران بود اما ترامپ یک بیزینسمن است که بوی پول به مشام او می خورد. اگر او دور دوم را ببرد و از آنجایی که قرار نیست به کسی هم باج بدهد، فضایی به وجود می آید که ایران می تواند از آن جهت کم کردن فشار تحریم ها استفاده کند. البته دولت فعلی ایران اندازه این کارها نیست مگر اینکه دولت بعدی بتواند کاری انجام بدهد.
سجادی تصریح کرد: دولت روحانی تمام قوایش را در برجام ریخت و بعد از قضیه آن هم یک دولت تمام شده دارد. روحانی خیلی هنر کند می تواند این مسئولیت را لنگان لنگان به رئیس جمهور بعدی بسپارد.
هیلاری کلینتون، الهه جنگ آمریکا
این تحلیلگر سیاسی در پاسخ به این پرسش که "به نظرتان اگر کلینتون در انتخابات 2016 رای می آورد باز هم مسئله برجام به مشکل می خورد؟" نیز گفت:این سوال خوبی است. یادم می آید همان زمان هم که این دو با هم رقابت می کردند طی مقاله ای ابراز تحیر کردم از یک سری افراد و شخصیت های سیاسی در داخل ایران که از پیروزی هیلاری کلینتون استقبال می کردند.
وی عنوان کرد: کلینتون از نظر سنت سیاسی وابسته به جناح عقاب های آمریکاست. ایشان قبل از آمدن به کاخ سفید کابینه جنگی چیده بود. رسما اعلام کرد که می خواهد ایران را بزند. متاسفانه تصور این بود که چون کلینتون خانم است باید مهربان باشد. اصطلاحی که خودِ آمریکایی ها برای هیلاری کلینتون به کار می برند «الهه جنگ» است.
سجادی ادامه داد: حالا در ایران می گویند بین جمهوری خواه و دموکرات تصنعی است و واقعیت ندارد. واقعیت این است که ساختار سیاسی آمریکا ما بیرون از جناحبندی جمهوری خواه و دموکرات ما دو جناح دیگر داریم به نام های عقاب ها و کبوترها.
این تحلیلگر آمریکا تاکید کرد: عقاب ها به گروهی از سیاسیون در آمریکا اطلاق می شوند که در بُعد بین الملل قائل به برخوردهای سخت افزار و خشن و جنگی اند و عمدتا رویکردهای نظامی دارند.
وی افزود: اما در جناح کبوترها قائل به برخورد نرم افزاری هستند. در قضیه سال 88 کابینه اوباما دموکرات ها بودند که بر مسند کار قرار داشتند. در همان کابینه هم جناح کبوتر وجود داشت و هم جناح عقاب. آقای اوباما، جوزف بایدن و جان کری در جناح کبوتر قرار داشتند و از سویی دیگر هیلاری کلینتون و رئیس پنتاگون در جناح عقاب قرار گرفته بودند.
این منتقد سیاسی در ادامه گفت: از ابتدای سال 88 ابتکار دست کبوترها بود. اوباما نامه تبریک سال نو را به رهبری نوشت و کبوترها شروع کردند به حرکت به سمت اهداف سیاسی آن هم با ابزار خودشان. در همان دوران موازنه به نفع عقاب ها تغییر پیدا کرد. او کابینه را در دست گرفت.
سجادی یادآور شد: سر قضیه کشته شدن ندا آقاسلطان یک همگرایی بسیار سنگینی بین رسانه های آمریکایی و اروپایی بر سر پوشش دادن این خبر به وجود آمد. در شدیدترین شکل ممکن با بهترین کیفیت تصویری کشته شدن خانم آقاسلطان در تمام تلویزیون های آمریکا و اروپا یک هفته به صورت مکرر پخش شد. این در حالی است که به صورت قانونی اصلا حق نداشتند این کار را بکنند.
وی خاطرنشان کرد: بر اساس قانون ژورنالیسم طلایی آمریکا و غرب هیچ رسانهای حق ندارد تصویر و خبری را پخش کند که افکار عمومی را جریحه دار کند. در واقعه 11 سپتامبر 5 هزار نفر کشته شدند اما هیچ تلویزیونی یک جسد هم نشان نداد چون قانون ژورنالیسم طلایی این حق را به آنها نمی داد. اما در قضیه خانم آقاسلطان کاملا همه چیز آن هم به صورت با کیفیت نشان داده شد.
این تحلیلگر سیاست خارجی تاکید کرد: واقعیت فقط به یک هدف برمی گشت. هدف این بود که جناح عقاب ها برای ایزوله کردن اوباما در کاخ سفید جهت جلوگیری از نزدیک شدن به ایران فضای افکار عمومی را سنگین کنند. اوباما دست آنها را خوانده بود و یک هفته مقاومت کرد اما فضا آنقدر سنگین شده بود که بعد از یک هفته اوباما هم وارد موضع گیری شد و واکنش بسیار تندی نشان داد.
این کارشناس آمریکا ادامه داد: جناح بندی اساسی در آمریکا جمهوری خواه و دموکرات نیست. زیرمجموعه ساختارهای سیاسی در واقع به نهادهای نفتی، بانکی و تسلیحاتی برمیگردد. در عرصه عمل همیشه همان دو جناح تندرویانه و میانه رویانه است که به عقاب و کبوتر اشتهار دارند.
روحانی نمی تواند یا نمی خواهد؟
این تحلیلگر سیاسی در رابطه با مناقشه روحانی با آمریکا تصریح کرد: عقبه سیاسی روحانی از نظر جهت گیری سیاسی به سمت پراگماتیست ها متمایل هستند. یعنی عمل گرایان. سرسلسله این جهت گیری سیاسی هاشمی رفسنجانی بود.
سجادی تصریح کرد: بعد از سال 88 در سال 90 بود که تحریم های فلج کننده اقتصادی تصویب شد. این تحریم ها در شورای امنیت تصویب شد. هدف این بود که کشیدن تسمه از گرده شهروند و در بحران معیشت قرار دادن آنها به منظور تغییر رفتار مردم جامعه از طریق به هم زدن توازن قوای سیاسی در ایران باشد.
این تحلیلگر سیاسی در ادامه گفت: این به نفع پراگماتیستها و به ضرر انقلابیون بود. این پازل دقیقی به شمار می رفت. این تحریم ها در سال 90 قرار بود بستر سازی کند برای انتخابات سال 92 تا از دل بحران معیشتی یک قهرمان بیرون بیاید. قرار بود یک منجی بالا بیاید تا این مشکلات را حل کند. این منجی کسی نبود جز هاشمی رفسنجانی اما او رد صلاحیت شد.
وی گفت: درست است که حسن روحانی سلف هاشمی رفسنجانی بود اما از نظر آمریکایی ها او مثل هاشمی در ثقل سیاسی قرار نداشت که به او در قضیه برجام پوئن بدهند که این پوئن را در داخل کشور جوری خرج کند که توازن سیاسی رابه نفع خودش و بر علیه جناح انقلابی هم بزند.
سجادی بیان داشت: برجام محکوم به شکست بود چرا که حسن روحانی از نظر آمریکایی ها چهره قابل وثوق برای این مسئله نبود. پس روحانی نمی تواند چون آمریکایی ها تیم او را قبول ندارند.
این تحلیلگر سیاسی در رابطه با انتخابات آتی ایران هم اظهار داشت: من نه می دانم کاندیداها چه کسانی هستند و نه می خواهم چیزی را پیش بینی کنم اما یک چیز در این میان کاملا مشخص است. هنوز گفتمان عدالت طلبی در ایران محوریت دارد و بولد است. هر فرد و حزب و یا جناحی که بتواند روی این گفتمان مانور کند و صادقانه هم پیش برود تصور می کنم پیروز آن انتخابات باشد حالا چه انتخابات مجلس باشد چه ریاست جمهوری.
این کارشناس سیاسی تاکید کرد:توده اکثریت جامعه بحث معیشت دارند. تعیین کننده انتخابات هم اکثریت جامعه هستند که دغدغه عدالت خواهانه دارند.
پایگاه اجتماعی از دست رفته اصلاح طلبان
سجادی در رابطه با مذاکرات دولت با آمریکا گفت: آقای روحانی رفتند مذاکره کردند ، با کدخدا هم مذاکره کردند. توافق هم حاصل شد اما در نهایت همان حرف رهبری درست درآمد که خوش بین نبودند. اصلاح طلب ها اولا پایگاه اجتماعی خود را از دست داده اند چون به قول آقای اصغرزاده از طریق رحم اجاره ای سبد آقای روحانی را با توده اجتماعی خودشان پر کردند.
این تحلیلگر سیاسی یادآور شد: وقتی روحانی نتوانست کارنامه موفقیت آمیزی از خود نشان بدهد طبیعتا آن بدنه اجتماعی دیگر مثل قبل نیست که با دو تا «تکرار می کنیم» سیل رای دادن ایجاد کنند.
سجادی تصریح کرد: الان اصلاح طلبان دچار مشکل بزرگی شده اند. از یک طرف به آنها می گویند شما مُبَلِغ حسن روحانی بوده اید و از یک طرف کارنامه درخشانی ندارند.
این تحلیلگر سیاسی گفت: من معتقدم کار سختی در انتخابات بعدی برای توجیه افکار عمومی وجود دارد. تصور می کنم اگر جناحی ابتکار عمل را در زمینه گفتمان عدالت طلبی در دست بگیرد شاید بتواند با یک ادبیات و مارکتینگ حرفه ای فاتح انتخابات شود.
تشتت آرا بین اصلاح طلبان
این کارشناس امور سیاسی یادآور شد: اصلاح طلبان الان دچار تشتت هستند. الان آقای حجاریان یک جور حرف می زند و آقای شکوری راد یک جور دیگر. اصلا این آقای شکوری راد حرف زشتی هم زد. او گفت که خوشبختانه طرفداران ما که مرفه هستند در تظاهرات نبودند.
وی با بیان اینکه "تشتت آرا در بین اصلاح طلبان دیده می شود" گفت: آنها آرای سال 76 را ندارند و اگر خیلی بتوانند هنر کنند از طریق همان رحم اجاره ای کاندیدای اجاره ای برای خود معرفی می کنند. حالا این کاندیدای اجاره ای میتواند آقای علی لاریجانی باشد یا هر کسی دیگر.
سجادی تاکید کرد: خود اصلاح طلبان انتخاب دیگری ندارند. نه بدنه اجتماعی آنها قابل وثوق است و نه کاندیدایی دارند که بتوانند او را وارد کاخ ریاست جمهوری کنند. احتمالا در دوره بعدی به رحم اجاره ای پناه می برد.
احتمال همگرایی بین "راست ها"
این کارشناس سیاسی در رابطه با اینکه چه زمانی بین راست ها همگرایی ایجاد میشود گفت: تجربه نشان می دهد که دوستان جناح راست اصلا بلد نیستند همگرایی کنند. چند دفعه از یک سوراخ باید گزیده شویم؟
وی گفت: امیدوارم بشود ولی واقعیت همین است. از همین حالا یک سری اختلافات شروع شده است. ایده آل این است که این همگرایی به وجود بیاید ولی همانطور که گفتم چیزی که واقعیت این جامعه است این است که با این فرآیند باز هم تشتت آرا اتفاق می افتد.
ابهامات سهمیه بندی و گران شدن بنزین
بحث سهمیه بندی بنزین و نحوه اجرای آن سوال دیگری بود که از این کارشناس سیاسی پرسیده شد، اتفاقی که اغتشاشات و اعتراضات را رقم زد. داریوش سجادی درباره این موضوع که "دولت خودش داشت بحث برجام را جلو می برد اما عملا با اعتراضاتی که شکل گرفت همه رشته ها پنبه شد. فکر نمی کنید کاری که دولت انجام داد به نوعی عملیات علیه خودش بود؟" گفت: واقعیت این است که سنت شناخته شده ای است که دولت چندان بی تمایل نبوده و نیست که از طریق آشوب های شهری قوه عاقله نظام را زیر فشار بگذارد که نشان بدهند مردم در فشار و مستاصلند که از این طریق بخواهد بهره ببرد تا مشکلات بیرونی را با خوشبینی فلسفی حل کند. نمی خواهم حرف شما را نفی کنم. بله ، میتواند چیزی باشد که شما گفتید.
وی افزود: شیوه اتخاذ این سیاست هم بسیار بی مبالاتانه بود. بنزین را که به شدت در مناسبات روزانه ایرانی ها نقش دارد گران کردند. البته من هم موافق بودم که قیمت بنزین به تعادل برسد اما لازمه کار این بود که افکار عمومی توجیه شود. این که شب عید بخوابند و صبح بیدار شوند و بنزین را گران شده ببیند یک شوک بزرگ است.
سجادی تاکید کرد: از لحاظ منطقی هیچ سیاست مداری اجازه ندارد این کار را بکند اما مثل اینکه تعمدی در کار بود که این اتفاق بیفتد. اظهار نظر روحانی مبنی بر اینکه خودم هم نمی دانستم بنزین گران می شود بیشتر روی اعصاب مردم راه رفت و این نشان می دهد که یا با بی مبالاتی با این قضیه برخورد می شود و یا اینکه تعمدی در این وجود دارد که جامعه را ملتهب نگه دارد.
تنظیم: هیلدا حسینی خواه
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد